معامله در بازار فارکس (Forex) میتواند فرصتی برای کسب سودهای قابل توجه باشد، اما همزمان ریسک‌های زیادی نیز به همراه دارد. یکی از مهم‌ترین مفاهیمی که هر تریدر یا سرمایه گذار باید با آن آشنا شود، “دراودان” (Drawdown) است. در واقع، دراودان به کاهش ارزش دارایی یا حساب سرمایه گذاری از اوج قبلی‌اش تا کمترین نقطه اشاره دارد. به زبان ساده، زمانی که سرمایه گذاری شما از بیشترین مقدار خود کاهش یابد، این افت به صورت درصدی محاسبه می‌شود و به آن دراودان می‌گویند.
این مفهوم در تحلیل عملکرد سرمایه گذاری‌ها بسیار حیاتی است، به ویژه در بازارهای پرنوسانی مانند فارکس و ارزهای دیجیتال. دراودان به معامله گران کمک می‌کند تا میزان ریسک موجود در معاملات خود را درک کنند. اگر میزان دراودان یک حساب بالا باشد، این نشان دهنده نوسانات و ریسک‌های بالای دارایی است. بنابراین، آشنایی با دراودان و مدیریت آن میتواند به شما در جلوگیری از ضررهای ناخواسته و حفظ سرمایه تان کمک کند. در واقع، موفقیت در بازار فارکس نه تنها به تصمیم گیری‌های درست بستگی دارد، بلکه نیازمند درک عمیق از ریسک‌ها و نحوه مدیریت آن‌ها نیز هست. پس ما در ادامه در بلاگ سبدگردان نوویرا همراه باشید تا با هم این چالش را بررسی کنیم.
اهمیت دراودان در سرمایه گذاری و معاملات
دراودان یکی از مفاهیم کلیدی در سرمایه گذاری و معاملات است که به ما کمک می‌کند عملکرد استراتژی‌های معاملاتی را ارزیابی کنیم. وقتی یک معامله‌گر با کاهش قابل توجهی در ارزش دارایی‌های خود مواجه می‌شود، این کاهش میتواند نشانه‌ای از ضعف در استراتژی یا ناتوانی در مدیریت ریسک باشد. بنابراین، میزان دراودان نه تنها نشان دهنده میزان افت ارزش یک حساب معاملاتی است، بلکه به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا روش‌های مؤثری برای مدیریت سرمایه خود پیدا کنند و از ضررهای بزرگ جلوگیری کنند.
نکته مهم درباره دراودان این است که هر چه میزان کاهش بیشتر باشد، بازگشت به سطح اولیه سرمایه به درصد بیشتری از سود نیاز دارد. به عنوان مثال، اگر سرمایه شما ۱۰ درصد کاهش یابد، برای بازگشت به وضعیت اولیه باید حدود ۱۱.۱ درصد سود کسب کنید. اما اگر افت سرمایه ۵۰ درصد باشد، برای بازگشت به سطح قبلی نیاز به سود ۱۰۰ درصدی دارید که به مراتب دشوارتر است.
افت سرمایه واقعیتی است که بسیاری از سرمایه گذاران در بازارهای مالی با آن مواجه می‌شوند. در واقع، دراودان به میزان کاهش ارزش پرتفوی یک سرمایه گذار نسبت به بیشترین مقدار آن در یک بازه زمانی مشخص اشاره دارد و به صورت درصدی اندازه گیری می‌شود.
صبر یا مدیریت ریسک ؟
هر معامله گری باید یاد بگیرد که صبر یکی از ویژگی‌های مهم برای موفقیت در بازار است، اما صبر بیش از حد نیز میتواند مشکلاتی به همراه داشته باشد. بنابراین، درک نوسانات و متغیرهای مختلف در معاملات بسیار مهم است. افت سرمایه میتواند باعث شود که معامله گران از بازار دور شوند، اما معامله گران حرفه ای به خوبی ریسک‌های خود را مدیریت می‌کنند و در نهایت به سود می‌رسند.
به یاد داشته باشید که هر چه افت سرمایه بیشتر باشد، جبران آن سخت تر خواهد شد. بنابراین، بهتر است تا حد امکان میزان دراودان خود را کنترل کنید و از تصمیمات هیجانی که میتواند به ضرر شما منجر شود، پرهیز کنید.
فرمول دراودان و ارزیابی افت سرمایه
دراودان (Drawdown) که به اختصار با DD نشان داده می‌شود، یکی از مفاهیم کلیدی در ارزیابی عملکرد سرمایه گذاری است. این مفهوم به ما کمک می‌کند تا بفهمیم چه مقدار از سرمایه مان پس از یک ضرر کاهش یافته است.
برای محاسبه دراودان، کافی است اختلاف بین سطح سرمایه قبلی (پیش از ضرر) و سطح فعلی (پس از ضرر) را محاسبه کنیم. سپس برای تبدیل این مقدار به درصد، عدد به دست‌آمده را در ۱۰۰ ضرب می‌کنیم.
به عنوان مثال، اگر سرمایه شما قبل از ضرر ۱۰۰۰ تومان بوده و بعد از ضرر به ۸۰۰ تومان کاهش یافته باشد، دراودان شما به این صورت محاسبه می‌شود:
اختلاف: ۱۰۰۰ – ۸۰۰ = ۲۰۰ تومان
درصد دراودان: (۲۰۰ / ۱۰۰۰) × ۱۰۰ = ۲۰٪
این به این معناست که شما ۲۰ درصد از سرمایه تان را از دست داده‌اید.
اندازه گیری دراودان در بازار مالی اهمیت زیادی دارد، زیرا به افراد کمک می‌کند تا نوسانات موجود در حساب خود را ارزیابی کنند. به عبارت دیگر، این عدد نشان می‌دهد که ارزش حساب شما پس از یک ضرر چقدر کاهش یافته است و به شما کمک می کند تا بهتر ریسک‌های خود را مدیریت کنید.
انواع دراودان در بازارهای مالی با مثال
به طور کلی میخواهیم این مبحث را از منظرهای مختلفی بررسی کنیم. با ما در ادامه همراه باشید.
۱. دراودان مطلق
دراودان مطلق نشان می‌دهد که یک سرمایه گذار چقدر از سرمایه اولیه خود را از دست داده است.
فرض کنید یک حساب معاملاتی با ۱۰۰,۰۰۰ تومان شروع می‌شود و به ۸۰,۰۰۰ تومان کاهش می یابد. در این صورت، دراودان مطلق به صورت زیر محاسبه می‌شود:
افت سرمایه: ۱۰۰,۰۰۰ – ۸۰,۰۰۰ = ۲۰,۰۰۰ تومان
بنابراین، دراودان مطلق ۲۰,۰۰۰ تومان است.
۲. دراودان نسبی
دراودان نسبی به صورت درصدی محاسبه می‌شود و نشان دهنده افت سرمایه نسبت به بالاترین مقدار آن است.
اگر حسابی به ۱۲۰,۰۰۰ تومان برسد و سپس به ۸۵,۰۰۰ تومان کاهش یابد، دراودان نسبی به صورت زیر محاسبه می‌شود:
افت سرمایه: ۱۲۰,۰۰۰ – ۸۵,۰۰۰ = ۳۵,۰۰۰ تومان
درصد دراودان نسبی: (۳۵,۰۰۰ / ۱۲۰,۰۰۰) × ۱۰۰ = ۲۹.۱۷٪
بنابراین، دراودان نسبی ۲۹.۱۷٪ است.
۳. دراودان حداکثر
دراودان حداکثر، بزرگ‌ترین افت سرمایه در یک دوره مشخص را نشان می‌دهد.
اگر حسابی از ۱۵۰,۰۰۰ تومان به ۹۰,۰۰۰ تومان کاهش یابد، دراودان حداکثر به صورت زیر محاسبه می‌شود:
افت سرمایه: ۱۵۰,۰۰۰ – ۹۰,۰۰۰ = ۶۰,۰۰۰ تومان
درصد دراودان حداکثر: (۶۰,۰۰۰ / ۱۵۰,۰۰۰) × ۱۰۰ = ۴۰٪
بنابراین، دراودان حداکثر ۶۰,۰۰۰ تومان یا ۴۰٪ است.
انتخاب استراتژی معاملاتی بر اساس دراودان
شما می‌توانید استراتژی معاملاتی خود را بر اساس اندازه دراودان انتخاب کنید. برای سنجش اینکه یک استراتژی چقدر مؤثر است، از دراودان نسبی استفاده می‌شود. بسته به میزان مجاز دراودان نسبی، می توان استراتژی ها را به سه دسته تقسیم کرد:
１. استراتژی کم ریسک (محتاطانه)
در این نوع استراتژی، هدف این است که ریسک کمتری را تحمل کنید و به آرامی سود کسب کنید. دراودان در این استراتژی نباید بیشتر از ۱۵ درصد باشد و ایده‌آل آن ۱۰ درصد است. این استراتژی برای کسانی مناسب است که نمی‌خواهند ریسک زیادی کنند.
２. استراتژی متعادل
این استراتژی یکی از رایج ترین روش‌ها در فارکس است. در اینجا، دراودان معمولاً بین ۲۰ تا ۳۵ درصد قابل قبول است. این نوع استراتژی تعادل خوبی بین ریسک و سودآوری ارائه می‌دهد.
３. استراتژی پرریسک (تهاجمی)
این نوع استراتژی شامل معاملات با اهرم بالا است که به معنای ریسک بیشتر است. در این روش، دراودان میتواند تا ۵۰ درصد باشد و در روش‌هایی مانند مارتینگل، حتی تا ۷۰ درصد نیز قابل قبول است. این استراتژی برای کسانی مناسب است که می‌خواهند با ریسک بیشتری به سودهای بالا دست یابند.
۸ راه جلوگیری از افت سرمایه در معاملات
مدیریت افت سرمایه برای هر فرد فعال در بازار مالی ضروری است، به ویژه زمانی که نمی‌تواند از معاملات خود دست بکشد. افت سرمایه، به کاهش ارزش دارایی در اثر ضررها اشاره دارد و میتواند ناشی از عوامل متعددی باشد. در اینجا به برخی از راه‌های مؤثر برای کنترل و مدیریت افت سرمایه اشاره می‌کنیم.
１. پذیرش واقعیت ضرر
انتظار نداشته باشید که هر معامله ای سودآور باشد. بازارهای مالی به شدت تحت تأثیر عوامل مختلف قرار دارند و هیچ کس نمی‌تواند پیش بینی کند که کدام معاملات موفق خواهند بود. بهتر است به جای تمرکز بر موفقیت هر معامله، روی مدیریت و پیش بینی میزان ضرر خود کار کنید.
２. محدود کردن ریسک
تنها یک معامله در هر زمان انجام دهید و ریسک هر معامله را به ۲ درصد از سرمایه تان محدود کنید. این بدین معناست که اگر ضرر کنید، تنها ۲ درصد از سرمایه تان تحت تأثیر قرار می‌گیرد، که به شما اجازه می‌دهد تا به راحتی از پس آن برآیید.
３. تعیین حد ضرر
برای هر معامله‌ای که انجام می‌دهید، یک حد ضرر (Stop Loss) منطقی تعیین کنید. این ابزار به شما کمک می‌کند تا از ضررهای کلان جلوگیری کنید و به صورت اتوماتیک از معامله خارج شوید اگر قیمت به حد مشخص شده رسید.
４. تعیین محدودیت برای افت سرمایه
برای خودتان یک محدوده قابل قبول از افت سرمایه تعیین کنید. به عنوان مثال، اگر در یک هفته به یک درصد خاصی از ضرر رسیدید، از ادامه معاملات خودداری کنید تا از آسیب بیشتر جلوگیری شود.
５. آگاهی از ریسک
هرگز اجازه ندهید وسوسه سود بیشتر شما را به سمت معاملات بزرگ تر سوق دهد. باید بدانید که هرچه احتمال سود بیشتر باشد، ریسک نیز به همان اندازه افزایش می یابد. بنابراین، حداقل مقدار ریسک را برای معاملات خود حفظ کنید.
６. کنترل احساسات
در هنگام معامله، باید احساسات خود را تحت کنترل داشته باشید. انجام معاملات بزرگ تر به عنوان راهی برای جبران ضرر، میتواند اشتباه بزرگی باشد و سرمایه تان را به خطر بیندازد. آرامش خود را حفظ کنید و به برنامه تان پایبند بمانید.
７. پایبندی به استراتژی
در طول معاملات، از استراتژی معاملاتی خود فاصله نگیرید و به یاد داشته باشید که با چه هدفی وارد بازار شده‌اید. این تمرکز به شما کمک می‌کند تا از تصمیمات هیجانی دوری کنید.
８. استراحت در زمان شکست
اگر احساس کردید که معاملاتتان به خوبی پیش نمی‌رود، از بازار خارج شوید و مدتی را به استراحت اختصاص دهید. این کار به شما اجازه می‌دهد که دوباره تجدید قوا کنید و با ذهنی روشن تر به بازار بازگردید.
با رعایت این نکات و مدیریت مناسب افت سرمایه، می‌توانید ریسک‌های موجود در معاملات خود را کاهش دهید و به موفقیت‌های پایدار دست پیدا کنید.
جمع بندی
افت سرمایه یا دراودان به معنای کاهش ارزش سرمایه یک تریدر در نتیجه ضررهای متوالی در معاملات است و میتواند تأثیر زیادی بر تصمیم گیری های مالی داشته باشد. این مفهوم معمولاً به صورت درصدی بیان می‌شود و شامل انواع مختلفی مانند دراودان مطلق، نسبی و حداکثر است. مدیریت دراودان برای تریدرها ضروری است، زیرا به آن‌ها کمک می‌کند ریسک‌های خود را در معاملات بهتر درک کرده و استراتژی‌های مناسب تری برای حفظ سرمایه انتخاب کنند. شناخت و کنترل افت سرمایه میتواند به بهبود عملکرد معاملاتی و کاهش احتمال ضررهای بزرگ کمک کند.
