آشنایی با صندوق‌های سرمایه گذاری به شما کمک می‌کند بتوانید دارایی خود را به طور غیر مستقیم در بورس سرمایه گذاری کنید. با این کار شما مدیریت دارایی بورسی تان را به دست افراد خبره و باتجربه در شرکت‌هایی همچون نوویرا می‌سپارید تا از تجربه آنها به نفع خود استفاده کنید. این صندوق‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام با توجه به شرایط مخصوص خودشان ممکن است بازدهی و سود متفاوتی را شامل شوند. به طور کلی صندوق سرمایه گذاری یک نهاد مالی است که از سازمان بورس و اوراق بهادار دارای مجوزهای لازم است. این صندوق‌ها معمولا از طریق بانک و یا کارگزاری تاسیس می‌شوند. شرکت‌هایی که این صندوق ها را تاسیس می کنند در واقع سرمایه افراد را جمع آوری کرده و به صورت دارایی‌های مختلف ذخیره می‌کنند. اگر شما هم زمان و فرصت کافی برای تحلیل بازار بورس ندارید اما دلتان نمی خواهد که از بازار مالی بورس بی بهره بمانید، یکی از بهترین راه ها استفاده از صندوق سرمایه گذاری است. ما در این مبحث همه آنچه که باید از صندوق‌های سرمایه گذاری بدانید را جمع آوری کرده ایم. با ما همراه باشید.
صندوق سرمایه گذاری چگونه کار می کند؟
انواع صندوق سرمایه گذاری وجود دارد که توسط افراد حقوقی و با دریافت مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می کنند. این صندوق ها کاملا قابل اعتماد هستند چراکه باید از سازمان بورس مجوز داشته باشند و فعالیت شان تحت کنترل این سازمان است. افرادی که تحلیل بازار بورس را نمی‌دانند و در این حوزه اطلاعات کافی ندارند، می توانند با در اختیار قرار دادن سرمایه اضافی خود به شرکت های معتبر که دارای تیم گسترده تحلیل بازار مالی هستند؛ از این بازار سود ببرند. هنگام ورود به بازار مالی به این مهم توجه داشته باشید که گرفتار افراد کلاهبردار و بدون مجوز نشوید. به زبان ساده این صندوق‌های سرمایه گذاری با جمع آوری سرمایه‌های خرد و کلان افراد مختلف (سرمایه گذاران)، سعی می‌کنند بر روی دارایی‌های مختلف مثل سپرده سرمایه گذاری یا سهام شرکت‌ها سرمایه گذاری کنند. بازدهی هرکدام از صندوق‌ها متفاوت و متغییر است و به عوامل مختلفی وابسته است.
پس به زبان ساده می‌توان گفت هنگامی که شما در یک صندوق اقدام به سرمایه گذاری می کنید، پول و دارایی شما همراه با پول سایر سرمایه گذاران در کنارهم جمع می‌شود. سپس مدیر صندوق یا همان شخص حقوقی، مبلغ سرمایه گذاری شده را خرید و فروش می‌کند. با این کار شما مدیریت صندوق سرمایه تان را به دست افرادی با تجربه می سپارید تا با ریسک کمتری در بورس حضور داشته باشید و از منافع آن بهره مند شوید.
به طور کلی صندوق‌های سرمایه گذاری متنوع هستند و سود متوسط و کم ریسک تری دارند.
صندوق سرمایه گذاری با سهام چه تفاوتی دارد؟
سهام و صندوق سرمایه گذاری با یکدیگر متفاوت هستند. هنگام خرید سهام شما سهام یک شرکت را خریداری می کنید اما صندوق سرمایه گذاری شامل مجموعه ای از سهام و اوراق قرضه و دیگر اوراق بهادار است.
از آنجائیکه یک صندوق سرمایه گذاری فرصت سرمایه گذاری بیشتر، مدیریت تخصصی بهتر و همچنین هزینه‌های سرمایه گذاری کمتری نسبت به سرمایه گذاران دارد، این کار می‌تواند یک انتخاب خوب برای افراد باشند.
بهترین نوع سرمایه گذاری چیست؟
سرمایه گذاری زمانی مفهوم می یابد که افراد بتوانند به سود و بهره وری بالایی برسند. برای این کار باید شرایط تورم سنجیده شود و با توجه به شرایط جامعه سرمایه گذاری انجام شود. بهترین نوع سرمایه گذاری برای افراد شرایطی است که ریسک کمتری را متحمل شوند، امکان نقدینگی وجوه خود را در هر زمانی داشته باشند، سرمایه گذاری سهل و آسان باشد و بتوانند با هر مبلغی اقدام به سرمایه گذاری کنند. اکنون با توجه به بازارهای مالی مختلف سرمایه گذاری در بورس یکی از مناسب ترین انواع سرمایه گذاری است. مثلا صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت یکی از صندوق‌های پرطرفدار با ریسک کم است.
بسیاری از افراد نگران این هستند که آیا سرمایه شان به طور قطع در بورس افزایش می‌یابد یا خیر؟ باید بدانید سرمایه گذاری در بورس نیز ریسک پذیری خاص خود را می طلبد. هیچ کس به طور قطع به یقین نمی تواند تضمین بدهد. اما با انتخاب روش درست و سرمایه گذاری مناسب کسب سود از بازار بورس و صندوق های سرمایه گذاری دور از انتظار نیست. و دست یافتنی خواهد بود.
مزایای سرمایه گذاری در صندوق سرمایه گذاری
قطعا هر نوع سرمایه گذاری برای یکسری از افراد بسیار مفید خواهد بود و مزایای زیادی در پی خواهد داشت. همانطور که گفتیم افرادی که به دنبال سود و بهره وری از بازار بورس هستند اما خودشان اطلاعات چندانی در این زمینه ندارند و می خواهند بدون صرف زمان و انرژی خاصی در این بازار ورود کنند، می توانند از صندوق های سرمایه گذاری به نفع خودشان استفاده کنند. این بازار مزایای زیادی در پی دارد از جمله:
- مدیریت ریسک سرمایه
افراد با قراردادن سرمایه خود در صندوق ها که شامل دارایی های مختلف از جمله انواع اوراق بهادار است و سبدهای مختلفی در آن قرار می گیرد؛ می توانند ریسک سرمایه گذاری را مدیریت کنند.
- صرفه جویی در هزینه تحلیل اطلاعات
تمام هزینه های مرتبط با تحلیل بازار و دریافت سود بین همه سرمایه گذاران در صندوق تقسیم می شود؛ بنابراین سرانه هزینه برای هر سرمایه گذار کاهش می یابد.
- نقدشوندگی بالای صندوق‌های سرمایه گذاری
برخلاف دیگر انواع سرمایه گذاری مثل سهام، سرمایه گذار به راحتی می تواند در زمان دلخواه سرمایه خود را از صندوق خارج کند و آن را تبدیل به وجه نقد نماید.
- مدیریت دارایی
هنگامی که سرمایه خود را در صندوق‌های سرمایه گذاری قرار می دهید، مدیریت آن را به افراد خبره و تحلیلگران حرفه ای بازار بورس می سپارید. بنابراین این افراد با دانش و مهارتی که دارند، ابتدا تلاش بر حفظ دارایی دارند و در گام بعدی افزایش سود و بهره وری مالی مشتری را در نظر دارند. بنابراین ریسک و بازده سرمایه به نحو مطلوبی مدیریت می شود.
- عدم محدودیت سرمایه گذاری
همه افراد جامعه که قصد سرمایه گذاری دارند حتی با پول کم، می توانند بدین طریق وارد بازار صندوق بورس شوند. در این روش نیاز به دانش و مهارت خاصی نیست و شما توافق می کنید که مدیریت دارایی خود را به دست افراد حقوقی خبره بسپارید.
آیا صندوق‌های سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند؟
بله صندوق های سرمایه گذاری شامل انواع مختلفی هستند که در بورس قابل معامله اند. صندوق‌های سرمایه گذاری را به روش‌های مختلفی می‌توان دسته بندی کرد که یکی از آنها دسته بندی براساس دارایی صندوق است. دارایی صندوق ها شامل سپرده های بانکی، اوراق مشارکتی، سهام شرکت های بورسی و غیره می‌باشد.
صندوق ها بر اساس دارایی شامل سه دسته هستند:
- صندوق سرمایه گذاری در سهام
- صندوق سرمایه گذاری در درآمد ثابت
- صندوق سرمایه گذاری به صورت مختلط
- صندوق سرمایه گذاری املاک و مستغلات
نکات مهم درخصوص صندوق سرمایه گذاری در سهام
ریسک صندوق‌های مبتنی بر سهام بالاتر است و سوددهی بیشتری هم دارند. بر این اساس باید حداقل ۷۰ درصد از دارایی به خرید سهام اختصاص پیدا کند. کسانی که ریسک پذیری بالاتری دارند می‌توانند از این نوع صندوق بهره ببرند. نکته ای که وجود دارد این است که سود حاصل از صندوق سرمایه گذاری سهام با ابطال یا فروش واحدها به افراد پرداخت می شود. همچنین هنگامی که بازار بورس رونق داشته باشد قیمت سهام افزایش یافته و میزان بازدهی و سود بیشتری برای سرمایه گذاران فراهم خواهد شد. بنابراین بازدهی این صندوق ها مبتنی بر شرایط بازار است.
نکات مهم در خصوص صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
اوراق مشارکت و اوراق سپرده های بانکی از جمله اوراق با درآمد ثابت هستند. در این نوع سرمایه گذاری باید حداقل ۷۵درصد از دارایی به اوراق با درآمد ثابت اختصاص یابد. این نوع سرمایه گذاری ریسک پایین‌تری دارد و سود آن به صورت ماهانه و یا دوره‌های سه ماهه به سرمایه گذاران پرداخت می‌شود. برای دریافت سود باید ارزش واحدها شناسایی شده و واحدها به فروش برسند.
نکات مهم در صندوق سرمایه گذاری مختلط
صندوق سرمایه گذاری مختلط از نظر ریسک پذیری و میزان سوددهی، بین دو دسته فوق قرار می گیرند و دارایی آنها با نسبت ۴۰ تا ۶۰ درصد در سهام و سپرده های بانکی و اوراق مشارکت و … سرمایه گذاری می شود.
نکات مهم در خصوص صندوق سرمایه گذاری املاک و مستغلات
صندوق‌های املاک و مستغلات یا REIT نوعی صندوق مشترک است که بر مبنای املاک فعالیت می‌کنند. روش کار این صندوق‌ها به نحوی است که افرادی که سرمایه کمی دارند هم می‌توانند در این نوع صندوق سرمایه گذاری کنند. دارایی صندوق املاک و مستغلات شامل مواردی همچون موارد زیر می شود:
- اوراق رهنی
- واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار یا صندوق‌های درامد ثابت
- سرمایه‌گذاری در اوراق درامد ثابت یا گواهی سپرده بانکی
- سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌های گروه انبوه‌سازی و املاک و مستغلات پذیرفته شده در بورس
- دریافت تسهیلات
- خرید و فروش و تملک دارایی‌های غیر منقول
- اجاره دادن دارایی‌های تحت تملک
- سرمایه‌گذاری در واحدها و صندوق‌های زمین و ساختمان
در نوع دیگر تقسیم بندی صندوق‌های سرمایه گذاری، مبتنی بر خرید و فروش است. یعنی بر اساس روش انجام معاملات تقسیم بندی صورت می گیرد. که شامل چند نوع مختلف است:
- صندوق ETF یا قابل معامله در بورس
- صندوق مبتنی بر صدور و ابطال
در این روش ها واحدهای یک صندوق به فروش می رسند. برای خرید و فروش بعضی از صندوق ها نیاز به مراجعه حضوری به کارگزاری دارید و برای برخی دیگر می تواید به صورت آنلاین اقدام کنید. لازمه این کار ثبت نام در سامانه سجام و داشتن کد بورسی و کدمعاملاتی است. پس از طی این مراحل می توانید به صورت برای خرید و فروش واحدهای مدنظرتان از طریق وب سایت اقدام کنید.
صندوق های سرمایه گذاری چه بازدهی دارند؟
ارزش خالص دارایی و واحدهای آن ارزیابی شده و بازدهی آن صندوق مشخص می شود. مبلغی که یک خریدار برای خرید یک واحد صندوق پرداخت می کند، ارزش خالص دارایی را مشخص می‌کند. NAV ارزیابی نیز حاصل تقسیم ارزش سرمایه گذاری صندوق بر تعداد سهام های موجود در آن است که در پایان هر روز معاملاتی و با توجه به تغییرات مبلغ سهام و سود آن مشخص می‌شود. لازم به ذکر است که بازدهی صندوق های سرمایه هر کدام بر حسب نوع سرمایه آنها متفاوت خواهد بود.
به عنوان مثال
بازدهی صندوق در سهام که یک صندوق پرریسک و با بازدهی بالا به حساب می آید. در این صندوق بین ۷۰ تا ۹۰ درصد دارایی در سهام شرکت های بورسی و همچنین در دارایی نقدی یعنی سپرده اوراق سرمایه گذاری می شود. در این نوع صندوق با توجه به نظارت مستقیم سازمان بورس و اوراق بهادار و انتشار گزارش عملکرد آنها، امکان تخلف وجود ندارد و در کل بازدهی خوبی دارند.
بازدهی صندوق درآمد ثابت همانطور که از نام آن پیداست مبلغی را ماهانه به عنوان سود در نظر می گیرند. به طبع سوددهی این صندوق ها کم تر است و بیشتر دارایی این صندوق ها در سپرده گذاری بانک، اسناد خزانه و خرید اوراق مشارکت است. سود کم و ثابت و ریسک پایین شاخصه اصلی این نوع صندوق هاست.
این روش یکی از قابل اطمینان ترین روش های سرمایه گذاری در صندوق است.
بازدهی صندوق سرمایه مختلط تقریبا میانگین دو صندوق بالایی است. دارایی ها با نسبت تقریبا مساوی در صندوق سهام و صندوق با درآمد ثابت اختصاص می یابد. به همین ترتیب بازدهی و ریسک سرمایه گذاری در صندوق مختلط بین دو روش دیگر است. این صندوق ها هم بازدهی خوبی دارند و هم تحت نظارت سازمان بورس هستند بنابراین قابل اعتمادند.
به کدام صندوق سرمایه گذاری اطمینان کنیم؟
درست است که ورود به بازار سرمایه گذاری در بورس به طور کلی با ریسک همراه است اما این به معنی اطمینان به هر صندوق سرمایه گذاری نیست. بنابراین فردی که می خواهد وارد بازار بورسی شود، باید صندوقی را بیابد که بتواند با اطمینان کامل دارایی اش را بسپارد و انتظار سود و کسب درآمد بیشتر داشته باشد. با توجه به نوع شخصیت ریسک پذیر سرمایه گذار صندوق های مختلفی برای سرمایه گذاری در بورس وجود دارند که به شرح همه آنها پرداختیم. شما می توانید هرکدام از صندوق ها را با توجه به میزان ریسک پذیری تان انتخاب کنید. به علاوه در چند مورد مهم زیر برای انتخاب صندوق مناسب دقت کنید:
- ارزیابی سوابق صندوق سرمایه گذاری
- میزان محبوبیت و شهرت صندوق
- مقایسه با سایر صندوق ها و ارزیابی عملکرد آنها
- ارائه مجوزهای لازم و ضروری و روشن بودن نحوه عملکرد صندوق
بدون شک با بررسی عملکرد صندوق ها و مشخص کردن نیاز خودتان از بازار بورسی و همچنین میزان سرمایه ای که در اختیار دارید بدون شک می توانید بهترین و مناسب ترین صندوق را برای خودتان انتخاب کنید و از بازار صندوق سرمایه گذاری در بورس بهره وری خوبی داشته باشید.
سوالات متداول در خصوص صندوق سرمایه گذاری
جمع بندی
تاریخچه صندوق های بورسی در جهان نشان می دهد از گذشته تاکنون این نحوه سرمایه گذاری وجود داشته و هم اکنون با استقبال زیادی در ایران و جهان مواجه شده است. اکنون دانستیم که صندوق های متفاوتی وجود دارد و افراد با توجه به درجه ریسک پذیری خود می توانند از این صندوق ها استفاده کنند. اغلب فعالیت های لازم در این خصوص به صورت آنلاین انجام می گیرد و نیاز به مراجعه حضوری به جایی را نخواهید داشت. بنابراین از هرجهت این روش سرمایه گذاری برای افراد مناسب است. کسانی که وقت و زمان کافی برای معاملات بورسی ندارند، افرادی که آگاهی و اطلاعت کافی در این زمینه ندارند و حتی افرادی که با سرمایه اندک تمایل دارند به این بازار مالی ورود کنند. شما با هر میزان مبلغ سرمایه ای که دارید می توانید در یک یا چند صندوق مورد نظرتان وارد شوید و سرمایه گذاری کنید.