سرمایه گذاری به روش غیر مستقیم یکی از بهترین راه های سرمایه گذاری برای افرادی است که نمی خواهند خودشان به طور مستقیم وارد مباحث مختلف و تحلیل های روزانه بورسی شوند. برای این دسته افراد، استفاده از سبدگردانی یا مشارکت در انواع صندوق های سرمایه گذاری بهترین گزینه برای سرمایه گذاری غیر مستقیم است. شما با انتخاب یک کارگزاری یا سبدگردانی با عملکرد خوب، می توانید به ساده ترین شکل ممکن به درآمد بالا از بازار سرمایه برسید. ما در این مبحث تفاوت بین دو روش سرمایه گذاری در سبدگردانی و صندوق را برایتان شرح خواهیم داد تا با شناخت بیشتر تفاوت های این دو روش بتوانید سرمایه گذاری بهتری داشته باشید. با ما همراه باشید.
سرمایه گذاری به روش غیر مستقیم در بازار بورس
افراد با شرایط مختلفی وارد بازار سرمایه می شوند. برخی دارایی کمی دارند و دلشان میخواهد سودی هرچند کم از بازار بورسی داشته باشند. این دسته افراد اگر دانش بورسی هم نداشته باشند و تمایلی هم برای کسب دانش بورس نداشته باشند، بهترین نوع سرمایه گذاری غیر مستقیم یعنی سرمایه گذاری در صندوق را می توانند انتخاب کنند. صندوق ها بر حسب استراتژی های مختلفی که دارند دارایی جمع آوری شده از افراد مختلف را صرف خرید و فروش در واحدهای مشخصی می کنند و به این ترتیب بازدهی مناسبی را به همراه می آورند.
اما افرادی که میخواهند سرمایه بیشتری را وارد بازار بورسی کنند و در عین حال دانشی هم از بازار بورس ندارند، می توانند از روش غیر مستقیم سبدگردانی استفاده کنند. این افراد بهتر است افق دید بلند مدتی داشته باشند و حداقل یک سال پول خود را برای سبدگردانی اختصاص دهند.
افرادی هم که مایلند خودشان به طور مستقیم روی دارایی خود سرمایه گذاری کنند می توانند با یادگیری دانش بورسی به طور مستقیم و با گرفتن کد بورسی در بازار بورس فعالیت کنند و بر حسب عملکرد خودشان سود بیشتری به دست آورند.
تفاوت سرمایه گذاری در صندوق و سبدگردانی
برای اینکه تفاوت این دو روش را بهتر متوجه شوید در ادامه تعریفی مختصر از هر کدام از این روش ها ارائه می دهیم:
سرمایه گذاری در صندوق
صندوق های سرمایه گذاری در بورس نهادهایی هستند که از سازمان بورس و اوراق بهادار مجوز گرفته و با جمع آوری پول افراد مختلف روی موارد مختلفی مثل خرید سهام، اوراق با درآمد ثابت، گواهی سپرده طلا و غیره سرمایه گذاری می کنند. سود این صندوق ها در مقابل معامله به روش مستقیم کمتر است اما با توجه به عملکرد و نوع صندوق ها بازدهی سرمایه گذاری متفاوت خواهد بود. ما در قسمت بلاگ سبدگردان نوویرا به شرح نحوه عملکرد هرکدام از انواع صندوق های سرمایه گذاری پرداخته ایم.
سبدگردانی در بورس
شرکت های سبدگردان افرادی هستند که از سازمان بورس مجوز رسمی فعالیت دارند و برای هر فرد به طور مستقل فرآیند سبدگردانی را انجام میدهند. در این روش سرمایه هر فرد به طور مجزا مدیریت شده و پرتفوی قوی برای سهامدار تشکیل می شود. بین سرمایه دار و شرکت سبدگردان یک قرارداد سبدگردانی بسته میشود و طی مدت زمان مشخص مثلا یک سال مدیریت پرتفوی سهامدار و خرید و فروش توسط سبدگردان انجام می شود.
حال با توجه به توضیحات ارائه شده برای اینکه بدانید سبدگردانی بهتر است یا صندوق سرمایه گذاری، به تفاوت های این دو بیشتر می پردازیم.
سبدگردانی بهتر است یا صندوق سرمایه گذاری
تفاوت های این دو روش بسته به نوع فعالیتی که انجام می دهند متفاوت است. آشنایی با این روش ها برای فعالیت بهتر در بورس برای سهامداران بسیار خوب است. از جمله تفاوتهای این دو روش را در جدول زیر می بینید.
| سبدگردانی | صندوق سرمایه گذاری |
|---|---|
| نیاز به سرمایه اولیه زیاد ( حداقل یک میلیارد تومان) | نیاز به سرمایه کم (از چند صد هزار تومان به بالا) |
| نیاز به دید بلند مدت و بازه سرمایه گذاری حداقل یک ساله | بازه سرمایه گذاری متفاوت( کوتاه مدت، بلند مدت، میان مدت) |
| کارمزد بیشتر | کارمزد کمتر |
| چینش پرتفوی مناسب سطح ریسک پذیری سرمایه گذار | انتخاب صندوق مورد نظر از بین انواع صندوقها، با توجه به میزان ریسک پذیری سرمایه گذار |
| بازدهی بالاتر | بازدهی کمتر |
| فرآیند مدیریت اختصاصی سرمایه | فرآیند سرمایه گذاری به صورت جمعی |
| دارایی مختص فرد سرمایه گذار و فرآیند سرمایه گذاری اختصاصی است | دارایی افراد مختلف جمع آوری شده است. |
| تنوع زیاد در دارایی ها | تنوع با توجه به نوع صندوق محدود است. |
| ریسک پذیری با توجه به شخصیت فرد سرمایه گذار | ریسک پذیری با توجه به نوع صندوق متفاوت است |
| قابلیت اعمال نظر سرمایه‌گذار در نحوه مدیریت دارایی خود | قابلیت اعمال نظر سرمایه گذاران وجود ندارد و مدیر صندوق دارایی را مدیریت می کند. |
| قابلیت نظارت بر سرمایه گذاری وجود دارد | قابلیت نظارت بر سرمایه گذاری وجود دارد. |
تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایه گذاری در حقوق سرمایه گذار چگونه است؟
برخی امکانات وجود دارد که به سهامدار داده می شود تا بتواند نظارت و دخالت بیشتری در سرمایه گذاری داشته باشد. مثل شرکت در مجامع بورسی، داشتن حق رای، سود نقدی، سهام جایزه و حق تقدم سهام و غیره .
تفاوتی که در این خصوص بین این دو روش سرمایه گذاری وجود دارد این است که:
- در صندوق سرمایه گذاری، این حقوق متعلق به صندوق است و افراد نمی توانند دخالتی در آن داشته باشند.
- در سبدگردانی همه این حقوق متعلق به سرمایه گذار است.
تفاوت هزینه ها و کارمزد اخذ شده در سبدگردانی و صندوق به چه صورت است؟
هزینه و کارمزدی که سرمایه گذار در هر کدام از این روش ها می پردازد با یکدیگر متفاوت است.
در فرآیند سبدگردانی هزینه ها به دو صورت هزینه ثابت مه مربوط به مدیریت سبد است و هزینه متغیر که بستگی به عملکرد سبدگردانی دارد، تقسیم می شود. سرمایه گذار باید هزینه هایی مثل مالیات فروش و یا نقل و انتقال دارایی را بپردازد.
اما هزینه ای که در صندوق سرمایه گذاری از سرمایه گذار اخذ می شود، مربوط به کارمزد صندوق است. در صندوق های قابل معامله ETF کارمزد معاملات گرفته می شود و در صندوق های صدور و ابطال، کارمزد صدور و ابطال برای سرمایه گذار در نظر گرفته می شود.
نکته: از آنجایی که در سبدگردانی مبلغ سرمایه گذاری بیشتر است و مدیریت اختصاصی روی دارایی سهامدار انجام می شود هزینه کارمزد آن نیز بالاتر است.
ریسک و بازدهی صندوق های سرمایه گذاری و سبدگردانی چه تفاوتی با یکدیگر دارد؟
به طور کلی هدف در بازار سرمایه کسب سود بیشتر است افراد می توانند برای به دست آوردن سود بیشتر ریسک بالاتری را بپذیرند یا بنا به احتیاط آهسته قدم برداشته و در روش هایی با ریسک پایین تر و حاشیه سود کمتر مشارکت داشته باشند.
سود بیشتر= ریسک بالاتر
خوشبختانه انواع صندوق های سرمایه گذاری با حاشیه ریسک متفاوت برای همه اقشار جامعه وجود دارد. افراد می توانند صندوق درآمد ثابت که حاشیه سود کم اما مطمئنی دارد را انتخاب کنند یا پرریسک بوده و در صندوقی مثل صندوق سهامی سرمایه گذاری کنند. اینن انتخاب بستگی به شخصیت ریسک پذیری خود سرمایه گذار دارد.
در خصوص سبدگردانی نیز، احتمال بازدهی بالا و ریک پذیری زیاد نسبت به صندوق وجود دارد.
تنوع دارایی در سبدگردانی و صندوق به چه صورت است؟
تنوع دادن به دارایی سهامدار یکی از گزینه های بسیار مفیدی است که حاشیه ریسک را کنترل می کند. به همین ترتیب سرمایه گذاری را مطمئن تر می کند.
در سبدگردانی امکان چیدن پرتفوی کاملا متنوع وجود دارد.
در صندوق های سرمایه گذاری نیز با توجه به قوانین مرتبط با هر صندوق می توان درصدی از دارایی را به خرید اوراق با درآمد ثابت یا گواهی سپرده که درصد اطمینان بالاتری دارد اختصاص داد.
نکته مهم: قوانین مرتبط با هر صندوق در اساسنامه و امیدنامه مرتبط با هر صندوق آورده شده که با مطالعه آن می توانید به نحوه عملکرد دقیق تری از هر صندوق برسید.
جمع بندی
در این بحث به تفاوت های دو روش سرمایه گذاری غیر مستقیم یعنی سبدگردانی و صندوق پرداختیم. دانستیم که سبدگردانی روش اختصاصی مدیریت دارایی افراد است و به طور ویژه و خصوصی برای هر سرمایه گذار انجام می شود تا دارایی به سود بالایی برسد. مثلا در سبدگردان اختصاصی نوویرا افراد می توانند از مزایای این روش بهره ببرند.
اما در روش صندوق سرمایه گذاری، مدیریت عمومی روی دارایی افراد صورت می گیرد. بدین صورت که افراد مختلف هر میزان پولی که تمایل داشته باشند در اختیار صدوق قرارمی دهند و مدیر صندوق به اندازه پول هرکس واحدهای مختلفی را به اسم فرد خریداری می کند. همه این دارایی های خرد و کلا جمع شده و به صورت یکجا مدیریت می شود. اکنون در ایران صندوق های فعال و موفق بسیاری وجود دارد. به عنوان مثال صندوق هال نوویرا یکی از صندوق های بسیار موفق در بین سهامداران شناخته شده است.
