نرخ سود تا سررسید (Yield to Maturity) یک معیار مالی مهم است که نشان می‌دهد چه میزان بازدهی از اوراق بهادار تا زمان سررسید آنها به سرمایه‌گذار تعلق می‌گیرد. این نرخ در بررسی و مقایسه ارزش فعلی اوراق بهادار و همچنین مقایسه بازده آنها با سایر ابزارهای مالی کاربرد دارد.
تعریف YTM
YTM (Yield to Maturity) نرخ بازدهی است که سرمایه‌گذار در صورت نگهداری اوراق بهادار تا زمان سررسید، دریافت خواهد کرد. به عبارت دیگر، YTM نرخ بازده داخلی (IRR) است که ارزش فعلی جریان‌های نقدی آتی اصل و سود اوراق بهادار را با قیمت خرید آن برابر می‌کند.
ویژگی های نرخ سود تا سررسید
برخی از ویژگی‌های نرخ سود تا سررسید به شرح زیر است:
- محاسبه بر اساس قیمت خرید و جریان‌های نقدی آتی: YTM بر اساس قیمت خرید فعلی اوراق بهادار و جریان‌های نقدی آتی اصل و سود آن محاسبه می‌شود.
- هرچه قیمت خرید اوراق کمتر باشد، نرخ سود تا سررسید بالاتر خواهد بود.
- این نرخ با نرخ بازده کل که بر اساس قیمت فروش اوراق محاسبه می‌شود، متفاوت است.
- YTM معمولاً برای اوراق قرضه و سایر اوراق با درآمد ثابت مورد استفاده قرار می‌گیرد و به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بازده احتمالی آنها را تا زمان سررسید محاسبه و مقایسه کنند.
نرخ سود تا سررسید یکی از معیارهای اصلی در ارزیابی و مقایسه بازده اوراق بهادار است که به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بازده احتمالی آنها را تا زمان سررسید محاسبه و مقایسه کنند.
کاربرد YTM
YTM یک معیار مهم برای ارزیابی و مقایسه بازده اوراق بهادار است. سرمایه‌گذاران با محاسبه و مقایسه YTM اوراق مختلف، می‌توانند بازده‌های احتمالی آنها را تا زمان سررسید در نظر بگیرند و تصمیم‌گیری بهتری در مورد سرمایه‌گذاری خود داشته باشند.
YTM با نرخ بازده کل (Total Return Yield) متفاوت است. نرخ بازده کل بر اساس قیمت فروش اوراق بهادار محاسبه می‌شود، در حالی که YTM بر اساس قیمت خرید و جریان‌های نقدی آتی محاسبه می‌گردد.
بیشتر بخوانید: معرفی صندوق سرمایه گذاری طلای سرخ نوویرا (نهال)
نحوه محاسبه نرخ سود تا سررسید
برای محاسبه YTM، نیاز است قیمت خرید، جریان‌های نقدی آتی اصل و سود، و زمان سررسید اوراق بهادار مشخص باشد. با استفاده از این اطلاعات و روش‌های محاسباتی مانند روش‌های عددی، می‌توان نرخ بازدهی تا سررسید را به دست آورد.
- Y نرخ بازده تا سررسید
- Ct کوپن سالانه
- N سال های باقی مانده تا سررسید
- Pm قیمت بازار اوراق
- F ارزش اسمی اوراق
محاسبه عددی:
برای محاسبه YTM، معمولا از روش‌های عددی مانند روش سعی و خطا یا روش‌های ریاضی محاسباتی استفاده می‌شود. این محاسبات می‌تواند به صورت دستی یا با استفاده از ابزارهای محاسباتی مانند Excel انجام شود.
YTM محاسبه شده نشان می‌دهد چه نرخ بازدهی سرمایه‌گذار در صورت نگهداری اوراق بهادار تا سررسید دریافت خواهد کرد.
نکته مهم
وبسایت فرابورس (ifb.ir) امکان محاسبه و نمایش نرخ بازده تا سررسید (Yield to Maturity – YTM) را برای اوراق بهادار با درآمد ثابت فاقد کوپن و همچنین دارای کوپن فراهم کرده است. این یک ویژگی مفید برای سرمایه‌گذاران است که به آنها کمک می‌کند بازده این نوع اوراق را ارزیابی کنند.
همچنین در این وبسایت، امکان مشاهده منحنی بازده برای اوراق مختلف وجود دارد. که شامل منحنی بازده اوراق دولتی، اوراق غیردولتی، اوراق خزانه و میانگین بازده اوراق با درآمد ثابت است. این امکان به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بازده اوراق را در سررسیدهای مختلف ارزیابی کنند و تصمیمات سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تری اتخاذ نمایند.
تاثیر نرخ بهره بر نرخ بازده تا سررسید
رابطه معکوس بین نرخ بهره و قیمت اوراق بهادار
هنگامی که نرخ بهره افزایش می‌یابد، قیمت اوراق بهادار با درآمد ثابت کاهش می‌یابد. به دلیل آن است که سرمایه‌گذاران جدید ترجیح می‌دهند اوراق بهادار با نرخ بهره جدید و بالاتر را بخرند. در نتیجه، قیمت اوراق بهادار با درآمد ثابت موجود در بازار کاهش می‌یابد.
تأثیر بر نرخ بازده تا سررسید (YTM)
با کاهش قیمت اوراق بهادار در پی افزایش نرخ بهره، YTM افزایش می‌یابد. این به دلیل آن است که YTM به صورت نرخ بازدهی داخلی (IRR) محاسبه می‌شود که باید با کاهش قیمت افزایش یابد تا جمع ارزش فعلی جریان‌های نقدی با قیمت خرید برابر شود.
مثال :
فرض کنید اوراقی با قیمت ۱۰۰۰ تومان و نرخ کوپن ۱۰% خریداری شده است.
اگر نرخ بهره به ۱۲% افزایش یابد، قیمت اوراق به ۹۵۰ تومان کاهش می‌یابد.
در این حالت، YTM افزایش خواهد یافت تا به ۱۲% برسد.
اهمیت شناخت تأثیر نرخ بهره
درک این رابطه معکوس برای سرمایه‌گذاران اهمیت دارد. سرمایه گذاران می‌توانند زمان خرید و فروش اوراق را بر اساس انتظارات خود از تغییرات نرخ بهره بهینه سازی کنند. بنابراین افزایش نرخ بهره باعث کاهش قیمت اوراق بهادار و افزایش YTM آنها می‌شود. این رابطه برای سرمایه‌گذاران بسیار مهم است.
جمع بندی
نرخ سود تا سررسید (YTM) یک معیار مهم برای سنجش بازده اوراق بهادار با درآمد ثابت است. YTM نرخ بازدهی داخلی (IRR) آن اوراق است که ارزش فعلی جریان‌های نقدی آتی را به قیمت خرید می‌رساند.
YTM به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آنها نرخ بهره بازار است. زمانی که نرخ بهره افزایش می‌یابد، قیمت اوراق بهادار کاهش می‌یابد. این اتفاق به دلیل آن است که سرمایه‌گذاران تمایل دارند اوراق بهادار جدید با نرخ بهره بالاتر را بخرند. در نتیجه، قیمت اوراق بهادار موجود در بازار کاهش می‌یابد.
با کاهش قیمت اوراق بهادار، YTM آنها افزایش می‌یابد. این افزایش در YTM به این خاطر است که نرخ بازدهی داخلی (IRR) باید بالاتر رود تا ارزش فعلی جریان‌های نقدی آتی به قیمت خرید کاهش یافته برسد.
درک رابطه معکوس بین نرخ بهره و قیمت اوراق بهادار، و تأثیر آن بر YTM، برای سرمایه‌گذاران بسیار اهمیت دارد. این شناخت به آنها کمک می‌کند تا زمان خرید و فروش اوراق را بر اساس انتظارات خود از تغییرات نرخ بهره بهینه سازی کنند.
به طور کلی دانستیم که YTM معیاری مهم برای سنجش بازده اوراق بهادار است که تحت تأثیر تغییرات نرخ بهره قرار می‌گیرد. درک این رابطه برای سرمایه‌گذاران ضروری است.
