سود تقسیمی که به اختصار با عنوان DPS خوانده میشود، همان Dividen Per Share است که به سود خالصی گفته می شود که شرکت ها برای هر سهم در نظر گرفته و آنرا به سرمایه دار پرداخت می کنند. در شرکت های سهامی الزاما همه سودی که به دست می آید بین سهامداران تقسیم نمی شود. معمولا بخشی از این سود برای گسترش شرکت یا پرداخت بدهی های شرکت در نظر گرفته می شود. این سود تقسیمی بر طبق EPS یعنی درآمد خالص شرکت به ازای هر سهم پرداخت می شود.
برخی افراد معتقد هستند که بهتر است شرکت حداقل سود را به سرمایه داران پرداخت کند و مابقی سود به دست آمده را صرف اموری جهت گسترش و توسعه شرکت کنند. بنابراین با وجود طرح های توسعه ای مختلف روند سود شرکت کند نمی شود و در ماه ها و سالهای آینده شرکت رشد بیشتری خواهد داشت. اما عده دیگری تمایل دارند که DPS را زودتر دریافت کنند. چراکه سود مورد نظر آنقدرها هم چشمگیر نیست و نمی تواند آورده چندانی به شرکت اضافه کند. به علاوه ممکن است آنها در آینده جزو سهامداران شرکت نباشند که بخواهند در پیشرفت شرکت سهیم باشند بنابراین مایل اند که سود بیشتری دریافت کنند.
سود تقسیمی هر سهم چیست؟
سود تقسیمی هر سهم (Dividend per Share یا DPS) یکی از مهم ترین معیارهای ارزیابی عملکرد شرکت ها برای سرمایه گذاران است.
DPS به مبلغی گفته می شود که شرکت از سود خالص خود به ازای هر سهم به سهامداران پرداخت می کند.
برای محاسبه DPS داریم:
DPS = مجموع سود تقسیمی / تعداد سهام شرکت
به عبارت دیگر، DPS نشان می دهد که شرکت چه مقدار از سود خود را به ازای هر سهم در اختیار سهامداران قرار می دهد.
این معیار برای سهامداران مهم است، زیرا نشان می دهد چه مقدار از سود شرکت به صورت نقدی به آن ها تعلق می گیرد. هرچه DPS بیشتر باشد، به نفع سهامداران است.
DPS همراه با EPS (سود هر سهم) دو معیار مهم برای ارزیابی سودآوری و عملکرد یک شرکت هستند که سرمایه گذاران به آن ها توجه می کنند.
ما چگونه می توانیم DPS را در مقایسه با EPS بررسی کنیم؟
برای مقایسه DPS با EPS می توان به موارد زیر توجه کرد:
نسبت DPS به EPS (Dividend Payout Ratio):
این نسبت نشان می دهد که شرکت چه درصدی از سود خالص را به صورت سود تقسیمی در اختیار سهامداران قرار می دهد. هر چه این نسبت بالاتر باشد، به نفع سهامداران است.
محاسبه آن: Dividend Payout Ratio = DPS / EPS
پوشش سود تقسیمی (Dividend Coverage):
این شاخص نشان می دهد که آیا شرکت می تواند سود تقسیمی را از سود خالص خود پرداخت کند یا خیر. هر چه این نسبت بالاتر باشد، نشان از توانایی بیشتر شرکت در پرداخت سود تقسیمی است. و برای سهامداران مطلوب خواهد بود.
محاسبه آن: Dividend Coverage = EPS / DPS
روند تغییرات DPS و EPS:
مقایسه روند تغییرات DPS و EPS طی زمان می تواند نشان دهد که آیا شرکت سیاست های مناسبی در زمینه تقسیم سود دارد یا خیر.
در مجموع، بررسی این شاخص ها به سرمایه گذاران کمک می کند تا میزان سودآوری و سیاست های تقسیم سود شرکت را ارزیابی کنند.
آیا می توان از شاخص DPS برای مقایسه عملکرد شرکت های مختلف استفاده کرد؟
بله، شاخص های مرتبط با سود تقسیمی هر سهم (DPS) و نسبت های مرتبط با آن مانند نسبت پرداخت سود (Dividend Payout Ratio) و پوشش سود تقسیمی (Dividend Coverage) را می توان برای مقایسه عملکرد شرکت های مختلف استفاده کرد.این مقایسه ها می تواند به سرمایه گذاران کمک کند
بررسی اینکه کدام شرکت ها بخش بیشتری از سود خالص خود را به صورت سود تقسیمی به سهامداران پرداخت می کنند.
شرکت هایی را که توانایی بیشتری در پرداخت سود تقسیمی دارند، شناسایی کنند.
روند تغییرات DPS و EPS را در شرکت های مختلف مقایسه کنند و ببینند کدام یک سیاست های مناسب تری در زمینه تقسیم سود دارند.
این مقایسه ها می تواند به عنوان یکی از مبانی ارزیابی جذابیت سرمایه گذاری در سهام شرکت ها مورد استفاده قرار گیرد. اما به خاطر داشته باشید که سایر عوامل مانند ریسک، رشد آتی و … نیز باید در این ارزیابی لحاظ شوند.
سود تقسیمی از چه روش‌هایی به سهامداران پرداخت میشود؟
سود تقسیمی به چند روش مختلف به سهامداران پرداخت می شود:
پرداخت نقدی
این رایج ترین روش است که طی آن شرکت مبلغی را به صورت نقدی به حساب سهامداران واریز می کند.
پرداخت با سهام شرکت
در این روش، به جای پرداخت نقدی، شرکت سهام جدید به تعداد مشخصی به سهامداران اختصاص می دهد. این به افزایش تعداد سهام سهامداران منجر می شود.
پرداخت ترکیبی نقدی و سهام
در این حالت، شرکت بخشی از سود را به صورت نقد و بخشی را به صورت سهام جدید به سهامداران پرداخت می کند.
پرداخت از طریق اوراق بهادار
گاهی اوقات شرکت به جای پرداخت نقدی، اوراق بهادار مانند اوراق قرضه را به سهامداران ارائه می دهد.
پرداخت از طریق تخصیص حق تقدم
در این روش، شرکت به سهامداران خود حق تقدم برای خرید سهام جدید را می دهد. این عملاً می تواند نوعی پرداخت سود تلقی شود.
در هر حال، هر یک از این روش ها دارای مزایا و معایب خاص خود است و شرکت ها بر اساس شرایط و ترجیح سهامداران، یکی از آنها را انتخاب می کنند.
آیا پرداخت سود تقسیمی به صورت ترکیبی نقدی و سهام برای سهامداران مطلوب است؟
پرداخت سود تقسیمی به صورت ترکیبی نقدی و سهام می تواند برای سهامداران مطلوب باشد، اما بستگی به شرایط و ترجیحات آنها دارد. از جمله مزایای این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد.
مزایا:
سهامداران بخشی از سود را به صورت نقدی دریافت می کنند که برای آنها مفید است.
بخش سهامی سود تقسیمی به سهامداران امکان می دهد تا آن را مجددا در همان شرکت سرمایه گذاری کنند.
ورود سهام جدید به چرخه سرمایه گذاری، به تقویت پایه سرمایه ای شرکت کمک می کند.
معایب :
محاسبه و اجرای این روش ممکن است برای سهامداران پیچیده باشد.
سهامداران ممکن است در پرداخت مالیات بر سود تقسیمی دچار مشکل شوند.
افزایش سهام ممکن است به تغییر در ساختار مالکیت شرکت منجر شود.
در مجموع، این روش پرداخت می تواند متناسب با نیاز و ترجیحات سهامداران باشد. اما شرکت ها باید به خوبی آن را اجرا کنند تا برای سهامداران مطلوب واقع شود.
نحوه دریافت سود تقسیمی چگونه است؟
نحوه دریافت سود تقسیمی توسط سهامداران به شرح زیر است:
- اعلام سود تقسیمی
- ثبت نام سهامداران
- پرداخت سود
- انتخاب نحوه دریافت
- انتخاب نحوه دریافت
- کسر مالیات
اعلام سود تقسیمی:
در ابتدا، هیئت مدیره شرکت میزان سود تقسیمی را تصویب و اعلام می کند. این شامل نرخ سود، تاریخ ثبت نام (record date) و تاریخ پرداخت است.
ثبت نام سهامداران:
تاریخ ثبت نام، آخرین روزی است که فرد باید مالک سهام شرکت باشد تا بتواند سود تقسیمی را دریافت کند. معمولاً چند روز قبل از تاریخ پرداخت است.
پرداخت سود:
در تاریخ پرداخت، سود به حساب بانکی سهامدارانی که در زمان ثبت نام مالک سهام بوده اند، واریز می شود.
انتخاب نحوه دریافت:
در برخی موارد، سهامداران می توانند بین دریافت سود به صورت نقدی یا سهام جدید انتخاب کنند.
کسر مالیات:
از مبلغ سود تقسیمی، مالیات مربوطه کسر می شود و مبلغ خالص به سهامداران پرداخت می گردد.
این فرآیند عموماً به صورت خودکار توسط شرکت و واسطه های مالی انجام می شود و سهامداران به راحتی می توانند سود خود را دریافت کنند.
نکته مهم: برای دریافت سود سهام باید اطلاعات شماره حساب شما در سامانه سجام درست و به روز باشد. برای بررسی سود تعلق گرفته به شما باید وارد سامانه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه شوید. ورود به این درگاه تنها برای کسانی امکان پذیر است که احراز هویت سجام را انجام داده باشند. بعد از اینکه وارد درگاه شدید، از سربرگ (گزارش سودهای تعلق گرفته از سال ۹۶ به بعد) می توانید اطلاعات مورد نظر را ببینید.
سوالات متداول
جمع بندی
سود تقسیمی نشان می دهد که شرکت چه مقدار از سود خود را به ازای هر سهم در اختیار سهامداران خود قرار می دهد. این معیار برای سهامداران مهم است، چرا که نشان می دهد چه مقدار از سود شرکت به صورت نقدی به آنها تعلق می گیرد. هرچه DPS بیشتر باشد، به نفع سهامداران است.
DPS همراه با EPS (سود هر سهم) دو معیار مهم برای ارزیابی سودآوری و عملکرد یک شرکت هستند که سرمایه گذاران به آنها توجه می کنند.
