یوجی ایجیری، فرزند تاکه جیرو و هیروکو هانو، یک دانشمند و محقق برجسته در حوزه حسابداری و اقتصاد بود که زندگی و کار او به طور عمده در ژاپن متمرکز بود. او پس از مدتی به آمریکا مهاجرت کرد. دستاوردهای او در حوزه حسابداری بسیار زیاد بوده و منجر به این شد که در سن ۵۴ سالگی به عنوان جوانترین عضو تالار مشاهیر حسابداری انتخاب شود.
دوران کودکی یوجی ایجیری
یوجی ایجیری از کودکی به ریاضی و حل معادلات علاقه داشت. او در سن ششسالگی برای آموزش چرتکه به یک مدرسه متخصص در این زمینه رفت و در آنجا استعداد خاصی در این حوزه نشان داد. پدر ایجیری که یک نانوای محلی بود، متوجه استعداد فرزندش در محاسبات ریاضی شد. هنگامی که ایجیری دانشآموز کلاس دهم بود، پدرش از او خواست کمک در انجام امور حسابداری نانوایی را به عهده بگیرد. ایجیری از این فرصت استفاده کرد و به طور جدی به یادگیری اصول حسابداری پرداخت. او به این کار عشق ورزید و تصمیم گرفت که پس از فارغالتحصیلی، حسابدار عمومی گواهیشده شود. این تجربه کودکی در کار حسابداری، نقش مهمی در شکلگیری علاقه و تخصص ایجیری در حوزه حسابداری چندبعدی در سالهای بعد ایفا کرد. او با توسعه این مفاهیم، به یکی از پیشگامان و صاحبنظران برجسته در این زمینه تبدیل شد.
جوانترین حسابدار عمومی گواهیشده تاریخ ژاپن
در سال ۱۹۵۲، قبل از فارغالتحصیلی از دبیرستان بازرگانی نارا، یوجین ایجیری که یک جوان ژاپنی بود آزمونی را گذراند که به او اجازه داد بدون داشتن مدرک دانشگاهی در آزمون حسابدار عمومی گواهیشده شرکت کند. او سپس به طور شبانه در کالج دُشیشا جونیور در کیوتو تحصیل کرد و در سال ۱۹۵۳ در آزمون حسابدار عمومی گواهیشده شرکت کرد و به خوبی تمام دوره ها را گذراند. در همان سال، در حالی که دوره سه ساله کارورزی را سپری میکرد، به دانشگاه ریتسامِیکَن در کیوتو رفت و مدرک کارشناسی حقوق گرفت. به این ترتیب، در ۲۱ سالگی در سال ۱۹۵۳، او تمام الزامات دریافت گواهینامه حسابدار عمومی گواهیشده را برآورده کرد، که تا به امروز در ژاپن رکورددار محسوب میشود.
او تحصیلات خود را در رشته ریاضیات در دانشگاه توکیو آغاز کرد و در سال ۱۹۵۴ موفق به اخذ مدرک دکترای خود در این رشته شد. پس از آن، او به عضویت هیأت علمی دانشگاه کارنگی ملون در آمریکا درآمد و از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۷۰ در این دانشگاه به تدریس و تحقیق در زمینه حسابداری و اقتصاد پرداخت.
نوآوریهای علمی
ایجیری در طول دوران حضور خود در دانشگاه کارنگی ملون، چندین نوآوری مهم در زمینه حسابداری محاسباتی ارائه داد. او با استفاده از روشهای ریاضی و محاسباتی، سیستمهای جدیدی برای ثبت و گزارشدهی اطلاعات مالی ارائه کرد که به انقلابی در حسابداری منجر شد. یکی از مهمترین دستاوردهای او، ارائه نظریه “حسابداری چندبعدی” بود که به تحول اساسی در شیوههای کنترل و تصمیمگیری مدیریتی منجر گردید.
بازگشت به ژاپن و دستاوردهای بعدی
در سال ۱۹۷۰، ایجیری به ژاپن بازگشت و به عضویت هیأت علمی دانشگاه واسدا در توکیو درآمد. در این دانشگاه، او به تحقیق و آموزش در زمینه حسابداری و مدیریت مالی ادامه داد و به توسعه و تکمیل نظریات خود پرداخت. او در سال ۱۹۸۰ کتاب مهم “اصول حسابداری چندبعدی” را منتشر کرد که به عنوان یک اثر کلاسیک در این رشته شناخته میشود.
تأثیر و شهرت بینالمللی
یوجی ایجیری به واسطه نوآوریها و دستاوردهای ارزشمند خود در حوزه حسابداری، به شهرت جهانی دست یافت. او جوایز و افتخارات متعددی از سوی انجمنهای حرفهای و دانشگاههای معتبر دریافت کرد. ایجیری در سال ۱۹۹۳ به عنوان استاد افتخاری دانشگاه واسدا بازنشسته شد، اما همچنان به فعالیتهای پژوهشی خود ادامه داد و تا پایان عمر به عنوان یکی از صاحبنظران برجسته در حوزه حسابداری محاسباتی شناخته میشد.
همکاری یوجی ایجیری با سازمان های بزرگ
یوجی ایجیری با سازمانهای حرفهای همکاری نزدیکی داشته است. او از سال ۱۹۶۳ عضو انجمن حسابداری آمریکا بوده و در بخشهای مختلف این انجمن فعالیت کرده است. به عنوان مثال، او در سالهای ۱۹۸۲-۱۹۸۳ رئیس این انجمن بود و در سالهای ۱۹۷۴-۱۹۷۵ نایب رئیس آن بود. همچنین، ایجیری به عنوان مشاور برای برخی از سازمانهای انتفاعی و غیرانتفاعی کار کرده است.
دستاوردهای یوجی ایجیری در حوزه حسابداری
یوجی ایجیری یکی از پیشگامان حسابداری چندبعدی در دهه ۱۹۹۰ بود. او با انتشار مقالات متعدد در این زمینه، مفاهیم اساسی حسابداری چندبعدی را به جامعه علمی معرفی کرد. حسابداری چندبعدی به جای تمرکز صرف بر ارائه اطلاعات مالی در قالب گزارشهای تکبعدی، به دنبال ارائه جامعتر و چندوجهی اطلاعات است. ایجیری معتقد بود که برای درک بهتر وضعیت مالی و عملکرد شرکتها، باید به ابعاد مختلف آنها از جمله اطلاعات غیرمالی، مدیریت ریسک، زنجیره تأمین و سایر جنبههای کسبوکار توجه شود.
از جمله مهمترین دستاوردهای ایجیری در این زمینه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
توسعه چارچوبهای مفهومی و نظری برای حسابداری چندبعدی
ارائه الگوهای متنوع برای گزارشگری چندبعدی، مانند کارت امتیازی متوازن
تأکید بر ادغام اطلاعات مالی و غیرمالی در گزارشگری شرکتها
آشنا کردن جامعه حرفهای حسابداری با مزایا و کاربردهای حسابداری چندبعدی
امروزه بسیاری از شرکتهای پیشرو از رویکردهای حسابداری چندبعدی ایجیری استفاده میکنند و این حوزه به یکی از مباحث مهم در آموزش و پژوهش حسابداری تبدیل شده است.
برخی از کتابهای یوجی ایجیری
یوجی ایجیری آثار مهمی در حوزه حسابداری چندبعدی منتشر کرده است که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
“Accounting for the New Economy” (۱۹۹۹) این کتاب یکی از مهمترین آثار ایجیری در معرفی و توسعه مفاهیم حسابداری چندبعدی است. در این اثر، او به بررسی چگونگی انطباق حسابداری با شرایط اقتصادی نوظهور پرداخته است.
“Balanced Scorecard: Translating Strategy into Action” (۱۹۹۶) این کتاب که به همراه همکارانش نوشته شده است، به توضیح مدل کارت امتیازی متوازن به عنوان ابزاری برای گزارشگری چندبعدی میپردازد.
“Managing for the Future: Organizational Behavior & Processes” (۱۹۹۲) در این کتاب، ایجیری به بررسی نقش فرایندهای سازمانی و رفتار سازمانی در موفقیت شرکتها و لزوم گنجاندن این عوامل در گزارشگری سازمانی میپردازد.
“Measurement & Control: Strategies for Corporate Success” (۱۹۹۰) این کتاب بر اهمیت اندازهگیری و کنترل عملکرد سازمانها به صورت چندبعدی تأکید دارد. این آثار نقش مهمی در توسعه و ترویج مفاهیم حسابداری چندبعدی در جامعه حرفهای حسابداری ایفا کردهاند.
از جمله جوایزی که یوجی ایجیری دریافت کرد
چهار بار برنده جایزه انجمن حسابداران رسمی آمریکا و انجمن حسابداری آمریکا برای مشارکتهای قابل ملاحظه در متون حسابداری؛ (۱۹۶۶، ۱۹۶۷، ۱۹۷۱و ۱۹۷۶)
برنده جایزه مدرس بینالمللی ممتاز (۱۹۸۵)
جایزه آموزگار ممتاز حسابداری (۱۹۸۶) انجمن حسابداری آمریکا؛
برنده جایزه دانشآموخته شایسته دانشگاه کارنگی ملون (۱۹۹۶)؛
دکتری افتخاری حقوق (۱۹۹۱) از دانشگاه دوپال؛
دکتری افتخاری (۱۹۹۶) کالج برایانت
جمع بندی
یوجی ایجیری یک حسابدار برجسته است که سابقه طولانی در فعالیتهای حرفهای دارد. از سال ۱۹۶۳، او عضو انجمن حسابداران آمریکا بوده و در طول این سالها در پستهای مختلفی از جمله ریاست (۱۹۸۲-۱۹۸۳) و نایب ریاست (۱۹۷۴-۱۹۷۵) این انجمن خدمت کرده است. علاوه بر فعالیت در انجمن حسابداری، ایجیری به عنوان مشاور برای برخی سازمانهای انتفاعی و غیرانتفاعی نیز همکاری داشته است. ایجیری یک چهره برجسته و تأثیرگذار در عرصه حسابداری بوده که با دانش و تجربه خود به پیشرفت این حرفه کمک کرده است. وی در ژاپن به دنیا آمد و پس از مدتی به آمریکا مهاجرت کرد.
صندوق تضمین اصل سرمایه نوعی صندوق سرمایهگذاری است که هدف اصلی آن حفظ و تضمین اصل سرمایه سرمایهگذاران است. این نوع صندوقها سعی میکنند تا با سرمایهگذاری در ابزارهای مالی کم ریسک مانند اوراق قرضه دولتی و سپردههای بانکی، بازدهی مناسبی را کسب کرده و در عین حال ریسک را به حداقل برسانند. ویژگی اصلی این صندوقها تضمین اصل سرمایه سرمایهگذاران است. بدین معنی که سرمایهگذاران در این صندوقها نگران از دست دادن اصل سرمایه خود نیستند و میتوانند با آسودگی خاطر سرمایهگذاری کنند. این تضمین معمولاً توسط ارگانهای دولتی یا نهادهای مالی معتبر ارائه میشود. با نوویرا همراه باشید تا در ادامه به جزئیات این صندوق ها بپردازیم.
صندوق تضمین چیست؟
صندوق تضمین اصل سرمایه یک نوع صندوق سرمایهگذاری است که هدف اصلی آن حفظ و تضمین اصل سرمایه سرمایهگذاران است. این صندوقها سعی میکنند با سرمایهگذاری در ابزارهای مالی کم ریسک مانند اوراق قرضه دولتی و سپردههای بانکی، بازدهی مناسبی را کسب کنند و در عین حال ریسک را به حداقل برسانند.
ویژگیهای اصلی صندوق تضمین اصل سرمایه عبارتند از:
تضمین اصل سرمایه: اصل سرمایه سرمایهگذاران توسط صندوق تضمین میشود و سرمایهگذاران نگران از دست دادن اصل سرمایه خود نیستند. بازده کم اما ثابت: بازده این صندوقها معمولاً کمتر از دیگر انواع صندوقهای سرمایهگذاری با ریسک بالاتر است، اما ثابتتر و قابل پیشبینیتر است. سرمایهگذاری محافظهکارانه: این صندوقها معمولاً در ابزارهای مالی کم ریسک مانند اوراق قرضه و سپردههای بانکی سرمایهگذاری میکنند. مناسب برای سرمایهگذاران محافظهکار: این صندوقها برای سرمایهگذاران محتاط و کسانی که نگران از دست دادن اصل سرمایه خود هستند، مناسب است.
صندوق تضمین اصل سرمایه چه نوع صندوقی است؟
صندوق تضمین اصل سرمایه، یک نوع از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است که دارای دو ویژگی اصلی است:
تضمین حفظ سرمایه اصلی در شرایط مختلف بازار، به ویژه در دورههای نزولی: مدیران این صندوقها تلاش میکنند تا خسارت وارده به اصل سرمایه در دورههای نزولی بازار را جبران کنند. امکان کسب سود در دورههای صعودی بازار: در زمانهایی که بازار در حال رشد است، مدیران این صندوقها از این شرایط برای کسب سود بیشتر استفاده میکنند. در واقع، این صندوقها سعی دارند تا در هر شرایط بازاری، سرمایه اصلی سرمایهگذاران را حفظ کرده و در عین حال امکان دستیابی به سود را فراهم آورند. به این ترتیب، این صندوقها برای سرمایهگذاران، جایگزین مناسبی برای سرمایهگذاریهای پرریسک محسوب میشوند.
صندوق تضمین مناسب چه کسانی است؟
بازده این صندوقها معمولاً کمتر از صندوقهای سرمایهگذاری با ریسک بالاتر است، اما ثابتتر و قابل پیشبینیتر است. این به دلیل سرمایهگذاری محافظهکارانه این صندوقها در ابزارهای مالی کم ریسک است.این نوع صندوقها مناسب برای سرمایهگذاران محافظهکار و کسانی هستند که نگران از دست دادن اصل سرمایه خود هستند. اگرچه بازده آنها کمتر است، اما ایمنی سرمایهگذاری در این صندوقها بسیار بالاتر است.
انواع صندوقهای تضمین اصل سرمایه به لحاظ نوع ضمانت
انواع صندوقهای تضمین اصل سرمایه به لحاظ نوع ضمانت عبارتند از:
صندوقهای تضمین شده توسط ضامن (Guaranteed Fund): در این نوع صندوقها، ضامنی (معمولاً شرکت یا موسسه مالی) وجود دارد که اصل سرمایه را در هر شرایطی تضمین میکند. در صورت کاهش ارزش سرمایه در دورههای نزولی بازار، ضامن متعهد است که اصل سرمایه را به سرمایهگذاران برگرداند.
صندوقهای تضمین شده توسط مدیر صندوق (Manager Guaranteed Fund):
در این نوع صندوقها، مدیر صندوق متعهد است که اصل سرمایه را در هر شرایطی تضمین کند. مدیر صندوق با استفاده از استراتژیهای سرمایهگذاری محافظهکارانه و پوشش ریسک، تلاش میکند تا اصل سرمایه را حفظ کند.
صندوقهای تضمین اصل سرمایه، به سرمایهگذاران امکان میدهند تا با حفظ اصل سرمایه خود، امکان کسب سود را نیز در دورههای صعودی بازار داشته باشند.
صندوقهای تضمین اصل سرمایه از چه نظر با هم تفاوت دارند؟
تفاوتهای صندوق تضمین اصل سرمایه به شرح زیر است:
نوع ضامن
میزان ریسک پذیری
هزینه ضمانت
سقف ضمانت
روش تضمین اصل سرمایه در صندوق نوع اول، واحدهای آن توسط رکن ضامن (شرکت سبدگردان) تضمین میشوند. در صندوق نوع دوم، واحدها به وسیله سازوکار اهرمی توسط سرمایهگذارانی که واحدهای قابل معامله را خریداری کردهاند، تضمین میشوند. زمان ورود به صندوق در صندوق نوع اول، پس از تأسیس صندوق میتوان واحدهای آن را خرید. در صندوق نوع دوم، باید منتظر ماند تا پذیرهنویسی واحدهای قابل معامله به پایان برسد. ( درمورد صندوق های قابل معامله بیشتر بدانید.) بنابراین، در صندوق نوع اول، ضامن صندوق (شرکت سبدگردان) تضمین اصل سرمایه را ارائه میدهد، در حالی که در صندوق نوع دوم، سرمایهگذارانی که واحدهای قابل معامله را خریداری کردهاند، به صورت اهرمی این تضمین را ارائه میکنند. همچنین، امکان ورود به صندوق نوع اول از زمان تأسیس وجود دارد، اما برای ورود به صندوق نوع دوم باید منتظر پایان پذیرهنویسی واحدهای قابل معامله ماند.
کارمزد صندوق تضمین اصل سرمایه چقدر است؟
صندوقهای تضمین اصل سرمایه همانند سایر صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، دارای دو نوع کارمزد ثابت و متغیر هستند. کارمزد ثابت در نظر گرفته شده برای هر واحد عادی این صندوقها، معادل ۱.۵ درصد از میانگین ارزش سهام صندوق و ۰.۳ درصد از میانگین ارزش اوراق و سپردههای بانکی است.
کارمزد متغیر واحدهای عادی این صندوقها به شرح زیر محاسبه میشود:
در صورتی که بازدهی صندوق بین ۰ تا ۲۰ درصد باشد، کارمزد ضمانت صندوق، صفر درصد خواهد بود.
اگر بازدهی صندوق بین ۲۰ تا ۳۰ درصد باشد، کارمزد ضمانت، ۱۰ درصد خواهد بود.
در صورتی که بازدهی صندوق بین ۳۰ تا ۴۰ درصد باشد، کارمزد ضمانت ۲۰ درصد خواهد بود.
اگر بازدهی صندوق بیش از ۴۰ درصد باشد، کارمزد ضمانت معادل ۳۰ درصد خواهد بود.
مزایای صندوق تضمین اصل سرمایه
صندوقهای تضمین اصل سرمایه در مقایسه با سایر صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، دارای چندین مزیت اصلی هستند:
• این صندوقها تضمین میکنند که اصل سرمایه افراد سرمایهگذار حفظ شود، حتی در صورت کاهش ارزش بازار داراییهای صندوق. این ویژگی برای افرادی که ریسکپذیری کمتری دارند، بسیار جذاب است. • با وجود تضمین اصل سرمایه، این صندوقها بازده نسبتاً ثابت و پایداری را ارائه میدهند. این امر به افزایش اعتماد سرمایهگذاران کمک میکند. • این صندوقها سبد متنوعی از سهام، اوراق بهادار و سپردههای بانکی را در اختیار دارند، که به کاهش ریسک سرمایهگذاری کمک میکند. • مدیریت این صندوقها توسط متخصصان با تجربه صورت میگیرد، که به سرمایهگذاران اطمینان میدهد داراییهای آنها به طور حرفهای مدیریت میشوند. • کارمزدهای ثابت و متغیر این صندوقها در مقایسه با سایر صندوقهای سرمایهگذاری، معمولاً پایینتر است.
در مجموع، مزایای اصلی این صندوقها، حفظ اصل سرمایه، ثبات بازدهی، تنوع سبد سرمایهگذاری و هزینههای مدیریتی پایینتر است.
تضمین اصل سرمایه واحدهای عادی توسط واحدهای ممتاز
در صندوقهای سرمایهگذاری با ساختار دو بخشی (واحدهای عادی و واحدهای ممتاز)، چنانچه ارزش روز داراییهای صندوق افزایش یابد، هم واحدهای ممتاز و هم واحدهای عادی از این سود بهرهمند خواهند شد. اما واحدهای ممتاز علاوه بر این سود، مبلغی را نیز به عنوان کارمزد از سود واحدهای عادی دریافت میکنند. این کارمزد دریافتی توسط واحدهای ممتاز، ضمانتی است برای جبران هرگونه خسارت وارد شده به اصل سرمایه واحدهای عادی. به بیان دیگر، در صورت وارد شدن خسارت به اصل سرمایه واحدهای عادی، جبران این خسارت به عهده واحدهای ممتاز است.
محاسبه کارمزد جبران اصل سرمایه برای واحدهای ممتاز به صورت پلکانی انجام میشود:
بازدهی بین ۰ تا ۲۰ درصد: کارمزدی دریافت نمیشود
بازدهی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد: کارمزد ۱۰ درصد
بازدهی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد: کارمزد ۲۰ درصد
بازدهی بیشتر از ۴۰ درصد: کارمزد ۳۰ درصد
سوالات متداول
تضمین اصل سرمایه در صندوق تضمین توسط چه کسی صورت میگیرد؟
در صندوق های تضمین اصل سرمایه، تضمین اصل سرمایه یا توسط ضامن/سبدگردان تأیید شده توسط سازمان بورس انجام میشود، یا توسط سرمایهگذاران ممتاز در صندوق هایی که از رکن اهرم ضامن استفاده میکنند.
آیا سود صندوقهای تضمین اصل سرمایه، تضمین شده است؟
خیر در هیچ نوع از صندوق های بورسی سود سرمایه گذاری تضمین شده نیست.
ترکیب دارایی صندوق تضمین اصل سرمایه چگونه است؟
صندوق های تضمین اصل سرمایه دارایی های مختلطی شامل سهام و اوراق با درآمد ثابت دارند و مدیر صندوق درصد سرمایه گذاری در هر دسته از این دارایی ها را تعیین می کند.
جمع بندی
ترکیب داراییهای صندوقهای تضمین اصل سرمایه به صورت مختلط است، به این معنی که هم در سهام و هم در اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکنند. درصد سرمایهگذاری در هر یک از این داراییها (سهام یا اوراق با درآمد ثابت) توسط مدیر صندوق و با توجه به شرایط بازار تعیین میشود. این انعطافپذیری به مدیر صندوق اجازه میدهد تا پرتفوی را متناسب با شرایط بازار مدیریت کند. هدف اصلی این صندوقها حفظ اصل سرمایه و ارائه بازدهی مناسب به سرمایهگذاران است. به عبارت دیگر، این صندوقها سعی میکنند تا در هر شرایط بازاری، اصل سرمایه سرمایهگذاران را حفظ کنند. مدیریت ریسک و نقدینگی از دیگر اهداف مهم این صندوقها محسوب میشود که به واسطه تنوع بخشی در پرتفوی سرمایهگذاری به دنبال آن هستند. بدین ترتیب صندوقهای تضمین اصل سرمایه با ترکیب داراییهای مختلط و انعطافپذیر، به دنبال حفظ اصل سرمایه و ارائه بازدهی مناسب به سرمایهگذاران خود هستند.
ویلیام کوپر یک چهره شاخص و پرکار در حوزه حسابداری و مدیریت است. او در طول دوران حرفهای خود موفق به تألیف و انتشار ۱۷ کتاب و بیش از ۴۵۰ مقاله علمی شده است. کوپر در طی سالهای فعالیت خود با همکاری و همراهی چندین دانشمند و محقق برجسته در این حوزه، به توسعه و گسترش زمینههای جدیدی در حسابداری و مدیریت پرداخته است. از جمله این همکاران میتوان به افرادی چون رابرت تروبلاد، اریک کهلر، یوجی ایجیری و آبراهام چارنز اشاره کرد که همگی به عنوان چهرههای شاخص و صاحبنام در تالار مشاهیر حسابداری شناخته میشوند.
زندگینامه ویلیام ویجر کوپر از کودکی
ویلیام ویجر کوپر متولد سال ۱۹۱۴ در شهر برمینگهام، آلاباما بود. پدرش دفتردار بود و بعدا توزیع کننده شرکت آنهویزر-بوش شد. وقتی کوپر ۳ ساله بود، خانواده اش به شیکاگو نقل مکان کردند و پدرش مالک پمپ بنزین های زنجیره ای شد که در دوران رکود اقتصادی از دست داد. کوپر تنها تا سال دوم دبیرستان ادامه تحصیل داد. به دلیل بیماری پدر و نبود درآمد خانوادگی، او به مشاغل مختلفی از جمله بوکس حرفه ای، توپ جمع کنی در سالن بولینگ و حمل وسایل بازی گلف برای بازیکنان روی آورد. کوپر در سال ۱۹۷۶، پس از ۳۰ سال کار در دانشگاه کارنگی ملون، به دانشکده بازرگانی هاروارد رفت تا به برنامههای دکترای خود بپردازد. در هاروارد، او موفق به کسب کرسی استادی در رشته حسابداری شد. او تا سال ۱۹۸۰ در هاروارد ماند، سپس به دانشگاه تگزاس رفت. در دانشگاه تگزاس، کوپر به تدریس دروسی مانند مدیریت، حسابداری، علوم مدیریتی و سیستمهای اطلاعاتی پرداخت. در حال حاضر، او استاد بازنشسته در رشتههای مالی و مدیریت است.
کوپر دارای دکترای افتخاری علوم از دانشگاههای کارنگی ملون و الیکانته اسپانیا است. او در سال ۱۹۵۴ موفق به دریافت اولین جایزه انجمن حسابداران رسمی آمریکا شد که به مقاله برتر در حوزه حسابداری تعلق میگرفت.
کوپر یک اقتصاددان برجسته و صاحب نام است که در عرصه های مختلفی از جمله آموزش، پژوهش و مدیریت فعالیت داشته است؛ و افتخارات و جوایز متعددی را در سطح ملی و بین المللی به دست آورده است. وی دارای سوابق متعدد و افتخارات زیادی است:
کوپر بورسیه جامعه اقتصاددانان است. به این معنی که وی از سوی جامعه اقتصاددانان مورد حمایت مالی قرار گرفته و به عنوان یکی از برجسته ترین اقتصاددانان شناخته می شود.
کوپر رئیس انستیتوی علوم مدیریت و نیز رئیس انجمن بین المللی پژوهشگران حسابداری بوده است. این امتیاز نشان می دهد که وی در زمینه های مدیریت و حسابداری نیز صاحب نظر است و در سطح بین المللی به رهبری این انجمن ها پرداخته است.
وی مدیر انتشارات انجمن حسابداری آمریکا بوده و در سال ۱۹۹۰ از سوی این سازمان به عنوان مربی برجسته حسابداری انتخاب شده است. بنابراین مشخص می شود که کوپر در حوزه آموزش حسابداری نیز شناخته شده است.
کوپر به عنوان سخنران بین المللی انجمن حسابداری آمریکا انتخاب شده و در سال ۱۹۸۶ به آمریکای لاتین سفر کرده است تا در موضوعات حسابداری سخنرانی کند و با پژوهشگران دیگر ملاقات داشته باشد. که نشان از شهرت بین المللی وی در این حوزه دارد.
کوپر در سال ۱۹۸۲ یکی از دریافت کنندگان مدال نظریه جان وان نویمن بود که مشترکا از سوی جامعه پژوهش در عملیات آمریکا و انستیتوی علوم مدیریت به او اهدا گردید. این خصوصیت نشان از توانمندی علمی و پژوهشی کوپر در حوزه های مختلف است.
در سال ۱۹۸۸ کوپر جایزه خدمات ممتاز به حسابرسی را از بخش حسابرسی انجمن حسابداری آمریکا دریافت کرد و همچنین به عنوان سردبیر حسابرسی که یک مجله علمی و نظری است از سوی این انجمن مورد تقدیر قرار گرفت.
کوپر همچنین سه جایزه بنیاد مک کینزی را برای مقاله های برتر سال در حوزه مدیریت دریافت کرده است.
علاوه بر این، وی مشاور بیش از ۲۰۰ انستیتو از جمله طرح مارشال، دیوان محاسبات آمریکا، یونسکو و غیره بوده است که نشان از شهرت و اعتبار بین المللی وی دارد.
فعالیت های فرهنگی و نگارش کتاب توسط کوپر
کوپر به عنوان یک نویسنده و محقق بسیار موفق در حوزههای مرتبط با حسابداری و مدیریت شناخته میشود که با همکاری سایر چهرههای برجسته این رشته، دستاوردهای چشمگیری را به ثبت رسانده است. او سردبیری مجلات و مشاوره مؤسسههای دولتی و خصوصی را بر عهده داشته است. او در آموزش مدیریت نیز مشارکت داشته و این موضوع در گزارشهای مؤسسههای معتبر مانند فورد و کارنگی نیز ذکر شده است. کوپر همکاری نزدیکی با دانشمندان برجستهای در حوزههای مختلف مانند حسابداری و برنامهریزی داشته است. این همکاریها منجر به ایجاد قلمروهای جدیدی از کاربرد و پژوهش شده است.
کوپر یک نویسنده بسیار باتجربه و مطرح است. او تاکنون ۱۷ کتاب و بیش از ۴۵۰ مقاله را نوشته و منتشر کرده است. در این میان، همکاران و همراهان او در تألیف این آثار، چهرههای شناختهشده ای در حوزه حسابداری هستند، از جمله:
رابرت تروبلاد (Robert Trueblood)
اریک کهلر (Eric Kohler)
یوجی ایجیری (Yuji Ijiri)
این افراد همگی به عنوان اعضای تالار مشاهیر حسابداری شناخته میشوند.
همچنین، آبراهام چارنز (Abraham Charnes) نیز از همکاران نزدیک کوپر بوده است. چارنز به عنوان “آقای برنامهریزیخطی” شناخته میشود و بخشی از شهرت او به خاطر همکاری با کوپر در ایجاد و گسترش زمینههای جدیدی چون برنامهریزی بر مبنای هدف، برنامهریزی محدود شده شانس و تحلیل پوششی دادهها (DEA) است.
جمع بندی
کوپر یکی از مشاهیر برجسته و تأثیرگذار در زمینه حسابداری بود. او پس از ۳۰ سال تدریس در دانشگاه کارنگی ملون، به هاروارد و سپس دانشگاه تگزاس رفت و به تدریس و پژوهش در رشتههای حسابداری، مدیریت و سیستمهای اطلاعاتی پرداخت. کوپر صاحب چندین کتاب مرجع در حوزه حسابداری و مدیریت است که از جمله آنها میتوان به “حسابداری مدیریت” و “تئوری اجتماعی حسابداری” اشاره کرد. او همچنین برنده جایزه انجمن حسابداران رسمی آمریکا در سال ۱۹۵۴ بود و به عنوان یک چهره شاخص و تأثیرگذار در عرصه آموزش و پژوهش حسابداری به شمار میرود. او تا زمان مرگش یعنی ۲۰ ژوئن ۲۰۱۲ به تحقیقات خود ادامه داد.
نسبت شارپ یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی عملکرد سرمایهگذاری است که به تناسب بازده و ریسک یک سرمایهگذاری اشاره دارد. این نسبت توسط ویلیام شارپ در سال ۱۹۶۶ ابداع شد و بهطور گستردهای در تحلیلهای مالی مورد استفاده قرار میگیرد. نسبت شارپ بهصورت میزان بازده مازاد یک سرمایهگذاری بر انحراف معیار آن محاسبه میشود. بنابراین، هرچه این نسبت بالاتر باشد، به معنای کسب بازده بیشتر در مقایسه با ریسک آن سرمایهگذاری است. این معیار به سرمایهگذاران کمک میکند تا بتوانند سرمایهگذاریهای مختلف را با هم مقایسه و بهترین فرصت را انتخاب کنند.
کاربرد نسبت شارپ چیست؟
در شرایط تورمی که در کشور ما وجود دارد، استفاده از معیارهایی مانند نسبت شارپ برای تصمیمگیری در حوزه سرمایهگذاری بسیار مهم است. این معیار به سرمایهگذاران کمک میکند تا ریسک و بازده سرمایهگذاری های مختلف را بهدرستی ارزیابی کرده و سرمایه خود را بهطور مؤثرتری مدیریت کنند. نسبت شارپ معمولاً برای ارزیابی و مقایسه عملکرد مدیران سرمایهگذاری استفاده میشود. این نسبت میزان بازده را در مقابل میزان ریسک سرمایهگذاری یک سبد سهام مورد بررسی قرار میدهد. هر چه این نسبت بالاتر باشد، نشان دهنده عملکرد بهتر مدیریت سرمایهگذاری در کسب بازده بالاتر در مقابل ریسک است. این نسبت همچنین برای مقایسه سرمایهگذاری در سهام با سرمایهگذاری بدون ریسک مانند اوراق بهادار کاربرد دارد. اگر نسبت شارپ سهام بالاتر باشد، به این معناست که سرمایهگذاری در آن سهام به صرفهتر است. بنابراین به طور کلی نسبت شارپ ابزاری مفید برای سنجش و مقایسه عملکرد سرمایهگذاریها با توجه به میزان ریسک آنها است.
مثالهایی از کاربرد نسبت شارپ در تصمیمگیریهای سرمایهگذاری در ایران
با توجه به شرایط اقتصادی ایران، میتوان از نسبت شارپ در تصمیمگیریهای سرمایهگذاری در زمینههای مختلف استفاده کرد. اجازه دهید با چند مثال بیشتر توضیح دهیم:
سرمایهگذاری در بازار سهام
در شرایط تورمی، سرمایهگذاری در بازار سهام میتواند یکی از گزینههای مناسب برای حفظ ارزش پول باشد. با محاسبه نسبت شارپ برای شرکتهای مختلف فعال در بورس، سرمایهگذاران میتوانند سهامهایی را انتخاب کنند که بازده بیشتری نسبت به ریسک آنها دارند.
سرمایهگذاری در بازار ارز
با توجه به نوسانات قیمت ارز در ایران، استفاده از نسبت شارپ میتواند به سرمایهگذاران کمک کند تا ارزهایی را انتخاب کنند که بازده بیشتری در مقایسه با ریسک آنها ارائه میدهند.
سرمایهگذاری در بازار طلا
طلا نیز بهعنوان یک دارایی امن در شرایط تورمی مطرح است. با محاسبه نسبت شارپ برای طلا در مقایسه با سایر داراییهای مالی، سرمایهگذاران میتوانند تصمیم بگیرند که آیا سرمایهگذاری در طلا برای آنها مناسب است یا خیر. با توجه به نکات گفته شده، استفاده از معیارهایی مانند نسبت شارپ میتواند به سرمایهگذاران در ایران کمک کند تا در شرایط تورمی، ریسک و بازده سرمایهگذاریهای مختلف را بهدرستی ارزیابی کنند و تصمیمات سرمایهگذاری هوشمندانهتری اتخاذ نمایند.
معمولاً نسبت شارپ بالاتر از ۱ برای سرمایهگذاران قابل قبول است. به طور کلی:
نسبت شارپ بالاتر از ۲ بسیار خوب ارزیابی میشود. این نشان میدهد بازده سرمایهگذاری بسیار بالاتر از ریسک آن است.
نسبت شارپ ۳ یا بالاتر بسیار عالی محسوب میشود. این یک عملکرد سرمایهگذاری بسیار مطلوب را نشان میدهد.
نسبت شارپ کمتر از ۱ ضعیف در نظر گرفته میشود. این بدان معنی است که بازده به اندازه کافی بالا نیست و متناسب با ریسک سرمایهگذاری نمیباشد.
به این ترتیب نسبت شارپ بالاتر از ۱ نشاندهنده عملکرد مطلوب سرمایهگذاری است و هرچه این نسبت بالاتر باشد، عملکرد بهتر و سودآورتر خواهد بود. این شاخص معیار مهمی برای ارزیابی کارایی مدیریت سرمایهگذاری است.
نسبت شارپ چگونه محاسبه میشود؟
نسبت شارپ (Sharpe Ratio) یک معیار مهم در ارزیابی عملکرد سرمایهگذاری است که به صورت زیر محاسبه میشود:
نسبت شارپ = (متوسط بازده سرمایهگذاری – نرخ بازده بدون ریسک) / انحراف معیار بازده سرمایهگذاری
در این فرمول:
متوسط بازده سرمایهگذاری: میانگین بازده سرمایهگذاری در دوره مورد نظر
نرخ بازده بدون ریسک: بازده داراییهای بدون ریسک مانند اوراق قرضه دولتی
انحراف معیار بازده سرمایهگذاری: نوسانات یا ریسک بازده سرمایهگذاری
نسبت شارپ نشان میدهد که سرمایهگذاری مورد نظر در ازای هر واحد ریسک (انحراف معیار)، چه میزان بازده اضافی نسبت به داراییهای بدون ریسک ایجاد کرده است. به عبارت دیگر، این نسبت میزان پاداش به ازای هر واحد ریسک را اندازهگیری میکند.
هرچه این نسبت بالاتر باشد، نشاندهنده عملکرد بهتر سرمایهگذاری و مدیریت مطلوب ریسک است. به طور کلی، نسبت شارپ بالاتر از ۱ مطلوب تلقی میشود.
آیا نسبت شارپ محدودیت هم دارد؟
نسبت شارپ هر چند یک معیار بسیار مهم و کاربردی در ارزیابی عملکرد سرمایهگذاری است، اما دارای برخی محدودیتها و نکات قابل توجه است که باید در نظر گرفته شود:
فرض نرمال بودن توزیع بازدهها: نسبت شارپ فرض میکند که توزیع بازدههای سرمایهگذاری نرمال است. اما در واقعیت، توزیع بازدهها اغلب چوله یا دارای دنبالههای سنگین هستند که این فرض را نقض میکند. حساسیت به ریسک نقدشوندگی: نسبت شارپ نمیتواند ریسک نقدشوندگی را به خوبی لحاظ کند. داراییهای با نقدشوندگی کم ممکن است نسبت شارپ بالاتری داشته باشند. حساسیت به افق زمانی: نسبت شارپ به افق زمانی سرمایهگذاری حساس است و با افزایش افق زمانی، مقدار آن تغییر میکند. تفاوت در سطوح ریسک: نسبت شارپ فقط یک عدد واحد است و ممکن است دو سرمایهگذاری با سطوح ریسک متفاوت، نسبت شارپ یکسانی داشته باشند. عدم توجه به ریسک سیستماتیک: این نسبت تنها به ریسک کل (systemic and unsystematic risk) توجه میکند و ریسک سیستماتیک را نادیده میگیرد.
پس متوجه شدیم که نسبت شارپ باید همراه با سایر معیارها و تحلیلهای جامعتر مورد استفاده قرار گیرد تا بتوان ارزیابی کاملتری از عملکرد سرمایهگذاری داشت.
آیا نسبت شارپ برای ارزیابی ریسک سرمایهگذاریهای با ریسک بالا مناسب است؟
خیر، نسبت شارپ برای ارزیابی ریسک سرمایهگذاریهای با ریسک بالا چندان مناسب نیست. این محدودیت به دلایل زیر است:
نسبت شارپ فرض میکند که بازدههای سرمایهگذاری دارای توزیع نرمال هستند. اما سرمایهگذاریهای پر ریسک معمولاً دارای توزیعهای با دنبالههای سنگین هستند که این فرض را نقض میکند. نسبت شارپ از انحراف معیار به عنوان معیار ریسک استفاده میکند. اما برای سرمایهگذاریهای پر ریسک، انحراف معیار یک معیار ناکافی است و معیارهای ریسک دیگری مانند ریسک نقدشوندگی و ریسک دنبالهها نیز باید در نظر گرفته شوند. نسبت شارپ به افق زمانی سرمایهگذاری حساس است. برای سرمایهگذاریهای پر ریسک با افق زمانی کوتاه، این نسبت ممکن است نتایج گمراهکننده ای ارائه دهد. نسبت شارپ فقط به ریسک کل توجه میکند و ریسکهای خاص هر سرمایهگذاری را در نظر نمیگیرد. اما برای سرمایهگذاریهای پر ریسک، ریسکهای خاص بسیار مهم است. بنابراین، برای ارزیابی دقیق سرمایهگذاریهای پر ریسک، استفاده از نسبت شارپ به تنهایی کافی نیست و باید از معیارهای تکمیلی دیگر مانند ریسک نقدشوندگی، ریسک دنبالهها و … نیز استفاده کرد.
سوالات متداول
نسبت شارپ چیست ؟
نسبت شارپ یک معیار ریسک-بازده است که نسبت بازده اضافی یک دارایی به ریسک آن را اندازه گیری می کند. در واقع، این نسبت میزان پاداشی که یک سرمایهگذار برای هر واحد ریسک دریافت میکند را نشان میدهد.
آیا نسبت شارپ محدودیت دارد؟
بله، نسبت شارپ دارای محدودیتهایی است. این نسبت صرفاً بر انحراف معیار (به عنوان معیار ریسک) تمرکز دارد و ریسکهای دیگر مانند ریسک نقدشوندگی را نادیده میگیرد. همچنین، این نسبت در مورد داراییهای با توزیع نرمال بازده مناسب است، اما در مورد داراییهای با توزیع غیرنرمال کاربرد محدودی دارد.
جمع بندی
نسبت شارپ یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی عملکرد سرمایهگذاری است که به تناسب بازده و ریسک یک سرمایهگذاری اشاره دارد. این نسبت توسط ویلیام شارپ در سال ۱۹۶۶ ابداع شد و بهطور گستردهای در تحلیلهای مالی مورد استفاده قرار میگیرد. نسبت شارپ به عنوان یک معیار ریسک-بازده، برای ارزیابی سرمایهگذاریهای با ریسک بالا چندان مناسب نیست. این محدودیت به دلیل فرضیات محدود این نسبت (فرض توزیع نرمال، تمرکز صرف بر انحراف معیار) و همچنین حساسیت آن به افق زمانی و عدم توجه به ریسکهای خاص هر سرمایهگذاری است. در چنین شرایطی، استفاده از معیارهای تکمیلی دیگر مانند ریسک نقدشوندگی و ریسک دنبالهها برای ارزیابی دقیقتر ضروری است.
افزایش سرمایه به معنای افزایش مبلغ سرمایه ثبت شده یک شرکت است. این افزایش سرمایه ممکن است از طریق صدور و فروش سهام جدید یا استفاده از محل سود انباشته شرکت، صرف سرمایه، آورده نقدی سهامداران یا سایر روشها انجام شود. افزایش سرمایه به دلایل مختلفی انجام می گیرد ما در این مطلب به شرح جزئیات این موضوع پرداخته ایم.
افزایش سرمایه به چه دلیلی انجام می شود؟
افزایش سرمایه شرکتها میتواند به دلایل مختلفی انجام شود:
توسعه و گسترش فعالیتهای شرکت و نیاز به منابع مالی بیشتر
تقویت ساختار مالی و افزایش توان بدهیپذیری شرکت
تأمین سرمایه در گردش برای فعالیتهای روزمره
انطباق با الزامات قانونی حداقل سرمایه شرکتها
تسهیل در معاملات و افزایش نقد شوندگی سهام
افزایش سرمایه معمولاً با صدور و فروش سهام جدید انجام میشود. این عمل باعث میشود که درصد مالکیت سهامداران قبلی کاهش یابد، هرچند ارزش سهام خود آنها ممکن است افزایش یابد.
افزایش سرمایه چه سودی برای سهامداران شرکت دارد؟
افزایش سرمایه میتواند منافع مالی مستقیمی برای سهامداران شرکت به همراه داشته باشد. از جمله این موارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش ارزش سهام: افزایش سرمایه میتواند باعث افزایش ارزش دفتری و بازاری سهام شرکت شود. این افزایش ارزش سهام، ثروت و داراییِ سهامداران را افزایش میدهد. افزایش سود سهام: با افزایش سرمایه و توسعه فعالیتهای شرکت، امکان کسب درآمد و سود بیشتر برای شرکت فراهم میشود. این سود بیشتر ممکن است به صورت سود سهام به سهامداران پرداخت شود. افزایش نقدشوندگی سهام: افزایش سرمایه و تعداد سهام در گردش، نقد شوندگی و قابلیت معامله سهام را بهبود میبخشد. این امر به سهامداران کمک میکند که بتوانند سهام خود را به راحتی خرید و فروش کنند. تقویت موقعیت شرکت: افزایش سرمایه میتواند به تقویت موقعیت رقابتی، توان مالی و پایداری شرکت کمک کند. این امر در درازمدت به سود سهامداران خواهد بود.
هر یک از این روشها بر اساس نیازها و شرایط شرکت انتخاب میشوند و میتوانند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشند. درادامه به شرح بیشتری از جزئیات هرکدام از انواع این روش ها می پردازیم:
افزایش سرمایه به روش صرف سهام
در این روش، سرمایه شرکت از محل تبدیل بدهیها یا سایر حسابهای پرداختنی به سرمایه افزایش مییابد. این روش معمولاً برای تبدیل بدهیهای شرکت به سهام استفاده میشود و به سهامداران جدیدی منجر میشود. مزیت این روش، کاهش بدهیها و تقویت ساختار مالی شرکت است.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها
در این روش، ارزش دفتری داراییهای شرکت افزایش داده میشود و این افزایش ارزش به سرمایه شرکت منتقل میگردد. این روش باعث افزایش سرمایه بدون صدور سهام جدید میشود. مزیت آن، تقویت ارزش دفتری شرکت و متناسبسازی ارزش داراییها با قیمتهای روز بازار است.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته (سهام جایزه)
در این روش، بخشی از سود انباشته شرکت به سرمایه تبدیل میشود و به صورت سهام جایزه به سهامداران تعلق میگیرد. این روش باعث افزایش سرمایه بدون پرداخت نقدی از سوی سهامداران میشود. مزیت آن، تقویت ساختار مالی شرکت و افزایش سرمایه بدون تغییر در سهامداری است.
افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران
در این روش، سهامداران با واریز وجوه نقد یا تسویه مطالبات خود از شرکت، به افزایش سرمایه کمک میکنند. این روش باعث ورود منابع مالی جدید به شرکت و افزایش سرمایه میشود. مزیت آن، تأمین مالی شرکت از طریق سهامداران و افزایش توان اجرایی و عملیاتی شرکت است.
فرمول محاسبه قیمت سهام پس از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
برای محاسبه قیمت سهام پس از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران، میتوان از فرمول زیر استفاده کرد:
قیمت سهام پس از افزایش سرمایه = (قیمت سهام قبل از افزایش سرمایه × تعداد سهام قبل) + (قیمت پیشنهادی افزایش سرمایه × تعداد سهام جدید) / (تعداد سهام قبل + تعداد سهام جدید)
در این فرمول:
قیمت سهام قبل از افزایش سرمایه: قیمت هر سهم قبل از اعلام افزایش سرمایه
تعداد سهام قبل: تعداد سهام موجود قبل از افزایش سرمایه
قیمت پیشنهادی افزایش سرمایه: قیمتی که سهامداران باید برای خرید سهام جدید بپردازند
تعداد سهام جدید: تعداد سهام جدیدی که در افزایش سرمایه عرضه میشود
با قرار دادن این اطلاعات در فرمول، میتوان قیمت سهام جدید را به راحتی محاسبه کرد.
بهترین نوع افزایش سرمایه کدام است؟
بهترین نوع افزایش سرمایه به اهداف و مرحله رشد کسبوکار، دسترسی به منابع مالی و ساختار مالکیت شرکت بستگی دارد. در مراحل اولیه رشد، سرمایهگذاری خطرپذیر و تأمین مالی از طریق بورس مناسبتر است. در مراحل بعدی، استقراض بانکی و افزایش سرمایه از محل سود انباشته ترجیح دارد. اگر حفظ کنترل مدیریتی مهم باشد، افزایش سرمایه از طریق سود انباشته یا استقراض بهتر است. اما اگر جذب سرمایهگذاران خطرپذیر برای رشد اولویت داشته باشد، ورود آنها مزیت بیشتری خواهد داشت. در نهایت، تحلیل جامع وضعیت شرکت و مشاوره با متخصصان مالی برای تصمیمگیری دقیقتر توصیه میشود.
چه زمانی افزایش سرمایه به سهامدار تعلق میگیرد؟
در موارد مختلفی این کار انجام می پذیرد: افزایش سرمایه از محل سود انباشته: در این حالت، سود خالص سالهای گذشته که در شرکت باقی مانده، به عنوان افزایش سرمایه به سهامداران تخصیص مییابد. افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران: در این روش، سهامداران موجود با پرداخت مبلغی به شرکت، سهام جدید دریافت میکنند. افزایش سرمایه از محل تبدیل اوراق بهادار به سهام: مانند تبدیل اوراق قرضه، سهام الویت و… به سهام عادی شرکت. در هر سه مورد فوق، افزایش سرمایه به نسبت مالکیت قبلی سهامداران در شرکت تعلق میگیرد. یعنی هر سهامدار بر اساس تعداد سهام خود در شرکت، سهام جدید دریافت میکند.
چه کسی افزایش سرمایه شرکت ها را تصویب می کند؟
شرکتها معمولاً افزایش سرمایه را پس از طی مراحل و مجوزهای لازم در مجمع عمومی فوقالعاده سهامداران تصویب میکنند. در این مجمع، با رأی حداقل دوسوم سهامداران حاضر، افزایش سرمایه شرکت به تصویب میرسد. ابتدا شرکت، طرحی برای افزایش سرمایه خود تهیه میکند. این طرح معمولاً شامل جزئیاتی مانند میزان افزایش سرمایه، نحوه تأمین آن (مثل استفاده از سود انباشته یا دریافت آورده نقدی از سهامداران) و قیمت پیشنهادی سهام جدید است. سپس این طرح برای تصویب به مجمع عمومی فوقالعاده ارائه میشود. در این مجمع، سهامداران حاضر با بررسی طرح ارائهشده و بحث و تبادلنظر درباره آن، در نهایت با رأی دوسوم موافق، افزایش سرمایه را تصویب میکنند. این تصمیم سپس به مراجع قانونی نظارتی ارسال و پس از تأیید آنها اجرایی میشود.
سوالات متداول
افزایش سرمایه چیست؟
افزایش سرمایه دو روش اصلی دارد: افزایش از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی ها، و افزایش از طریق صدور سهام جدید. هدف اصلی این روش ها، افزایش نقدشوندگی سهام و تامین مالی برای توسعه فعالیت های شرکت است.
انواع روش های افزایش سرمایه چیست؟
افزایش سـرمایه به روش صرف سهام افزایش سـرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها افزایش سـرمایه از محل سود انباشته (سهام جایزه) افزایش سـرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران
سهام جایزه چیست؟
سهام جایزه به سهام جدیدی گفته میشود که شرکت پس از افزایش سرمایه خود از محل منابعی مانند سود انباشته یا تجدید ارزیابی داراییها، به طور رایگان به سهامداران اختصاص میدهد. در این حالت، سهامداران هیچ مبلغی برای ارزش اسمی این سهام جدید پرداخت نمیکنند. در واقع، این سهام جایزه است که به آنها داده میشود. این نوع افزایش سرمایه، منجر به افزایش تعداد سهام در دست سهامداران میشود، بدون اینکه آنها هزینهای پرداخت کنند. هدف از انتشار سهام جایزه معمولاً افزایش نقدشوندگی سهام و گسترش سرمایه شرکت است.
جمع بندی
افزایش سرمایه شرکت ها به دو روش اصلی انجام می شود. روش اول، افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا تجدید ارزیابی دارایی ها است که در آن بخشی از سود انباشته یا افزایش ارزش داراییها به سهام تبدیل شده و به صورت رایگان (سهام جایزه) به سهامداران تعلق می گیرد. هدف اصلی این روش، افزایش نقدشوندگی سهام و بسط و گسترش فعالیت های شرکت است. روش دوم، افزایش سرمایه از محل صدور سهام جدید است که در آن شرکت با عرضه سهام جدید، وجوه نقد جدیدی را جذب می کند و سهامداران جدید با پرداخت وجه به شرکت، صاحب بخشی از سهام آن می شوند. هدف اصلی این روش، تامین مالی شرکت برای طرح های توسعه ای و سرمایه گذاری های جدید است. بسته به نیاز و شرایط شرکت، مدیران از یکی از این دو روش استفاده می کنند.
اوراق خزانه اسلامی اخزا چیست؟ اوراق خزانه اسلامی (Islamic Treasury Bills) یک نوع اوراق بهادار اسلامی است که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران منتشر میشود. این اوراق در انطباق با اصول و ضوابط شریعت اسلام طراحی و منتشر میشوند. و بهمنظور تأمین مالی پروژههای عمومی و کاهش کسری بودجه به کار میروند. یکی از ویژگیهای اصلی این اوراق، نحوه پرداخت سود به سرمایهگذاران است.در ادامه با سبدگردان نوویرا همراه باشید تا جزئیات دقیقتری را بیان کنیم.
ویژگیهای بارز اسناد خزانه اسلامی
اوراق خزانه یکی از انواع اوراق بهادار درآمد ثابت است که توسط دولت ها منتشر میشود. این اوراق دارای ویژگی های زیر هستند:
اوراق خزانه یکی از کمریسکترین اوراق بهادار محسوب میشوند، زیرا پشتوانه آنها دولت است و احتمال عدم بازپرداخت اصل و سود آنها بسیار پایین است.
این اوراق با نرخ بهره ثابتی منتشر میشوند و سود آنها نیز به صورت دورهای پرداخت میشود.
اوراق خزانه با سررسیدهای مختلف مانند ۳ ماه، ۶ ماه، ۱ سال و بیشتر منتشر میشوند.
اوراق خزانه در بازار ثانویه قابل معامله هستند و نقدشوندگی بالایی دارند.
در برخی کشورها سود اوراق خزانه از پرداخت مالیات معاف است.
پشتوانه این اوراق، آمیزهای از داراییهای واقعی و مشهود دولت است.
به جای پرداخت سود ثابت، سود این اوراق متغیر است و بر اساس بازدهی داراییهای پشتوانه تعیین میشود.
این اوراق صرفاً در بازارهای مالی اسلامی قابل معامله هستند.
انتشار و معامله این اوراق باید کاملاً در چارچوب موازین شرعی انجام گیرد. بنابراین، اوراق خزانه اسلامی یک گزینه مناسب برای سرمایهگذاران مسلمان است که به دنبال ابزارهای سرمایهگذاری در انطباق با اصول اسلامی هستند.
چرا اسناد خزانه اسلامی بدون ریسک هستند؟
دولت به این اوراق اولویت بالایی مانند حقوق و مزایای کارمندان خود میدهد و به آن عنوان “بدهی ممتاز” میدهد. این نشان میدهد که دولت این اوراق را به عنوان یکی از اولویتهای اصلی پرداخت خود در نظر میگیرد.
وزارت خزانهداری کشور متعهد میشود که اصل و سود این اوراق را در سررسید بپردازد. این تعهد رسمی و قراردادی است که به اعتبار امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی صورت میگیرد. به دلیل این تعهدات دولت، اوراق خزانه اسلامی ریسک عدم پرداخت (ریسک نکول) ندارند. سرمایهگذاران میتوانند با اطمینان کامل به بازگشت اصل و سود اوراق، در این نوع اسناد سرمایهگذاری کنند. اولویت بالای دولت در پرداخت این اوراق و تعهد رسمی وزارت خزانهداری برای بازپرداخت آنها، ریسک این نوع اسناد را به حداقل میرساند و آنها را به یک گزینه سرمایهگذاری بدون ریسک تبدیل میکند.
آیا اوراق اخزا ریسک نقد شوندگی دارند؟
نقد شوندگی اوراق اخزا به طور کلی بالا است، زیرا این اوراق در بازار ثانویه بورس اوراق بهادار معامله میشوند و سرمایهگذاران میتوانند آنها را به سهولت خرید و فروش کنند. با این حال، در شرایطی مانند بحرانهای مالی یا کاهش شدید نقدینگی در بازار، ممکن است نقد شوندگی این اوراق کاهش یابد. در چنین شرایطی، سرمایهگذاران ممکن است با کاهش قیمت اوراق یا تأخیر در زمان فروش آنها مواجه شوند. همچنین در مواردی که حجم معاملات اوراق اخزا در بازار ثانویه محدود باشد، ممکن است نقد شوندگی این اوراق نسبتاً پایین باشد.
نحوه خرید اوراق خزانه
اوراق اسناد خزانه اسلامی (اخزا) قابل معامله در بازار فرابورس هستند. برای خرید و فروش این اوراق با قیمت روز، میتوان از طریق کارگزاریهای معتبر اقدام کرد. برای این منظور، ابتدا باید کد بورسی خود را از طریق سامانه سجام دریافت کنید. سپس میتوانید با جستجوی نماد “اخزا” در سایت tsetmc.com، لیست این اوراق را مشاهده کنید. ارقام نمایش داده شده در مقابل هر نماد، بیانگر تاریخ سررسید آن اوراق است.
پس از شناسایی نماد مورد نظر، میتوانید از طریق کارگزاریهای معتبر اقدام به خرید و فروش اوراق اخزا با قیمت روز آنها کنید. بنابراین اوراق خزانه، اسنادی هستند که توسط دولت برای تأمین مالی پروژههای عمومی و کاهش کسری بودجه منتشر میشوند. این اوراق معمولاً دارای نرخ بهره ثابت و زمان سررسید مشخص هستند. از ویژگیهای بارز این اوراق این است که بهطور معمول دارای ریسک پایین و اعتبار بالا هستند، زیرا توسط دولت تضمین میشوند. برای خرید اوراق خزانه اسلامی به ترتیب مراحل زیر را دنبال کنید.
خرید اوراق خزانه اسلامی مرحله به مرحله
اگر برای شما هم سوال است که اوراق خزانه اسلامی را از کجا بخریم؟ در ادامه با ما همراه باشید.
دریافت کد بورسی برای خرید اوراق خزانه، باید به یکی از کارگزاریهای معتبر بورس مراجعه کنید. مدارک شناسایی مانند کارت ملی و شناسنامه را به همراه داشته باشید. برخی کارگزاریها ممکن است مدارک اضافی مانند آدرس محل سکونت را هم درخواست کنند. تحقیق کنید و یک کارگزاری معتبر با خدمات مناسب و هزینههای کارمزد معقول انتخاب کنید. هنگام انتخاب کارگزاری، به خدمات آنلاین، مشاوره و پشتیبانی آنها توجه کنید. پس از انتخاب کارگزاری، در سایت آن ثبتنام کنید و مراحل احراز هویت را انجام دهید.
احراز هویت پس از ارائه مدارک، مراحل احراز هویت انجام میشود و شما یک کد بورسی دریافت خواهید کرد که برای معاملات بورسی ضروری است.
معامله اخزا از طریق سامانههای آنلاین
پس از ثبتنام، به حساب کاربری خود در سامانه آنلاین کارگزاری وارد شوید. با محیط کاربری آشنا شوید و بخش مربوط به خرید اوراق خزانه را پیدا کنید.
بررسی اطلاعات اوراق خزانه
در این بخش، میتوانید لیست اوراق خزانه موجود را مشاهده کنید. اطلاعاتی مانند نرخ بهره، تاریخ سررسید، و شرایط فروش مجدد این اوراق را بررسی کنید. شما باید بر اساس نیازها و اهداف مالی خود، اوراق مناسب را انتخاب کنید.
صدور سفارش خرید
پس از انتخاب اوراق خزانه، به بخش ثبت سفارش بروید. در این مرحله، باید اطلاعات زیر را وارد کنید:
مبلغ سرمایهگذاری: تعیین کنید که چه مقدار از اوراق را میخواهید خریداری کنید.
تعداد اوراق: تعداد اوراق خزانهای که قصد خرید آنها را دارید، مشخص کنید.
تأکید بر جزئیات: قبل از ارسال سفارش، جزئیات و اطلاعات را به دقت بررسی کنید.
تأیید و پرداخت
پس از ثبت سفارش، باید آن را تأیید کنید. در این مرحله، کارگزاری معمولاً هزینههای مربوط به خرید اوراق را محاسبه کرده و به شما اطلاع میدهد. هزینه خرید اوراق خزانه را از طریق روشهای موجود (مانند انتقال بانکی) پرداخت کنید. پس از تأیید پرداخت، اوراق به حساب شما اضافه خواهد شد.
دریافت سود اوراق
سود دورهای: اوراق خزانه معمولاً به صورت دورهای (ماهیانه یا سهماهه) سود پرداخت میکنند. که اطلاعات مربوط به تاریخهای پرداخت و میزان سود در مشخصات اوراق درج شده است. سودها معمولا به طور خودکار به حساب بانکی شما واریز میشود.
نظارت بر سرمایهگذاری
پس از خرید، وضعیت اوراق خزانه خود را بهطور منظم بررسی کنید. که شامل مشاهده نرخ بهره، تاریخهای پرداخت سود و شرایط بازار است. اگر بخواهید قبل از تاریخ سررسید اوراق را بفروشید، میتوانید از طریق سامانه کارگزاری خود اقدام کنید.
نحوه انتشار اسناد اخزا
اسناد خزانه اسلامی (اخزا) به نمایندگی از دولت توسط وزارت اقتصاد و دارایی منتشر میشوند. این فرآیند بهصورت زیر انجام میگیرد: • ابتدا بانک اطلاعات لازم را از پیمانکاران جمعآوری میکند و هویت آنها را تأیید مینماید. • پس از تأیید هویت پیمانکاران، لیست آنها به فرابورس ارسال میشود. این مرحله مهم است زیرا اطلاعات مربوط به پیمانکاران باید بهدقت بررسی و تأیید شود. • حداکثر ظرف ۱۰ روز کاری، اطلاعات مربوط به اوراق در سامانه معاملات ثبت میشود. این زمان برای اطمینان از صحت اطلاعات و آمادهسازی برای عرضه اوراق ضروری است. • اوراق اخزا بهصورت الکترونیکی صادر میشوند و در سامانههای معاملاتی بازار سرمایه به پیمانکاران ارائه میگردند. این روش بهخصوص برای تسهیل فرآیند خرید و فروش اوراق مفید است.
روشهای عرضه اولیه اوراق بهادار
عرضه اولیه اوراق بهادار در بازار اولیه فرابورس به دو روش اصلی انجام میشود:
روش اول :ثبت سفارش (بوک بیلدینگ) در این روش، خریداران قیمتها را بهصورت نزولی ارائه میدهند. به این معنا که خریداران قیمتی را که مایل به پرداخت آن هستند، اعلام میکنند و این قیمتها از بالاترین به پایینترین ترتیب داده میشوند. برای موفقیت در این روش، حداقل ۸۰ درصد از اوراق عرضهشده باید به فروش برسد. این شرط به اطمینان از موفقیت عرضه اولیه کمک میکند. روش دوم: حراج در این مدل، یک قیمت پایه برای اوراق اعلام میشود. سپس خریداران بر اساس رقابت، پیشنهادات خود را ارائه میدهند و از طریق این فرآیند به قیمت نهایی میرسند. در اینجا، نرخ سود مورد انتظار اوراق بهعنوان عامل اصلی تعیینکننده قیمت عمل میکند. این نرخ تأثیر زیادی بر تصمیمگیری خریداران دارد و به آنها کمک میکند تا قیمت مناسب برای خرید اوراق را تعیین کنند.
بهطور کلی، فرایند انتشار اسناد خزانه اسلامی و عرضه اولیه آنها در بازار سرمایه، شامل مراحلی است که هدف آن تأمین مالی دولت و تسهیل سرمایهگذاری برای پیمانکاران است. با استفاده از روشهای ثبت سفارش و حراج، دولت میتواند بهطور مؤثری اوراق را به بازار عرضه کند و سرمایهگذاران نیز از فرصتهای مناسب برای سرمایهگذاری بهرهمند شوند.
آموزش نحوه محاسبه سود اخزا
نرخ سود اوراق خزانه اسلامی، درصدی است که دولت به سرمایهگذاران پرداخت میکند. این نرخ معمولاً ثابت و بهصورت سالیانه تعیین میشود. نرخ سود بر اساس شرایط بازار و نیازهای مالی دولت تعیین میشود. این نرخ میتواند تحت تأثیر عواملی مانند نرخ تورم و سیاستهای پولی قرار گیرد.
روشهای پرداخت سود اخزا
پرداخت سود دورهای: اوراق خزانه اسلامی معمولاً دارای پرداخت سود دورهای هستند. این پرداختها معمولاً بهصورت سهماهه یا ششماهه انجام میشود. بهعبارت دیگر، سرمایهگذاران بهطور منظم و در فواصل زمانی مشخص، سود خود را دریافت میکنند. سود انباشته: در برخی موارد، ممکن است سرمایهگذاران تصمیم بگیرند که بهجای دریافت دورهای سود، آن را انباشته کرده و در پایان دوره سررسید اوراق، مبلغ کل سود را دریافت کنند.
محاسبه سود اخزا
فرمول محاسبه سود اخزا: سود هر اوراق خزانه اسلامی بر اساس فرمول زیر محاسبه میشود. برای محاسبه سود اوراق اخزا (اوراق خزانه اسلامی)، مراحل زیر را باید در نظر داشته باشید:
تعیین تاریخ سررسید اوراق: هر نماد اخزا با یک تاریخ سررسید مشخص شده است که در سامانه معاملاتی tsetmc قابل مشاهده است.
محاسبه مبلغ اسمی اوراق: مبلغ اسمی هر ورقه اخزا معمولاً ۱,۰۰۰,۰۰۰ ریال است.
محاسبه نرخ بازده تا سررسید: نرخ بازده به پارامترهای مختلفی همچون تاریخ خرید، تاریخ سررسید و قیمت خرید بستگی دارد. این نرخ بازده معمولاً توسط کارگزاری ارائه میشود.
محاسبه سود اوراق: با داشتن مبلغ اسمی و نرخ بازده، میزان سود را میتوان از فرمول زیر محاسبه کرد:
سود = مبلغ اسمی × نرخ بازده تا سررسید × (تعداد روزهای باقی مانده تا سررسید / ۳۶۵)
مثال: اگر مبلغ اسمی یک اوراق خزانه ۱۰۰ میلیون تومان باشد و نرخ سود آن ۲۰ درصد باشد، در صورت پرداخت سود سالانه، سرمایهگذار در پایان سال ۲۰ میلیون تومان سود دریافت خواهد کرد.
آدرس سایت اسناد خزانه اسلامی چیست؟
برای مشاهده اطلاعات مربوط به اوراق خزانه اسلامی باید به سایت فرابورس ایران مراجعه کنید.
به عنوان مثال با کلیک روی هرکدام از اسناد( کلیک روی نمادها مثلا اخزا ۲۱۱) ، به صفحه اطلاعات آن هدایت خواهید شد
اوراق خزانه یا صندوق با درآمد ثابت؟
اوراق خزانه اسلامی یا اخزا یکی از اوراق با درآمد ثابت است که توسط دولت منتشر میشود. این اوراق دارای بازده مشخص و ثابتی هستند تا سررسید.
طبق مقررات سازمان بورس و اوراق بهادار، صندوقهای با درآمد ثابت موظفند حداقل ۸۵% از داراییهای خود را در اوراق با درآمد ثابت مانند اخزا سرمایهگذاری کنند.
در نتیجه، اوراق خزانه اسلامی به عنوان یکی از مهمترین اوراق با درآمد ثابت، بخش قابل توجهی از پرتفوی صندوقهای با درآمد ثابت را تشکیل میدهند. این موضوع ارتباط نزدیک و مکمل بودن اوراق خزانه اسلامی و صندوقهای با درآمد ثابت در بازار سرمایه را نشان میدهد.
جمع بندی
اسناد خزانه اسلامی (Islamic Treasury Bills) یکی از ابزارهای مالی اسلامی هستند که به عنوان جایگزینی برای اوراق قرضه سنتی مورد استفاده قرار میگیرند. این اوراق مالی منطبق با اصول و قواعد شریعت اسلامی طراحی شدهاند و جایگزینی برای سود و بهره در معاملات مالی محسوب میشوند. از جمله ویژگی های اخزا این است که به جای پرداخت سود، سود حاصل از انجام معاملات شرعی را دریافت میکنند. ریسکپذیری کمتری نسبت به اوراق قرضه سنتی دارند، چرا که بر اساس قراردادهای واقعی و معاملات مبتنی بر داراییهای فیزیکی هستند. توسط بانکهای مرکزی یا سازمانهای دولتی منتشر میشوند و بازدهی و سررسید مشخصی دارند.