بررسی شاخص بورس تهران نشان میدهد، از سال ۱۳۹۰ تاکنون بیشترین روزهای منفی بازار سرمایه در سال ۱۳۹۱ رقم خوردهاست. البته با توجه به اینکه مرداد سال جاری هنوز به انتها نرسیده، انتظار میرود در صورت ادامه روند فعلی، رکورد سال ۹۱ در ثبت بیشترین روزهای منفی پنجماهه ابتدای سال شکسته شود.
در این گزارش با توجه به تغییر رویکرد سرمایهگذاران نسبت به طلا با توجه دورههای رونق و رکود اقتصادی، با استفاده از مدل تغییر رژیم سعی در پیشبینی قیمت اونس طلای جهانی نمودیم. متناظر با ادوار رونق و رکود اقتصادی دو رژیم برای برآورد تعادل قیمت طلا با متغیرهای اقتصادی در نظر گرفته شده است. جهت برآورد از متغیرهای شاخص SP500 ، پایه پولی ایالات متحده و تولید جهانی سالیانه طلا طی سال ۱۹۸۰ تا می ۲۰۲۴ با تواتر ماهانه استفاده شده است. شاخص SP500 در بردارندۀ رویکرد سرمایهگذاران نسبت به بازار سرمایه و پایۀ پولی نیز عامل مؤثر بر قیمت دارایی های مالی و طلا است. تولید و عرضه طلا نیز با قیمت این فلز رابطه معکوس دارد.
برآورد قیمت در چارچوب مدل تغییر رژیم نشان میدهد در حال حاضر قیمت طلا با رژیم تعادلی ۱ تعیین میگردد. اشاره به جزئیات فنی واقتصادسنجی این مدل از حوصله بحث خارج است، اما مطابق نمودار مقابل سناریوهای مختلفی برای برآورد قیمت تعادلی طلا فرض شده است. در نمودار «۱» تولید سالیانه طلا برای سال ۲۰۲۴ معادل ۳۱۰۰ تن فرض شده است و همچنین برای شاخص SP500 سطوح فعلی آن یعنی ۵۵۰۰ در نظر گرفته شده است. مطابق برآوردها، احتمالا پایه پولی آمریکا تا انتهای سال جاری بالغ بر ۶ تریلیون دلار خواهد بود. بنابراین مطابق نمودار «۱» قیمت تعادلی این فلز زرد با فرض تولید ۳۱۰۰ تن برای سال جاری و تداوم شاخص بورس آمریکا در سطح فعلی، تقریبا ۲،۷۰۰ دلار برآورد می گردد. همچنین مطابق نمودار «۲»، با فرض تولید سالیانه ۳۴۰۰ تن و باقی مفروضات بند اخیر، قیمت تعادلی تقریبا ۲،۲۵۰ دلار میباشد.
کتاب «چگونگی رشد و فروپاشی اقتصاد» با تصاویر کارتونی، طنز و داستان، مفاهیم پیچیده اقتصادی را توضیح میدهد. نویسندگان، پیتر و آندرو شف، مبانی رشد اقتصادی، استفاده از سرمایه، تأثیر وامهای مصرفی، علل تورم، اهمیت تجارت خارجی، پسانداز و ریسک را شرح میدهند. داستان کتاب ساده به نظر میرسد، اما به درک عمیقی از رشد و فروپاشی اقتصادی منجر میشود.
کتاب به بررسی مفاهیمی چون منابع طبیعی، عوامل تولید، نوآوری، کارآفرینی، بهرهوری، فناوری، پسانداز، سرمایهگذاری، اعتبار، تجارت، نقش پول، اختراع پول و بانک، نقدینگی و بحران مالی ناشی از وامهای رهن مسکن در آمریکا میپردازد.
هر فصل ازکتاب چگونگی رشد و فروپاشی اقتصاد با مقدمهای کوتاه آغاز شده و مفاهیم در قالب ماجراهای سه شخصیت اصلی، اِیبل، بیکر و چارلی، شرح داده میشود. در هر فصل، جعبههایی با عنوان “بررسی واقعیت” شامل نظریههای اقتصادی ارائه میشود و فصل با نتیجهگیری به پایان میرسد.
این کتاب در حال حاضر با ترجمه حمیدرضا ارباب توسط نشر نی به بازار کتاب ایران عرضه شده است.
با نزدیک شدن به المپیک و پارالمپیک پاریس ۲۰۲۴، این پرسش مطرح است که آیا میزبانی این رویدادهای ورزشی بزرگ واقعاً به اقتصاد شهرها و کشورهای میزبان کمک میکند یا هزینههای آن بیشتر از منافع است؟
جمعه، پنجم مرداد، المپیک ۲۰۲۴ پاریس رسما آغاز خواهد شد. اما بسیاری از پاریسیها از میزبانی المپیک خوشحال نیستند. با وجود تلاشهای امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، برای تبدیل این رویداد به یک «جشن مردمی»، اما قیمت بالای بلیطها و هزینههای زیاد برای دیدن مسابقات باعث نارضایتی شده است. برخی معتقدند که المپیک میتواند در دوران تورم و بحران هزینههای زندگی، به اقتصاد فرانسه رونق ببخشد. اما پیشبینیها از مزایای اقتصادی این بازیها چندان قطعی نیست.
تجربه موفق لسآنجلس در سال ۱۹۸۴ نشان میدهد که تحت شرایط خاصی، میزبانی المپیک میتواند سودآور باشد. لسآنجلس تنها خواهان میزبانی آن سال بود و توانست از زیرساختهای موجودش بهترین بهره را ببرد. اما در یک دهه اخیر هزینههای بالای میزبانی بسیاری از شهرها را از ارائه پیشنهاد دلسرد کرده است. توکیو برای پیشنهاد ناموفق خود در سال ۲۰۱۶ تا ۱۵۰ میلیون دلار هزینه کرد. تورنتو نیز نتوانست هزینه ۶۰ میلیون دلاری پیشنهاد میزبانی ۲۰۲۴ را تأمین کند.
چالش با کمیته بینالمللی المپیک (IOC)
برخی کارشناسان به قدرت بیش از حد کمیته بینالمللی المپیک (IOC) اشاره میکنند که شرایط سختی را بر شهرهای میزبان تحمیل میکند بدون اینکه مسئولیتی در قبال ریسکهای مالی بپزیرد. راهحلهای مختلفی برای کاهش قدرت IOC پیشنهاد شده است، از جمله ایجاد مکانهای دائمی برای بازیهای تابستانی و زمستانی. اما با وجود این مسئله بسیاری المپیک را به عنوان راهی برای جلب و استفاده از قدرت نرم و بهبود تصویر داخلی میبینند.
اصلاحات ساختاری که کمیته بینالمللی المپیک در سال ۲۰۲۰ برای سهولت میزبانی و تطبیق بیشتر این بازیها با شهرهای برگزارکننده داده، برای المپیک ۲۰۲۴ پاریس اعمال نمیشود. کمیته سازماندهی پاریس ۲۰۲۴ ادعا میکند که این رویداد به ایجاد ۱۸۱,۰۰۰ شغل کمک خواهد کرد. اما این رقم شامل شغلهای موجود و موقتی است و اثرات مثبت همه جانبهای به همراه نخواهد داشت.
افزایش قیمت بلیت مترو و اختلالات زندگی روزمره از دیگر چالشهای میزبانی المپیک برای پاریسیها است. تجربههای قبلی نشان میدهد که برخی شهرها در طول المپیک کاهش گردشگری را تجربه کردهاند. بنابراین، میزبانی بازیها ممکن است آن طلای المپیکی که به نظر میرسد، نباشد.
فیلم «اِیر» (۲۰۲۳ Air)، داستانی درام و هیجانانگیز دربارهی مراحل اولیه و چالشهای پیش روی شرکت نایکی در تولید کفشهای بسکتبال خاص مایکل جردن، یکی از بزرگترین ستارههای تاریخ ورزش بسکتبال را روایت میکند. این فیلم به کارگردانی بن افلک و نویسندگی الکس کانوری، به تعاملات پیچیده و مذاکرات پرتنش بین نایکی، مایکل جردن، و مادر او، دلوریس جردن میپردازد. داستان فیلم نه تنها به جنبههای تجاری و مالی این قرارداد بزرگ میپردازد، بلکه به تأثیرات فرهنگی و اجتماعی این همکاری تاریخی نیز اشاره میکند، که چگونه یک تصمیم تجاری به تغییرات بزرگی در دنیای ورزش و فرهنگ پاپ منجر شد.
سانی واکارو (مت دیمون)، یکی از بازاریابان نایکی، در تلاشی نفسگیر سعی میکند تا مایکل جردن را متقاعد به امضای قراردادی برای پوشیدن کفشهای نایکی کند. این قرارداد میتواند نایکی را در برابر رقیب سرسخت خود، آدیداس، به برتری برساند. ریسک بزرگی که یا به ثروتی عظیم و رشد سهام نایکی منجر خواهد شد یا آنها را به شکست خواهد کشاند.
بازیگران برجستهای همچون مت دیمون در نقش بازاریاب نایکی و وایولا دیویس در نقش دلوریس جردن، فیلم اِیر را به یک تجربه سینمایی قدرتمند تبدیل کرده است. «اِیر» با تمرکز بر تلاشها و پشتکار تیم نایکی در مواجهه با مشکلات و عدم اطمینانها، تماشاگران را درگیر یک سفر هیجانانگیز و احساسی میکند. این فیلم نه تنها یک داستان تجاری است، بلکه به عنوان یک روایت انسانی از تلاشها، رویاها و موفقیتها نیز شناخته میشود. موسیقی متن و طراحی صحنه نیز با دقت و حساسیت بالایی انتخاب شدهاند تا جو و فضای دهه ۱۹۸۰ را به خوبی منعکس کنند و تجربه تماشای فیلم را به یک سفر نوستالژیک و الهامبخش تبدیل کنند.
یانیس واروفاکیس، یکی از برجستهترین اقتصاددانان جهان، در کتاب «حرفهایی با دخترم درباره اقتصاد»، از داستانهای ساده برای توضیح مفاهیم پیچیده اقتصادی استفاده میکند. او به سؤالاتی مانند «پول چیست؟»، «چرا بدهی وجود دارد؟»، «ثروت و نابرابری چگونه شکل میگیرند؟» و «چگونه اقتصاد بر زندگی ما تأثیر میگذارد؟» پاسخ میدهد. واروفاکیس اقتصاد را به عنوان یک درام حماسی معرفی میکند؛ میدانی برای نبرد ایدهها و جنگ قدرت میان قدرتمندان.
این کتاب با تکیه بر تاریخ، ادبیات، داستانهای علمی و خاطرات شخصی، مفاهیم اقتصادی را برای خوانندگان در هر سنی روشن میکند. واروفاکیس نشان میدهد که چگونه اقتصاد، با تمام تلاشهایش برای حل مشکلات جهان، خود عامل بسیاری از آنها بوده است. این کتاب الهامبخش و صمیمی به خوانندگان کمک میکند تا چالشها و سؤالات پیچیدهای که بشریت با آن مواجه است را بهتر درک کنند.
یانیس واروفاکیس،در کتاب «حرفهایی با دخترم درباره اقتصاد» با نگاهی عمیق و تحلیلی، به بررسی تاریخچه اقتصادی و تأثیر آن بر جوامع بشری میپردازد. او از تجربیات شخصی خود به عنوان وزیر مالی سابق یونان بهره میگیرد تا به خوانندگان نشان دهد که چگونه تصمیمات اقتصادی میتوانند زندگی میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار دهند. این کتاب نه تنها به توضیح مفاهیم اقتصادی میپردازد، بلکه خوانندگان را تشویق میکند تا با نگاهی انتقادی به مسائل اقتصاد جهان بنگرند و به دنبال راهحلهای پایدار و انسانیتر باشند.
یانیس واروفاکیس
یانیس واروفاکیس (متولد ۱۹۶۱ در یونان) پیش از انتصاب به عنوان وزیر اقتصاد دولت چپگرای یونان در سال ۲۰۱۵، به تدریس اقتصاد در دانشگاههای انگلستان، استرالیا و آمریکا مشغول بود. خاطرات او از دوران خدمتش در دولت، در کتابی با عنوان «بزرگسالان در اتاق: نبرد من با دستگاه حاکم اروپا» که در سال ۲۰۱۷ منتشر شد، در لیست پرفروشترین کتابهای سال قرار گرفت. کتاب قبلی او، «و آنچه بر سر ضعیفان میآید حقشان است؟: اروپا، ریاضت و تهدید ثبات جهانی»، نیز در سال ۲۰۱۶ جزو پرفروشترینها بود. واروفاکیس در حال حاضر استاد اقتصاد در دانشگاه آتن است و به عنوان یکی از بنیانگذاران جنبش دموکراسی در اروپا (DiEM25) برای مخاطبان گستردهای در سراسر جهان سخنرانی میکند. کتاب «حرفهایی با دخترم درباره اقتصاد»، نوشتهی واروفاکیس و ترجمهی فرهاد اکبرزاده، در سال ۱۳۹۸ توسط نشر بان منتشر شده است.