گواهی سپرده کالایی، نوعی ورقه بهادار است که نشان‌دهنده مالکیت دارنده آن بر مقدار مشخصی از کالا می‌باشد. این اوراق با پشتوانه قبض استانداردی که توسط انبارهای معتبر و تأیید شده بورس صادر میشود، اعتبار می‌یابند. فرآیند پذیرش کالا شامل تحویل محصول توسط مالک و تأیید کیفیت آن توسط انبار است. پس از ثبت مشخصات مالک و کالا، قبض انبار به نام مالک صادر میشود و این قبض پس از یک روز کاری بهطور خودکار به گواهی سپرده کالایی تبدیل و قابلیت معامله پیدا می‌کند. در بورس کالا، گواهی سپرده برای انواع مختلفی از کالاها از جمله پسته، زعفران، زیره، برنج، کشمش و رطب مضافتی وجود دارد. معاملات گواهی سپرده کالایی پسته از مهرماه سال ۹۶ آغاز شده است و دارندگان این محصول می‌توانند با مراجعه به انبارهای معرفی‌شده توسط بورس، مراحل مربوط به سپرده‌گذاری محصول را انجام دهند و قبض مربوطه را دریافت کنند. این قبض در واقع همان گواهی سپرده کالایی است که می‌توان در زمان مناسب در بازار سرمایه به فروش رساند.
خرید و فروش گواهی سپرده
خرید و فروش گواهی سپرده کالایی پسته به‌عنوان یک ابزار خوب در بورس کالا، فرصتی مناسب برای سرمایه‌گذاران و خریداران فراهم می‌آورد. در اینجا مراحل این فرآیند را بهطور مفصل‌تر بررسی می‌کنیم:
خرید گواهی سپرده پسته
• انتخاب کارگزاری
• برای شروع، باید یک کارگزاری معتبر را انتخاب کنید. کارگزاری‌ها نهادهایی هستند که به‌عنوان واسط بین خریداران و فروشندگان عمل کرده و خدمات مختلفی از جمله مشاوره و انجام معاملات را ارائه می‌دهند.
• دریافت کد بورسی
• پس از انتخاب کارگزاری، لازم است مدارک شناسایی و اطلاعات مالی خود را ارائه دهید تا کد بورسی و کد معاملاتی دریافت کنید. این کدها به شما این اجازه را می‌دهند که در بازار بورس بهطور قانونی فعالیت کنید.
• جستجو و خرید
• پس از دریافت کد، میتوانید به پلتفرم معاملاتی کارگزاری مراجعه کنید. در اینجا، با جستجوی “گواهی سپرده پسته”، میتوانید قیمت‌های جاری را مشاهده کرده و به‌راحتی اقدام به خرید کنید. قیمت این گواهی‌ها معمولاً بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین میشود.
فروش گواهی سپرده پسته
- معاملات فروش
- برای فروش گواهی سپرده پسته، به همان پلتفرم معاملاتی کارگزاری مراجعه کنید. کافی است گواهیهای خود را انتخاب کرده و سفارش فروش را ثبت کنید. قیمت فروش شما باید متناسب با قیمت‌های بازار باشد تا شانس بیشتری برای انجام معامله داشته باشید.
- تسویه معاملات
- تسویه معاملات گواهی سپرده پسته معمولاً در یک روز کاری (T+1) انجام میشود. به این معنا که پس از فروش گواهی، وجه مربوطه در روز کاری بعدی به حساب شما واریز خواهد شد.
دریافت پسته از انبار
- مراجعه به انبار:
- اگر قصد دارید پسته فیزیکی خود را دریافت کنید، باید به انبارهای مشخص‌شده توسط بورس کالا مراجعه کنید. برای این کار، قبض انبار مربوط به گواهی سپرده خود را همراه داشته باشید.
- تایید کیفیت:
- در هنگام مراجعه به انبار، پسته شما باید از نظر کیفیت و مشخصات مورد تأیید قرار گیرد. این مرحله شامل بازرسی و تأیید استانداردهای کیفی است.
- صدور قبض انبار:
- پس از تأیید کیفیت و پذیرش کالا، مشخصات شما و پسته ثبت میشود و قبض انبار به نام شما صادر می‌گردد. این قبض نشان‌دهنده مالکیت شما بر پستهای است که در انبار نگهداری میشود.
- دریافت فیزیکی پسته:
- بعد از تکمیل مراحل اداری و صدور قبض انبار، میتوانید پسته خود را از انبار دریافت کنید. توجه داشته باشید که برای دریافت فیزیکی پسته، حداقل مقدار تحویلی معمولاً ۱۰۰ کیلوگرم است.
هزینه‌های انبارداری پسته
هزینه‌های انبارداری گواهی پسته شامل دو بخش اصلی است که به شرح زیر می‌باشند:
هزینه ثابت انبارداری:
در زمان ورود محصول به انبار، مبلغ ۲۰,۰۰۰ ریال به‌عنوان هزینه ثابت انبارداری پرداخت میشود. این هزینه به‌عنوان هزینه اولیه برای پذیرش کالا در نظر گرفته میشود و مستقل از مدت زمان نگهداری محصول در انبار است.
هزینه روزانه نگهداری:
برای هر کیلوگرم پسته نگهداری‌شده در انبار، مبلغ ۳۶۶ ریال بهصورت روزانه از فروشنده کسر میشود. این هزینه از ابتدای روز صدور گواهی سپرده کالایی تا پایان روز معامله هر بخش از محصول فروش رفته، بر عهده فروشنده است. مبلغ مربوط به هزینه‌های روزانه نگهداری از وجه معامله کسر شده و به حساب انباردار واریز می‌گردد.
بیشتر بخوانید: ساعت معاملات در بورس
مشخصات کیفی پسته برای پذیرش در انبار
مشخصات کیفی پسته برای پذیرش در انبارها بر اساس دستورالعمل‌های بورس کالا تعیین شده است. این مشخصات به‌منظور تضمین کیفیت و سلامت پسته‌ها و همچنین تأمین رضایت خریداران و مصرف‌کنندگان، در سه دسته مختلف از ارقام پسته (۳۰-۲۸، ۳۲-۳۰ و ۳۴-۳۲) تنظیم شده است. به شرح زیر می‌باشد:
- ناخندان و پوک (حداکثر درصد وزنی):
- برای پسته‌های ۳۰-۲۸، حداکثر ۳٪ مجاز است؛ برای ۳۲-۳۰ و ۳۴-۳۲، این مقدار ۷٪ است.
- پوک (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۰.۵٪ برای ۳۰-۲۸ و ۱٪ برای دو رقم دیگر مجاز است.
- گوی (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۰.۳٪ برای ۳۰-۲۸ و ۱.۵٪ برای ۳۲-۳۰ و ۳۴-۳۲ پیش‌بینی شده است.
- بدرنگ (حداکثر درصد وزنی):
- برای ۳۰-۲۸ حداکثر ۲٪ و برای دو رقم دیگر ۶٪ مجاز است.
- بد شکل و ته خندان (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۳٪ برای ۳۰-۲۸ و ۶٪ برای ۳۲-۳۰ و ۳۴-۳۲ مجاز است.
- کم خندان (حداکثر درصد وزنی):
- ۱۰٪ برای ۳۰-۲۸ و ۱۸٪ برای دو رقم دیگر مجاز است.
- مغز پسته آزاد (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۲٪ برای تمامی ارقام مجاز است.
- آفت زدگی آشکار (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۰.۵٪ برای تمامی ارقام مجاز است.
- مواد خارجی (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۰.۲٪ برای تمامی ارقام مجاز است.
- مواد خارجی غیر از پوست (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۰.۱٪ برای تمامی ارقام مجاز است.
- مخلوط رقم (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۳٪ برای ۳۰-۲۸ و ۵٪ برای دو رقم دیگر مجاز است.
- مخلوط اندازه (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۱.۵٪ برای ۳۰-۲۸ و ۲.۲٪ برای ۳۲-۳۰ و ۳۴-۳۲ مجاز است.
- رطوبت (حداکثر درصد وزنی):
- حداکثر ۵٪ برای تمامی ارقام مجاز است.
- عیار (حداقل درصد وزنی):
- حداقل ۵۵٪ برای ۳۰-۲۸ و ۳۴-۳۲ و ۵۲٪ برای ۳۲-۳۰ مجاز است.
- تعداد دانه در ۲۸۳.۵ گرم (۱۰ اونس):
- برای ۳۰-۲۸، باید بیش از ۲۸۰ و کمتر یا برابر ۳۰۰ دانه باشد؛ برای ۳۲-۳۰ و ۳۴-۳۲، باید بیش از ۳۰۰ و کمتر یا برابر ۳۲۰ دانه باشد.
- بو و مزه غیر طبیعی:
- باید عاری از هر گونه بو و مزه غیر طبیعی باشد.
- آفات زنده:
- باید عاری از آفات زنده باشد.
مشخصات نمادهای گواهی سپرده کالایی پسته
گواهی سپرده کالایی پسته در بورس کالا، دارای مشخصات خاصی است که به سرمایه‌گذاران و خریداران کمک می‌کند تا از کیفیت و وضعیت کالا مطلع شوند.
نماد معاملاتی:
هر گواهی سپرده کالایی پسته دارای یک نماد معاملاتی خاص است که شناسایی آن را در بازار بورس تسهیل می‌کند. این نماد معمولاً شامل حروف و اعدادی است که به نوع و ویژگی‌های پسته اشاره دارد.
برای مشاهده نمادهای مربوط به گواهی سپرده کالایی پسته، میتوانید به سایت TSETMC مراجعه کنید. در این سایت، با جست‌و‌جوی کلمه “پسته”، تمامی نمادهای مرتبط با گواهی سپرده کالایی پسته نمایش داده میشود. این نمادها بهطور خاص به نوع و ویژگی‌های پسته اشاره دارند و معمولاً به یک عدد چهاررقمی ختم می‌شوند که تاریخ سررسید گواهی سپرده کالایی را نشان می‌دهد.
تاریخ سررسید:
تاریخ سررسید گواهی سپرده کالایی نشان‌دهنده آخرین زمانی است که دارنده گواهی می‌تواند اقدام به دریافت فیزیکی پسته یا فروش آن کند. تاریخ سررسید معمولاً در انتهای نماد معاملاتی درج میشود.
کیفیت و استانداردها:
گواهی سپرده کالایی پسته باید مطابق با استانداردهای کیفی مشخصی باشد. این استانداردها شامل میزان رطوبت، درصد دانه‌های شکسته، و سایر ویژگی‌های کیفی پسته است که بر اساس مشخصات ارائه‌شده توسط بورس کالا تعیین میشود.
حجم مبنای معامله:
هر نماد معاملاتی دارای حجم مبنایی است که حداقل مقدار پستهای را که می‌توان خرید یا فروش کرد، مشخص می‌کند. این حجم معمولاً به صورت کیلوگرم تعریف میشود. حجم مبنا معاملات گواهی سپرده پسته معادل ۱ است. بدین معنی که قیمت پایانی با استفاده از میانگین وزنی قیمت تک تک معاملات آن روز محاسبه میشود.
قیمت پایه:
هر گواهی سپرده کالایی دارای یک قیمت پایه است که به‌عنوان نقطه شروع برای معاملات در نظر گرفته میشود. قیمت پایه معمولاً بر اساس شرایط بازار و قیمت‌های قبلی تعیین میشود.
نوع پسته:
نمادهای گواهی سپرده کالایی ممکن است به نوع خاصی از پسته اشاره داشته باشند، مانند پسته اکبری، پسته کله‌قوچی یا سایر ارقام. این نوع در شناسایی کیفیت و قیمت پسته تأثیرگذار است.
نکات مهم در مورد نمادهای گواهی سپرده کالایی پسته:
- هر نماد معاملاتی شامل حروف و اعدادی است که به نوع خاصی از پسته و تاریخ سررسید آن اشاره دارد. به عنوان مثال، نماد “پست۰۳۰۷پ۰۹” نشان‌دهنده پسته بادامی با تاریخ سررسید مشخص است.
- تاریخ سررسید در انتهای نماد مشخص میشود و نشان‌دهنده آخرین زمان برای دریافت فیزیکی پسته یا انجام معاملات است.
- نمادهای گواهی سپرده کالایی پسته در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ الی ۱۵ قابل معامله هستند و تسویه معاملات این نمادها طی یک روز کاری انجام میشود.
آیا پس از خرید گواهی سپرده کالایی پسته، باید حتماً آن را از انبار تحویل گرفت؟
پس از خرید گواهی سپرده کالایی پسته، شما دو گزینه اصلی در پیش رو دارید. اول، میتوانید گواهی سپرده خود را قبل از تاریخ سررسید بفروشید و از اختلاف قیمت بین خرید و فروش سود کسب کنید. این گزینه به شما این امکان را می‌دهد که از نوسانات بازار بهره‌برداری کرده و سریعاً به سود برسید. دوم، اگر تصمیم به نگهداری گواهی سپرده تا زمان سررسید بگیرید، میتوانید قبل از تاریخ سررسید به انبارهای پسته مراجعه کرده و پسته را بهصورت فیزیکی تحویل بگیرید. با این حال، مهم است که بدانید اگر گواهی سپرده را تا زمان سررسید نگه دارید، باید هزینه‌های انبارداری مربوط به آن را پرداخت کنید، که شامل هزینه‌های نگهداری روزانه و سایر هزینه‌های مرتبط با انبار است.
سوالات متداول
جمع بندی
گواهی سپرده پسته در بورس کالا، فرصتی مناسب برای سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان فراهم می‌آورد. این گواهی نمایانگر مالکیت دارنده بر مقدار مشخصی از پسته است که در انبارهای معتبر نگهداری میشود. با خرید گواهی سپرده، سرمایه‌گذاران می‌توانند از نوسانات قیمت بهره‌برداری کنند یا در صورت تمایل، پسته را بهصورت فیزیکی دریافت کنند. مشخصات کیفی پسته برای پذیرش در انبارها بر اساس استانداردهای بورس کالا تعیین شده و شامل معیارهایی نظیر درصد ناخندان و پوک، رطوبت، و کیفیت مغز پسته است. همچنین، هزینه‌های انبارداری نیز به‌عنوان بخشی از فرآیند نگهداری و تحویل پسته باید مدنظر قرار گیرد. در نهایت، گواهی سپرده پسته به‌عنوان یک راهکار مؤثر برای تسهیل معاملات در بازار پسته و حمایت از کشاورزان و تولیدکنندگان عمل می‌کند.
