جورج سوروس کیست؟ در حوزه اقتصاد و سیاست، جورج سوروس یکی از چهره های شناخته شده و جنجالی است. او از یک پناهنده مجارستانی به یکی از موفق ترین سرمایه گذاران تاریخ تبدیل شده است. موفقیت های مالی سوروس تنها بخشی از شهرت او نیست، بلکه فعالیت های سیاسی و بشردوستانه او نیز توجه زیادی را به خود جلب کرده است و هم تحسین و هم انتقاد را برانگیخته است. جورج سوروس، سرمایهگذار و انساندوست مجار-آمریکایی، به خاطر موفقیتهای مالیاش و تأسیس بنیاد “جامعههای باز” شناخته میشود. او به عنوان یکی از تأثیرگذارترین شخصیتهای دنیای مالی و اجتماعی، به ترویج دموکراسی و حقوق بشر در سطح جهانی پرداخته است. در این مقاله، زندگی و حرفه جورج سوروس را بررسی خواهیم کرد و به موفقیت ها، جنجال ها و تأثیری که او بر جهان اطراف خود داشته است می پردازیم.
جورج سوروس کیست ؟
جورج سوروس، سرمایهگذار و انساندوست مشهور، در ۱۲ ژوئیه ۱۹۳۰ در بوداپست، مجارستان به دنیا آمد و به عنوان یکی از موفقترین و تأثیرگذارترین سرمایهگذاران تاریخ شناخته میشود. او با تأسیس “شرکت سرمایهگذاری سوروس” و استفاده از استراتژیهای نوآورانه، به ویژه در بازار ارز، شهرتی جهانی کسب کرد و در سال ۱۹۹۲ با فروش کوتاه پوند استرلینگ، یک میلیارد دلار سود به دست آورد. علاوه بر موفقیتهای مالی، سوروس به عنوان یک انساندوست فعال نیز شناخته میشود و بنیاد “جامعههای باز” (Open Society Foundations) را تأسیس کرده که به ترویج دموکراسی و حقوق بشر در سرتاسر جهان میپردازد. فعالیتهای او نهتنها بر بازارهای مالی تأثیر گذاشته، بلکه به تغییرات اجتماعی و سیاسی نیز کمک کرده است.
زندگینامه جورج سوروس در یک نگاه
جورج سوروس (George Soros) (زاده ۱۲ اوت ۱۹۳۰) یک کارگردان تجاری، سرمایهگذار، بازرگان، کنشگر سیاسی و نویسنده مجار-آمریکایی است. سوروس رئیس هیئت مدیره بنیادهای جامعه باز و مدیریت سرمایه سوروس است و همچنین بنیانگذار و رئیس هیئت مدیره شرکت سوروس است.
در فوریه ۲۰۱۷، مجله فوربز جرج سوروس را با ثروت خالص ۲۴ میلیارد دلار آمریکا به عنوان نفر ۲۹ ام در فهرست ثروتمندترین افراد جهان ردهبندی کرد. او یکی از بازماندگان هولوکاست است.
جورج سوروس، از سال ۱۹۷۹ تاکنون بیش از ۷ میلیارد دلار به دلایل مختلف، کمک مالی کرده است. او همچنین یکی از سه بنیانگذار اصلی مرکز پیشرفت آمریکا و عضو هیئت مدیره آن است.
سوروس نقش مهمی در بنیانگذاری و سازماندهی انقلاب گل رز در گرجستان داشت، که به نظر روسیه و دیگر ناظران غربی در پیروزی آن جنبش حیاتی بود. اگرچه خود سوروس معتقد است که نقش او بزرگ نمایی شده است. همانطور که در ویکی پدیا جورج سوروس آمده است؛ در ایالات متحده آمریکا، سوروس به خاطر تلاش ناموفق پس از اختصاص مقادیر عظیم پول در مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۰۴ علیه جرج دابلیو بوش شناخته شده است.
یک نکته جالب درباره جورج سوروس این است که او به عنوان یک نظریهپرداز اقتصادی نیز شناخته میشود و کتابهای متعددی در زمینه اقتصاد و فلسفه نوشته است. یکی از آثار معروف او، “بازارهای باز: در مورد سرمایهداری و دموکراسی” (Open Society: Reforming Global Capitalism) است که در آن به بررسی چالشها و فرصتهای جهانیسازی و تأثیر آن بر جوامع میپردازد. همچنین، او به شدت به مفهوم “جامعههای باز” اعتقاد دارد و باور دارد که دموکراسی و حقوق بشر باید در مرکز هر جامعهای قرار داشته باشند، که این دیدگاهها بر فعالیتهای بشردوستانه و سیاسی او تأثیر زیادی گذاشته است.
زندگی شخصی جورج سوروس
جورج سوروس در سال ۱۹۳۰ در بودا پست (امروزه بخشی از بوداپست، مجارستان) به دنیا آمد. او فرزند ششم یک خانواده یهودی محلی بود. در طول جنگ جهانی دوم، در سن ۱۴ سالگی، پدرش توانست برای خانواده اسناد شناسایی جعلی تهیه کند تا آنها را از دست نازی ها نجات دهد. این اتفاق، تجربه سختی بود که تا حد زیادی بر زندگی و جهان بینی سوروس تأثیر گذاشت.
پس از پایان جنگ، سوروس برای تحصیل به انگلستان رفت و در دانشگاه لندن اقتصاد خواند. در دهه ۱۹۵۰، او به ایالات متحده مهاجرت کرد و به عنوان کارمند در شرکت های مالی مشغول به کار شد. در سال ۱۹۶۹، سوروس شرکت سرمایهگذاری خود را به نام “شرکت سرمایهگذاری سوروس” بنیان گذاشت که بعدها به یکی از بزرگترین بنگاههای مالی جهان تبدیل شد.
سوروس ۳ بار ازدواج کرده است. اولین همسرش آنالیش ویتشاگ بود که در سال ۱۹۸۳ از او جدا شد. در سال ۱۹۸۳ با سوزان وبر ازدواج کرد و در سال ۲۰۰۵ از او نیز جدا شد. در سال ۲۰۱۳ با تامیکو بولتون ازدواج کرد که هم اکنون همسر او است. سوروس ۷ فرزند دارد که از میان آنها چند نفر در فعالیت های خیریه و سیاسی او مشارکت دارند.
خاندان جورج سوروس
خاندان جورج سوروس دارای پیشینهای یهودی و فرهنگی است که تأثیرات زیادی بر زندگی و فعالیتهای او گذاشته است. پدرش، تیبور سوروس، یک نویسنده و زبانشناس بود و مادرش، النا شلوسر، یک خانهدار. زندگی خانواده سوروس در دوران هولوکاست تحت تأثیر قرار گرفت و آنها مجبور به فرار از مجارستان شدند. جورج سوروس دو برادر بزرگتر دارد و به عنوان یک بازمانده از هولوکاست، تجربیات سختی را در کودکی پشت سر گذاشت.
سوروس در سال ۱۹۵۶ به ایالات متحده مهاجرت کرد و در آنجا به تحصیلات خود ادامه داد. او در سال ۱۹۶۱ با تامارا چوک ازدواج کرد که از این ازدواج یک فرزند به نام روبرت دارند. پس از طلاق از تامارا، در سال ۱۹۷۹ با سوزان وایز ازدواج کرد و این زوج دو فرزند به نامهای الیزابت و جاناتان دارند.
خاندان سوروس به فعالیتهای اجتماعی و خیریه علاقهمند است و در پروژههای مختلفی که به بهبود جامعه کمک میکند، مشارکت دارند. این خانواده به واسطه تأثیرات فرهنگی و اجتماعی خود، در عرصههای مختلف شناخته شده و تأثیرگذار هستند.
آندریا سوروس، دختر جورج سوروس و همسر دومش، سوزان وایز، یکی از چند فرزند جورج سوروس است و در زمینههای مختلف اجتماعی و فرهنگی فعالیت دارد. او به تحصیلات خود در زمینه علوم اجتماعی و هنر پرداخته و به مسائل اجتماعی و بشردوستانه علاقهمند است. خانواده سوروس به دلیل فعالیتهای انسانی و خیریه خود شناخته میشوند و آندریا نیز در این فعالیتها مشارکتهایی داشته است. به طور کلی، او به عنوان یکی از اعضای فعال خانواده سوروس در ترویج ارزشهای دموکراتیک و حقوق بشر شناخته میشود.
الکساندر سوروس، پسر جورج سوروس و سوزان وایز، در سال ۱۹۹۲ به دنیا آمد. او به عنوان یکی از اعضای خانواده سوروس شناخته میشود و در زمینههای مختلفی از جمله هنر و کسبوکار فعالیت دارد. الکساندر در دانشگاههای معتبر تحصیل کرده و به موضوعات اجتماعی و فرهنگی علاقهمند است. همچنین، او در پروژههای خیریه و فعالیتهای انسانی خانوادهاش مشارکت دارد. اطلاعات دقیقتری درباره زندگی شخصی و حرفهای او به طور عمومی منتشر نشده است، زیرا خانواده سوروس به حفظ حریم خصوصی خود اهمیت میدهد.
سوروس یکی از افراد موفق و ثروتمند یهودی است، اما او تنها یک نمونه از یهودیان موفق در جهان است. بسیاری از یهودیان به دلیل تاریخ طولانی خود در مواجهه با تبعیض و ناکامیهای اقتصادی، به تحصیلات عالی و حرفههای مالی و تجاری روی آوردهاند. این موضوع منجر به ایجاد شبکههای اجتماعی و اقتصادی قوی در جوامع یهودی شده است. با این حال، سوروس به عنوان یک فرد خاص، به خاطر فعالیتهای مالی و بشردوستانهاش شناخته میشود و برخی از انتقادات و نظریات توطئهگونه درباره او و بنیادهایش در دنیای سیاسی و اجتماعی وجود دارد. این انتقادات معمولاً به کلیشههای منفی درباره یهودیان و ثروت آنها مربوط میشود، که باید با احتیاط و به دور از تعصبات ارزیابی شوند.
بیشتر بخوانید: صندوق سرمایه گذاری چیست؟
فعالیت های خیرخواهانه جورج سوروس
جورج سوروس یکی از فعالترین حامیان مالی امور خیریه و دموکراتیک در سراسر جهان است. از دهه ۱۹۷۰ به بعد، او بودجه زیادی را به حمایت از موارد مختلفی اختصاص داده است از جمله:
- کمک به دانشجویان سیاهپوست دانشگاه کیپ تاون در آپارتاید آفریقای جنوبی
- حمایت از فعالان مخالف پشت پرده آهنین در کشورهای بلوک شرق
- تلاش برای توجیه دموکراتیزاسیون بیخشونت در کشورهای پساشوروی در اروپای مرکزی و شرقی
این فعالیتها عمدتاً از طریق بنیاد جامعه باز و بنیاد سوروس که گاهی با نامهای دیگر نیز شناخته میشوند، صورت گرفته است. بر اساس برآوردهای پیبیاس، مجموع کمکهای مالی سوروس به این امور حدود ۴ میلیارد دلار بوده است.
سوروس این فعالیتهای خیریه و دموکراتیک را به افتخار استاد خود، کارل پوپر، نظریهپرداز کتاب “جامعه باز و دشمنان آن”، انجام میدهد. هدف اصلی این مؤسسات، ایجاد و حفظ ساختارها و نهادهای جامعه باز است.
دستاوردهای سوروس به عنوان سرمایه گذار موفق در جهان
جورج سوروس یکی از موفقترین و تأثیرگذارترین سرمایهگذاران جهان است. او دستاوردهای قابل توجهی در عرصههای مختلف دارد:
- اول، موفقیت او در معاملات ارزی بینظیر است. حادثه معروف “چهارشنبه سیاه” در سال ۱۹۹۲ که در آن او موفق شد میلیاردها دلار از کاهش ارزش پوند انگلیس سود ببرد، او را به یکی از برجستهترین معاملهگران ارزی تبدیل کرد. این موفقیت باعث شد که او به لقب “مردی که بانک انگلیس را شکست داد” شهرت پیدا کند.
- دوم، سوروس یک فیلانتروپ بزرگ است و به واسطه بنیاد “اپن سوسایتی” که او تأسیس کرده است، میلیاردها دلار را به امور خیریه و توسعه دموکراسی در سراسر جهان اختصاص داده است. این بنیاد در حوزههایی مانند آموزش، بهداشت و حقوق بشر فعالیت میکند و به ویژه در کشورهای در حال توسعه نقش مهمی ایفا میکند.
- سوم، او یک اقتصاددان و نویسنده موفق است. او کتابهای تأثیرگذاری در زمینه اقتصاد و سیاست منتشر کرده است که در آن به تحلیل بحرانهای اقتصادی و نقش سرمایهداری در شکلگیری این بحرانها پرداخته است. آثار او از جمله “تراژدی اتحاد اروپا” و “سرمایهداری در مرز فروپاشی” همواره مورد توجه و بحث در محافل علمی و سیاسی قرار گرفتهاند.
با توجه به موارد عنوان شده، جورج سوروس به عنوان یکی از ثروتمندترین و تأثیرگذارترین افراد جهان شناخته میشود که در عرصههای مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دستاوردهای قابل توجهی داشته است.
جورج سوروس و چهارشنبه سیاه
در سپتامبر ۱۹۹۲، جورج سوروس یک معامله بزرگ فروش ارز خارجی علیه پوند انگلیس انجام داد. این اقدام سوروس باعث شد که ارزش پوند به شدت کاهش پیدا کند و در نتیجه بانک مرکزی انگلیس مجبور شد پوند را از نظام نرخ ارز ثابت خارج کند. این واقعه که به “چهارشنبه سیاه” مشهور است، باعث بحران اقتصادی بزرگی در بریتانیا شد. سوروس به تنهایی توانست چند میلیارد پوند از این معامله سود به دست آورد و این موفقیت او را به عنوان “مردی که بانک انگلیس را شکست داد” مشهور کرد.
این اقدام سوروس، اگرچه قانونی بود، اما توسط بسیاری به عنوان یک حرکت فرصت طلبانه و بیوجدان تلقی شد. سوروس بعدها گفت که این معامله را به خاطر اقتصاد ضعیف انگلیس و اشتباهات سیاستهای پولی این کشور انجام داده است. بنابراین اینگونه شد که چهارشنبه سیاه و موفقیت سوروس در آن واقعه، چهره او را به عنوان یک معاملهگر خبره و قدرتمند در سطح جهانی برجسته کرد.
بیشتر بخوانید: جان پاولسون John Paulson افسانه ثروتمندی در وال استریت
بنیاد سوروس
بنیاد سوروس، که به طور رسمی به عنوان “بنیادهای جامعه باز” (Open Society Foundations) شناخته میشود، یک سازمان غیرانتفاعی است که توسط جورج سوروس تأسیس شده است. این بنیاد در سال ۱۹۷۹ تأسیس شد و هدف آن ترویج دموکراسی، حقوق بشر، و شفافیت در حکومتها در سطح جهانی است.
بنیاد سوروس به پروژهها و ابتکاراتی در زمینههای مختلفی از جمله حقوق بشر، عدالت اجتماعی، آموزش، بهداشت، و توسعه اقتصادی کمک مالی میکند. این بنیاد به جوامع مدنی در کشورهای مختلف حمایت میکند و به ترویج ارزشهای دموکراتیک و مبارزه با فساد کمک میکند.
در مورد فعالیتهای جهانی بنیاد سوروس باید گفت که در بسیاری از کشورها فعالیت دارد و به ویژه در مناطقی که دموکراسی و حقوق بشر تحت فشار هستند، به دنبال ایجاد تغییرات مثبت است. این بنیاد در کمک به نهادها و سازمانهای محلی برای تقویت صدای مردم و حمایت از حقوق اقلیتها نقش مهمی ایفا میکند.
بنیاد سوروس به خاطر فعالیتهایش در زمینههای اجتماعی و سیاسی، با انتقادات و چالشهایی نیز مواجه بوده است. برخی از گروهها و دولتها او را به خاطر تأثیرگذاری بر سیاستها و نهادهای مختلف هدف قرار دادهاند. با این حال، سوروس و بنیادش به تلاش برای ایجاد جامعهای باز و عادلانه ادامه میدهند.
بنیاد سوروس یک سازمان با هدف حمایت از آزادی، حقوق بشر و دموکراسی در سطح جهانی است و به عنوان یکی از بزرگترین نهادهای خیریه شناخته میشود.
کتاب های جورج سوروس
کتابهای جورج سوروس عمدتاً در زمینههای اقتصاد، سیاست و مسائل اجتماعی نوشته شدهاند. او به تحلیل بازارهای مالی و رفتار سرمایهگذاران پرداخته و نظریات خود را درباره جهانیسازی و چالشهای آن در کتابهایی مانند “بازارهای باز” ارائه داده است. همچنین، سوروس به ترویج ارزشهای دموکراتیک و حقوق بشر علاقهمند است و در آثارش به نقد ایدئولوژیهای توتالیتر و بررسی مفاهیم جامعه باز میپردازد. تجربیات شخصی او به عنوان یک بازمانده از هولوکاست نیز در برخی از نوشتههایش منعکس شده و به تأثیرات تاریخی بر جامعه امروز توجه دارد. کتابهای او ترکیبی از تحلیلهای اقتصادی، اجتماعی و فلسفی هستند که به چالشهای معاصر میپردازند. از جمله مهمترین کتا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- “The Alchemy of Finance” (1987) – این کتاب یکی از مشهورترین آثار سوروس است که در آن رویکرد او به بازارهای مالی و نظریه فکری او در مورد “تفکر رفتاری” را بیان میکند.
- “The Crisis of Global Capitalism” (1998) – در این کتاب سوروس به تجزیه و تحلیل بحرانهای اقتصادی جهانی و چالشهای پیش روی نظام سرمایهداری میپردازد.
- “The Bubble of American Supremacy” (2003) – این کتاب به نقد سیاستهای خارجی ایالات متحده در دوره ریاست جمهوری جورج بوش پرداخته است.
- “The Tragedy of the European Union” (2014) – در این اثر سوروس به بررسی چالشهای اتحادیه اروپا و آینده آن میپردازد.
- “In Defense of Open Society” (2019) – این کتاب جدیدتر، نگرش سوروس به بحرانهای اجتماعی و سیاسی جهان امروز و دفاع او از جامعه باز را منعکس میکند.
برخی دیگر از کتابهای سوروس:
- در دفاع از جامعه باز
- تراژدی اتحادیه اروپا
- آشفتگی مالی در اروپا و ایالاتمتحده
- سخنرانیهای سوروس در دانشگاه اروپای مرکزی
- پارادایم جدید برای بازارهای مالی: بحران اعتباری سال ۲۰۰۸ و معنای آن
- عصر خطاپذیری
- جورج سوروس درباره جهانیشدن
- حباب برتری آمریکا
- جامعه باز
- بحران سرمایهداری جهانی: جامعه باز در معرض خطر
- سوروس درباره سوروس: جلوتر ماندن از منحنی
- پذیرهنویسی دموکراسی
جمع بندی
جورج سوروس یک میلیاردر مشهور و فعال سیاسی اهل مجارستان است که در زمینههای مختلفی فعالیت داشته است. او بنیانگذار و مدیر صندوق سرمایهگذاری بینالمللی “جورج سوروس” است که بهطور گسترده فعالیت میکند. سوروس همچنین بهعنوان یک فیلانتروپ شناخته میشود و از طریق بنیاد “سوروس” به امور خیریه میپردازد. او در طول سالها بهدلیل مواضع سیاسی خود و همچنین موفقیتهای اقتصادیاش مورد توجه رسانهها بوده است.