شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) یکی از شاخص‌های مهم در بورس اوراق بهادار تهران است که به طور ویژه تغییرات قیمت سهامی را که به‌صورت آزاد و قابل معامله در بازار وجود دارند، اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصوری دقیق‌تر از عملکرد سهام قابل معامله در بازار داشته باشند. به طور کلی هر شاخص با توجه به ویژگی های خاصی که دارد به نوعی می تواند در تحلیل بازار به کمک سرمایه داران بشتابد و به چگونگی سرمایه گذاری و انتخاب سهام مناسب برای خرید و فروش بسیار کمک کننده است.
تعریف و مفهوم شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) نشان‌دهنده تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی است که بخش قابل‌توجهی از سهام آنها به‌صورت آزاد در بازار معامله می‌شود. منظور از سهام آزاد شناور، سهامی است که در دست سرمایه‌گذاران عمومی بوده و آماده خرید و فروش در بازار است، به‌عبارت دیگر، سهامی که تحت کنترل سهامداران عمده نبوده و به‌راحتی قابل معامله است.
سهام آزاد شناور به بخشی از سهام یک شرکت گفته می‌شود که در دسترس عموم برای خرید و فروش در بازار قرار دارد. این سهام شامل سهامی می‌شود که در اختیار سهامداران عمده و استراتژیک (مانند مدیران، بنیان‌گذاران و سهامداران کلیدی) نیست و به‌طور آزادانه در بازار معامله می‌شود.
ویژگی‌های شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
تمرکز بر سهام قابل معامله:
این شاخص فقط تغییرات قیمت سهامی را که به‌صورت آزاد در بازار معامله می‌شوند، محاسبه می‌کند و سهام در دست سهامداران عمده را در نظر نمی‌گیرد.
نمایش واقعی‌تر بازار:
چون سهام شناور آزاد به راحتی در بازار معامله می‌شوند، این شاخص نمایانگر تغییرات واقعی‌تر و قابل‌اعتمادتر بازار است.
کاهش تأثیر سهامداران عمده:
با حذف سهام در دست سهامداران عمده از محاسبات، این شاخص تأثیر کمتری از معاملات بزرگ و غیرعادی دارد و نوسانات واقعی بازار را بهتر نشان می‌دهد.
نحوه محاسبه شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
فرمول محاسبه شاخص سهام آزاد شناور مشابه سایر شاخص‌ها است، با این تفاوت که در محاسبات آن فقط سهام آزاد شناور در نظر گرفته می‌شود:
کاربردهای شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
شاخص آزاد شناور در بازار مالی کاربردهایی دارد که در زیر به برخی از مهمترین آنها اشاره می کنیم:
ارزیابی عملکرد بازار:
این شاخص به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا عملکرد بازار را با تمرکز بر سهام قابل معامله و بدون تأثیر سهامداران عمده ارزیابی کنند.
شناسایی روندهای بازار:
تغییرات شاخص سهام آزاد شناور می‌تواند نشان‌دهنده روندهای واقعی و عمومی بازار باشد، زیرا تأثیر سهامداران عمده را کاهش می‌دهد.
تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاری:
سرمایه‌گذاران می‌توانند از این شاخص برای تصمیم‌گیری‌هایی که نیاز به درک بهتر از پویایی‌های بازار دارند، استفاده کنند.
شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) ابزاری مفید برای تحلیل و ارزیابی بازار بورس اوراق بهادار تهران است که به‌طور خاص بر سهام قابل معامله تمرکز دارد. این شاخص به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصویری واقعی‌تر و دقیق‌تر از وضعیت بازار و روندهای آن داشته باشند و تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را بر اساس اطلاعات معتبرتر و به‌روزتر اتخاذ کنند.
اهمیت سهام آزاد شناور
نقدشوندگی: سهام آزاد شناور به دلیل قابلیت معامله بالا، باعث افزایش نقدشوندگی بازار می‌شود. این امر موجب می‌شود که سرمایه‌گذاران بتوانند به راحتی سهام مورد نظر خود را خرید و فروش کنند.
نمایش واقعی‌تر بازار: شاخص‌هایی که تنها سهام آزاد شناور را در نظر می‌گیرند، بازتاب دقیق‌تری از رفتار و عملکرد بازار دارند، زیرا تنها سهامی را شامل می‌شوند که به‌طور فعال در بازار معامله می‌شوند.
نحوه محاسبه شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
فرمول محاسبه شاخص سهام آزاد شناور به این صورت است:
t: قیمت فعلی بازار سهام آزاد شناور.
تعداد سهام آزاد شناور: تعداد سهامی که در بازار آزاد و قابل معامله هستند.
زمان پایه: زمانی که شاخص برای اولین بار محاسبه شده یا یک تاریخ مرجع خاص.
مزایای شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
استفاده از نمایانگر بهتر احساسات بازار:
- چون شاخص TEFIX فقط سهام آزاد شناور را شامل می‌شود، نمایانگر دقیق‌تری از احساسات و رفتار سرمایه‌گذاران در بازار است.
- با حذف سهام در دست سهامداران عمده، شاخص TEFIX تأثیر معاملات بزرگ و غیرعادی را کاهش می‌دهد و نوسانات واقعی بازار را بهتر نشان می‌دهد.
- این شاخص به تحلیلگران و سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا نقدشوندگی بازار را بهتر ارزیابی کنند. نقدشوندگی بیشتر به معنای بازار سالم‌تر و امکان معاملات راحت‌تر است.
- سرمایه‌گذارانی که به دنبال شاخص‌هایی هستند که بخش قابل معامله بازار را منعکس کنند، از شاخص TEFIX بهره‌مند می‌شوند.
- با اینکه حذف سهام تحت کنترل سهامداران عمده به نمایش واقعی‌تر بازار کمک می‌کند، اما ممکن است تأثیر تصمیمات استراتژیک این سهامداران بر عملکرد شرکت‌ها نادیده گرفته شود.
- تغییر در تعداد سهام آزاد شناور به دلیل انتشار جدید سهام، بازخرید یا فروش داخلی و به طور کلی نوسانات سهام آزاد شناور می‌تواند بر شاخص تأثیر بگذارد و نیاز به تنظیمات دوره‌ای داشته باشد.
کاربردهای شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX)
مدیریت پرتفوی:
سرمایه‌گذاران می‌توانند از شاخص TEFIX به عنوان معیاری برای مقایسه عملکرد پرتفوی خود با بخشی از بازار که دارای نقدشوندگی بالاست، استفاده کنند.
ارزیابی ریسک:
با شناخت ترکیب شاخص TEFIX، سرمایه‌گذاران می‌توانند ریسک نقدشوندگی سرمایه را ارزیابی کرده و شناخت بهتری برسند.
چگونه می‌توان TEFIX را مشاهده کرد؟
برای مشاهده شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) در بورس اوراق بهادار تهران، می‌توانید از روش‌ها و منابع زیر استفاده کنید:
۱. وب‌سایت رسمی بورس اوراق بهادار تهران
بورس اوراق بهادار تهران دارای یک وب‌سایت رسمی است که اطلاعات کاملی درباره شاخص‌های مختلف از جمله TEFIX ارائه می‌دهد. برای این کار کافیست مراحل زیر را دنبال کنید:
وب‌سایت بورس اوراق بهادار تهران: به سایت رسمی بورس اوراق بهادار تهران به آدرس www.tse.ir مراجعه کنید.
بخش شاخص‌ها: در منوی اصلی سایت، به بخش شاخص‌ها بروید.
انتخاب شاخص: در این بخش، شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) را انتخاب کنید تا اطلاعات و نمودارهای مربوطه را مشاهده نمایید.
۲. سامانه کدال
سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران (کدال) نیز اطلاعات جامعی درباره شرکت‌ها و شاخص‌ها ارائه می‌دهد. به آدرس www.codal.ir مراجعه کنید و در بخش گزارشات، به دنبال گزارش‌های مربوط به شاخص TEFIX بگردید.
۳. نرم‌افزارهای تحلیل بازار
بسیاری از نرم‌افزارها و پلتفرم‌های تحلیل بازارهای مالی، اطلاعات شاخص‌های مختلف از جمله TEFIX را ارائه می‌دهند.
۴. کارگزاری‌های بورس
بسیاری از کارگزاری‌های بورس در ایران نیز اطلاعات مربوط به شاخص‌های مختلف از جمله TEFIX را در وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های معاملاتی خود منتشر می‌کنند. به وب‌سایت کارگزاری مورد نظر خود مراجعه کنید و در بخش شاخص‌ها، اطلاعات مربوط به شاخص سهام آزاد شناور را مشاهده کنید.
۵. خبرگزاری‌ها و سایت‌های مالی
سایت‌ها و خبرگزاری‌های مالی معتبر نیز معمولاً اطلاعات به‌روز و تحلیل‌های مربوط به شاخص‌های بورس از جمله TEFIX را منتشر می‌کنند.
۶. اپلیکیشن‌های موبایل
بسیاری از اپلیکیشن‌های موبایل نیز اطلاعات مربوط به شاخص‌های بورس را ارائه می‌دهند. این اپلیکیشن‌ها را می‌توانید از فروشگاه‌های اپلیکیشن مانند Google Play و App Store دانلود کنید و اطلاعات شاخص TEFIX را مشاهده کنید.
بنابراین با توجه به توضیحات ارائه شده، مشاهده شاخص سهام آزاد شناور (TEFIX) از طریق منابع مختلفی امکان‌پذیر است. با مراجعه به وب‌سایت بورس اوراق بهادار تهران، سامانه کدال، نرم‌افزارهای تحلیل بازار، کارگزاری‌های بورس، خبرگزاری‌های مالی و اپلیکیشن‌های موبایل، می‌توانید اطلاعات به‌روز و دقیق این شاخص را دریافت کنید. این منابع به شما کمک می‌کنند تا تحلیل بهتری از وضعیت بازار داشته باشید و تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را بر اساس اطلاعات معتبر اتخاذ کنید.
سهام شناور آزاد چگونه محاسبه می‌شود؟
محاسبه سهام شناور آزاد (Free Float) به معنای تعیین درصد سهامی است که به‌صورت آزادانه در بازار قابل معامله است و در دسترس عموم سرمایه‌گذاران قرار دارد. این سهام شامل سهام‌هایی نمی‌شود که توسط سهامداران عمده، مدیران، و سایر افراد یا نهادهای استراتژیک نگهداری می‌شود.
مراحل محاسبه سهام شناور آزاد
شناسایی کل سهام شرکت:
ابتدا باید تعداد کل سهام منتشر شده توسط شرکت را مشخص کنید. این اطلاعات معمولاً در گزارش‌های مالی شرکت یا در وب‌سایت بورس اوراق بهادار تهران (TSE) قابل دسترسی است.
شناسایی سهام در دست سهامداران عمده و استراتژیک:
سهامداران عمده شامل افرادی یا نهادهایی هستند که درصد قابل توجهی از سهام شرکت را در اختیار دارند و معمولاً قصد فروش این سهام را ندارند. این شامل مدیران، بنیان‌گذاران، و سایر سهامداران کلیدی می‌شود. اطلاعات مربوط به این سهامداران نیز در گزارش‌های مالی شرکت یا سامانه کدال (Codal) موجود است.
کسر سهام در دست سهامداران عمده از کل سهام:
پس از شناسایی تعداد سهام در دست سهامداران عمده، این تعداد را از کل سهام شرکت کسر کنید تا تعداد سهام شناور آزاد مشخص شود.
فرمول محاسبه
فرمول محاسبه سهام شناور آزاد به صورت زیر است:
تعداد سهام شناور آزاد=کل سهام منتشر شده−سهام در دست سهامداران عمده
برای محاسبه درصد سهام شناور آزاد، از فرمول زیر استفاده کنید:
درصد سهام شناور آزاد
مثال
فرض کنید یک شرکت دارای ۱۰ میلیون سهم منتشر شده است و ۴ میلیون سهم از این تعداد در دست سهامداران عمده و استراتژیک قرار دارد. محاسبات به شرح زیر خواهد بود:
تعداد سهام شناور آزاد:
۱۰,۰۰۰,۰۰۰−۴,۰۰۰,۰۰۰=۶,۰۰۰,۰۰۰
درصد سهام شناور آزاد:
۱۰۰۰۰۰۰۰/۶۰۰۰۰۰۰*۱۰۰=۶۰%
بنابراین، ۶۰ درصد از سهام این شرکت به‌صورت آزادانه در بازار قابل معامله است.
اهمیت محاسبه سهام شناور آزاد
- سهام شناور آزاد نشان‌دهنده نقدشوندگی سهام یک شرکت است. هر چه درصد سهام شناور آزاد بیشتر باشد، نقدشوندگی سهام آن شرکت نیز بیشتر خواهد بود.
- تحلیلگران و سرمایه‌گذاران از درصد سهام شناور آزاد برای ارزیابی ریسک و تصمیم‌گیری در مورد خرید و فروش سهام استفاده می‌کنند.
- شاخص‌های بازار که بر اساس سهام شناور آزاد محاسبه می‌شوند، نمایانگر دقیق‌تری از رفتار بازار و سرمایه‌گذاران هستند.
منابع اطلاعاتی
برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه سهام شناور آزاد، می‌توانید به منابع زیر مراجعه کنید:
این گزارش‌ها معمولاً شامل اطلاعاتی در مورد کل سهام منتشر شده و سهام در دست سهامداران عمده هستند.
سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران که اطلاعات جامعی درباره سهامداران و ساختار مالکیتی شرکت‌ها ارائه می‌دهد.
وب‌سایت بورس اوراق بهادار تهران: اطلاعات به‌روز و دقیق در مورد شرکت‌ها و سهام آنها را می‌توانید در این وب‌سایت پیدا کنید.
با استفاده از این منابع و فرمول‌های ارائه شده، می‌توانید به‌راحتی درصد سهام شناور آزاد یک شرکت را محاسبه کرده و از آن در تحلیل‌های خود بهره‌مند شوید.
