صندوق های سرمایه گذاری یکی از روش های حفظ سرمایه در مقابل حوادث گوناگون مثل تورم است. افراد در گذشته برای حفظ پولشان اقدام به سپرده گذاری در بانک می کردند؛ اما با وجود صندوق های سرمایه گذاری اکثر مردم توانسته اند با هر میزان سرمایه ای که دارند به سمت این بازار مالی بروند. صندوق های سرمایه گذاری در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در جهان فعالیت دارند. سال ها قبل از اینکه ایران وارد بازار بورسی شود، در جهان صندوقهای مالی شکل گرفتند. در این مطلب به تاریخچه پیدایش صندوقهای سرمایه گذاری بورس در جهان پرداخته ایم. با ما همراه باشید.
تاریخچه پیدایش صندوقهای سرمایه گذاری در جهان
همانطور که اشاره کردیم صندوق های سرمایه گذاری راهی برای حفظ سرمایه و افزایش آن از طریق بورس است. در واقع افرادی که تبحر و دانش بالایی دارند در قالب افراد حقوقی با مجوز رسمی از سازمان بورس و اوراق بهادار اقدام به جمع آوری سرمایه از سوی مردم می کنند. و این سرمایه ها را هر کدام به طریقی در یک یا چند نوع از انواع صندوق های سرمایه گذاری قرار می دهند. تلاش بر این است که بازدهی پول افراد بالاتر رود. و افراد بتوانند به درآمد بیشتر برسند. سرمایه گذاری بر روی اوراق بهادار و انواع سهام مختلف انجام می شود. و هر کدام از انواع صندوق ها به طریقی سعی بر کسب بازدهی بیشتر دارند. حال میخواهیم بدانیم این روال در جهان از کی شروع شد و اکنون بازار بورس جهانی چه شرایطی دارد؟
باید بدانید که صندوق های سرمایه گذاری قدمتی چند صد ساله دارند. تاریخ اولین صندوق سرمایه گذاری به قرن هجدهم میلادی بازمی گردد.
مورخان در خصوص منشا اولیه صندوق های سرمایه گذاری نامطئن هستند اما اغلب به هلندی ها به عنوان مبتکر روش صندوق های سرمایه گذاری نگاه می‌کنند. به طور کلی اولین شرکت سرمایه گذاری در کشور هلند بود که در سال ۱۷۷۴ میلادی تاسیس شد. و اولین صندوق سرمایه گذاری در همین کشور و در سال ۱۸۲۲ تحت عنوان صندوق سرمایه گذاری با سرمایه ثابت بود.
به همین ترتیب در سال ۱۸۴۹ در سوئیس اولین صندوق سرمایه گذاری شکل گرفت.
اما در دهه ۱۸۸۰ چند صندوق مختلف در اسکاتلند شروع به کار کردند.
اولین صندوق سرمایه گذاری در آمریکا در شهر بوستون و در سال ۱۸۹۳ شکل گرفت.
در سالهای بعد در ایالت پنسیلوانیا و بوستن صندوق های مدرن تری ایجاد شد. بعد از فراز و نشیب ها و بحران اقتصادی در آمریکا که توجه چندانی به شرکت های سرمایه گذاری نشده بود، در سال ۱۹۲۹ سرمایه گذاری در صندوق های مالی رونق پیدا کرد و توجه بیشتری به آنها شد. به طوری که ۷۱۹ صندوق در آن کشور فعال بودند.
به همین ترتیب در سال ۱۹۳۳ برای حفظ منافع سرمایه گذاران یک کمیسیون بورس اوراق بهادار در ایالات متحده شکل گرفت.
رشد این صندوق ها در آمریکا روند صعودی داشت و به طور چشمگیری با استقبال مردم مواجه شد. به طوریکه در سال ۱۹۶۰ بیش از ۱۰۰۰ صندوق سرمایه گذاری در آمریکا تاسیس شد.
مهندسان مالی در آمریکا صندوق مالی فعال، صندوق سرمایه گذاری شاخصی و صندوق با سرمایه متغیر را ایجاد کردند.
شروع سرمایه گذاری در بورس در آمریکا
قوانین حوزه سرمایه گذاری بورس در آمریکا برای اولین بار در بیش از ۷۰ سال پیش به تصویب رسید اما در ایران تاریخچه سرمایه گذاری صندوق‌ها به حدود سال ۱۳۸۴ باز می‌گردد. طبق بررسی وضعیت بورس در جهان می بینیم که کشورهای توسعه یافته در جهان مشارکت بیشتری در این نوع سرمایه گذاری دارند. به عنوان مثال هم اکنون در بین شهروندان آمریکایی از هر ۵ نفر ۲ نفر در صندوق های مشترک سرمایه گذاری مشارکت کرده است که این نشان از اهمیت بازار بورس در جهان است. تقریبا ۴۷ درصد از دارایی های خانواده های آمریکایی از مشارکت در صندوق های مشترک است.
شروع سرمایه گذاری در بورس در ایران
اولین قوانین مرتبط با بورس در ایران از سال ۸۴ به تصویب سازمان بورس و اوراق بهادار رسید. صندوقهای بورسی از جمله مهمترین نهادهای مالی هستند که با سرمایه گذاری بر روی اوراق بهادار و انواع سهام نقش مهمی در رونق اقتصادی کشور دارند. در ایران هم اکنون حدود بیش از ۱۹۲ صندوق سرمایه گذاری در انواع مختلف با درآمد ثابت، صندوق سهامی، صندوق مختلط، صندوق جسورانه و غیره وجود دارد که هر کدام با توجه به شرایط مختلف فعالیت می کنند. افراد می‌توانند با هر میزان سرمایه دلخواه در بازار بورس مشارکت داشته باشند و با توجه به میزان ریسک پذیری شان در انواع صندوق ها سرمایه گذاری کنند. افرادی که قابلیت ریسک پایینی دارند می توانند در صندوق های با درآمد ثابت که بیشتر دارایی آنها مختص سپرده گذاری و گواهی سپرده بانکی است، سرمایه گذاری کنند و از حفظ اصل سرمایه خود اطمینان کامل داشته باشند. برای افراد با ریسک بالا نیز انواع صندوق های سرمایه گذاری مختلف وجود دارد. ارزش سرمایه خالصی که در صندوق های سرمایه گذاری ایران وجود دارد، بیش از ۱۶۰۰ میلیارد ریال است. میانگین بازدهی صندوقهای مختلف متفاوت است به عنوان مثال صندوق با درآمد ثابت حدود ۲۴ درصد میانگین بازدهی در سال دارد و به طور کلی در همه صندوق ها میانگین بازدهی ۵۲ درصدی وجود دارد.
صندوق های سرمایه گذاری در انگلیس
این صندوق ها که در بورس لندن معامله می شود شامل دو نوع است.
یونیت تراست= مشابه صندوق متغیر آمریکا
صندوق سرمایه گذاری امانی= مشابه با صندوق با سرمایه ثابت. در اواخر دهه ۸۰ میلادی استقبال مردم از یونیت تراست ها افزایش یافت به طوریکه صندوق های امانی بیشتر در اختیار افراد حقوقی بود. تعداد صندوق ها ۳ برابر شد و حساب مشتریان ۲۵۰درصد رشد کرد. سرمایه این
صندوق ها که با رشد روز افزون مواجه شد در سال ۲۰۱۹ به بیش از ۲۷۰ میلیارد پوند رسیده است.
وضعیت صندوق های سرمایه گذاری در آلمان
دهه ۸۰ میلادی دهه پررونق برای صندوق های سرمایه گذاری مشترک در آلمان بود. این صندوق ها در سه نوع خرده فروشی یا عام (صندوق اوراق قرضه و صندوق سهامی)، صندوق های خاص که در اختیار افراد حقوقی و نهادها هستند و صندوقهای سرمایه گذاری در املاک با سرمایه ثابت وجود دارند. که در بین انواع این صندوق‌ها نوع صندوق های اوراق قرضه بسیار رایج تر هستند. به طور کلی هم اکنون بازارهای مالی در آلمان با رشد روز افزونی مواجه هستند.
وضعیت صندوق های سرمایه گذاری در جهان کنونی
هم اکنون در آمریکا بیش از ۹ هزار صندوق سرمایه گذاری وجود دارد که سرمایه آنها به بیش از ۱۵ هزار میلیارد دلار می رسد. بیش از ۱۰۰ میلیون نفر از خانواده های آمریکایی مالک واحدهای سرمایه گذاری صندوق مشترک هستند.
هم اکنون تعداد صندوق های سرمایه گذاری در جهان به بیش از ۷۶ هزار صندوق رسیده است که ارزش دارایی آنها بیش از ۳۰ هزار میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
به طور کلی در کشورهای توسعه یافته استقبال زیادی از صندوق های سرمایه گذاری شده است و رشد روز افزون این صندوق ها نشانگر اقبال عمومی آنها در عرصه اقتصادی است. در کشورهای مختلف انواع صندوق های سرمایه گذاری مختلف وجود دارد که تنوع این صندوق ها یکی از معیارهای توسعه اقتصاد آن کشور است.
سوالات متداول
جمع بندی
ایده ادغام دارایی افراد برای کسب بازدهی بیشتر از قرن ها پیش وجود داشته است. در آمریکا هم با توجه به رکودی که وجود داشته تا دهه ۱۹۹۰ بازدهی بالایی در صندوق ها وجود نداشت اما اکنون دارایی این صندوق ها به ارزش تریلیون دلار است. اغلب مردم در کشورهای توسعه یافته به عنوان راهی مطمئن برای کسب درآمد و پس انداز در شرایط بحرانی زندگی مثل دوران بازنشستگی یا تحصیل فرزندانشان به بازارهای بورسی نگاه می کنند و مشارکت فعالی در این بازار دارند. اغلب مردم آمریکا به جای آنکه خودشان مستقیما وارد بازار شوند، در انواع صندوقهای بورسی که به بیش از ۱۰۰ها نوع مختلف تقسیم بندی می شوند، به جهت خرید اوراق بهادار و انواع سهام مختلف مشارکت دارند.
Sourse:
https://www.investopedia.com/articles/mutualfund/05/mfhistory.asp
