بازار مالی بورس یکی از بازارهای پر رونق امروزی در ایران است که روزانه حجم معاملات بسیاری در آن انجام می پذیرد. همه این معاملات باید طبق قوانین مصوب شده صورت بگیرد تا سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی بتوانند با خیال راحت به معامله بپردازند و برای کسب سود و بهره بیشتر تلاش کنند. به طور کلی بورس و فرابورس تحت نظارت کامل سازمان بورس و اوراق بهادار است. سازمان بورس به عنوان ناظر بازار همواره وارد عمل شده و اجرای درست قوانین و مقررات را به عهده گرفته است.
در این مطلب از نوویرا همراه ما باشید تا در مورد وظایف ناظر بازار بیشتر صحبت کنیم.
ناظر بازار کیست؟
ناظر بازار همان سازمان بورس و اوراق بهادار است که سعی می کند با نظارت کامل به نحوه اجرای قوانین نظارت داشته باشد. قوانین نوشته شده در بورس باید به درستی اجرا شود تا نظم در بازار سرمایه وجود داشته باشد و سرمایه سرمایه گذاران در خطر نباشد.
ناظر بازار تحت عنوان پیام ناظر وارد عمل شده و مواردی را به اطلاع سرمایه گذاران می رساند. مواردی مثل افت قیمت بالای ۳۰ درصد نماد، رشد بالای ۳۰ درصد نماد معاملاتی، تشکیل مجمع و غیره.
نقش ناظر بازار در روند بورس بسیار مهم و حیاتی است. چراکه سازمان بورس با تعیین قوانین جدید و نظارت بر درست اجرا شدن قوانین تصویب شده، سعی می کند کنترل بازار را به دست گرفته و نظم را در بازار سرمایه حاکم کند. بدین ترتیب اخبار مهم مربوط به بازار و نمادهای معاملاتی مهم را به گوش سرمایه گذاران رسانده و باعث می شود که سرمایه گذاران با اطلاع کامل از شرایط و قوانین و ضوابط خرید و فروش و معاملات خود را به انجام برسانند.
وظایف ناظر بازار چیست؟
ناظر بازار وظیفه دارد اجرای همه شرایط و قوانین را نظارت کند تا به درستی انجام شده باشد و همه این اطلاعات مهم را به اطلاع سرمایه داران برساند. به همین منظور طبق قوانین شرکت هایی که وارد بازار بورس یا فرابورس می شوند باید طبق ضوابط عمل کنند. اگر هر تصمیم جدیدی اتخاذ شود یا تغییری در این شرکت ها صورت بگیرد باید به اطلاع همه رسانده شود؛ بنابراین باید اطلاعات مالی مثل صورت مالی یا مجامع و شفاف سازی قیمتی و غیره منتشر شود. این اطلاعات در سامانه کدال قرار می گیرد. ناظر بازار هم وارد عمل شده و این اطلاعات را بررسی می کند. سپس صحت این اطلاعات را به عنوان پیام ناظر بازار به سرمایه گذاران می رساند.
اگر مغایرتی در نماد معاملاتی توسط ناظر بازار دیده شود پیام توقف نماد را منتشر می کند. البته که دلایل مختلفی برای توقف نماد وجود دارد که ناظر بازار سعی می کند این اطلاعات را شفاف سازی کند و پس از بررسی کامل، نماد را بازگشایی می کند.
بنابراین به طور خلاصه وظایف ناظر بازار شامل موارد زیر است:
- نظارت بر اجرای درست قوانین
- امکان توقف نماد در صورت وجود مغایرت و تخلف
- بازگشایی نمادهای متوقف شده بعد از رفع مغایرت
- بررسی و تایید اطلاعات منتشر شده شرکت ها در سامانه کدال
- اجازه مشاهده اطلاعات شرکت های بورسی به سرمایه گذاران
- انتشار پیام های اطلاع رسانی تحت عنوان پیام ناظر به سرمایه گذاران
علت توقف نماد توسط ناظر بازار چیست؟
پیام ناظر می تواند نماد معاملاتی را متوقف کند اما این توقف نماد به چه دلایلی صورت می گیرد؟ برخی از این دلایل به علت تخلفات صورت گرفته است و برخی دیگر دلایل دیگری دارد که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.
- افشای اطلاعات با اهمیت گروه الف و ب
- خرید سهام دیگر شرکت ها
- برگزاری مجامع عمومی
- تغییرات ۵۰ درصدی در قیمت سهام شرکت
- کاهش قیمت بیش از ۳۰ درصد قیمت سهام
پیام ناظر را از کجا ببینیم؟
برای مشاهده پیام ناظر کافیست به سایت فناوری بورس تهران www.tsetmc.com مراجعه کنید و یا از طریق سامانه آنلاین کارگزاری خود اقدام کنید. برای دیدن پیام ناظر مرتبط با هر بازار در بورس یا فرابورس و… به سایت بورس تهران رفته و پیام ناظر همان بازار را ببینید. روی پیام ناظر بزنید و همه پیام های ناظر برایتان باز می شود.
در سایت TSETMC از قسمت پیام ناظر می تواند پیام های مرتبط با سهم خود را ببینید.
برای آموزش استفاده از سایت بورس کلیک کنید
پیام ناظر شامل چه مواردی است؟
به طور کلی پیام های ناظر شامل دسته های کلی زیر است:
- توقف نماد معاملاتی ( همراه با ذکر علت)
- بازگشایی نماد معاملاتی ( همراه با جزئیات آن)
- اطلاع رسانی تغییرات در زمان معاملات کل بازار
- اطلاع رسانی تغییرات در زمان و نحوه معاملات نمادها به صورت جداگانه
- انتشار اطلاعیه عرضه اولیه
- پذیره نویسی نمادهای معاملاتی
- اخبار مهم شرکت های بورسی
- تغییرات دامنه نوسانات قیمت سهام
- عدم تایید معاملات و ابطال آنها
- اعلام خبرهای مهم بورسی
سوالات متداول
جمع بندی
افرادی که به هر نحوی وارد بازار بورسی می شوند باید از مفاهیم بورسی آگاهی کامل داشته باشند. به طور کلی برای اینکه معاملات و خرید و فروش ها در بورس با چارچوب درست و طبق قوانین انجام شود، سازمان بورس به عنوان ناظر بازار وارد عمل شده و اجرای صحیح قانون را بررسی می کند. ناظر بازار وظیفه افشای اطلاعات شرکت های بورسی را به عهده دارد و ناظر اجرای درست قوانین است. برای اینکه سرمایه گذاران از این اطلاعات به طور کلی خبر داشته باشند، می توانند از طریق سایت بورس پیام ناظر را در مورد نماد معاملاتی مورد نظر مشاهده کنند.