دنیای بورس، با جذابیت و پیچیدگی‌هایش، همواره سرمایه گذاران را به چالش می کشد. در این فضا، هر گروه از سرمایه گذاران با استفاده از شیوه‌های متنوع به دنبال سیگنال‌های خرید و فروش هستند. برخی به تحلیل‌های فنی تکیه می‌کنند و برخی دیگر تحلیل فاندامنتال را ترجیح می‌دهند؛ اما آن‌هایی که از هر دو روش به‌خوبی بهره‌مند می‌شوند، در این میدان موفق‌تر عمل می‌کنند. یکی از روش های مهم در تحلیل بنیادی، نسبت قیمت به فروش یا P/S است که می تواند به درک عمیق تری از ارزش یک شرکت کمک کند. در ادامه، به بررسی مفهوم نسبت P/S، نحوه محاسبه آن و اهمیت آن در تصمیم گیری های سرمایه گذاری خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا به این رازهای جذاب دنیای بورس بپردازیم.
نسبت P/S در بورس چیست؟
نسبت P/S یا نسبت قیمت به فروش، یکی از گزینه‌های مهم در تحلیل بنیادی بازار سرمایه است. در این نسبت، متغیر P نمایان گر قیمت سهم و متغیر S نشان دهنده فروش شرکت است. به عبارت ساده، نسبت P/S به ما می‌گوید که سرمایه گذاران برای هر واحد فروش یک شرکت چقدر حاضرند پرداخت کنند.
به طور کلی، سهم‌هایی که فروش بالاتری دارند، معمولاً در نظر سرمایه گذاران جذاب‌تر هستند. اگر یک شرکت بتواند فروش خود را به طور مداوم افزایش دهد، این موضوع نشان دهنده رشد و پایداری آن شرکت در بازار خواهد بود. به همین دلیل، نسبت P/S می‌تواند به عنوان نشانه‌ای از قدرت و پتانسیل یک سهم در نظر گرفته شود؛ هرچه این نسبت بالاتر باشد، احتمالاً سهم مذکور در میان سهام داران از جذابیت بیشتری برخوردار است.
سرمایه گذارانی که از تحلیل‌های آماری برای بررسی بازار استفاده می‌کنند، می‌توانند با تحلیل نسبت P/S به داده‌های ارزشمندی درباره وضعیت شرکت‌ها دست یابند. این نسبت به ویژه در تحلیل شرکت‌هایی که در حال حاضر سودده نیستند یا در چرخه‌های رشد متغیر به سر می‌برند، اهمیت دارد.
نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که نسبت P/S در کنار نسبت P/E (نسبت قیمت به درآمد) می‌تواند به عنوان یک گزینه قوی برای ارزیابی وضعیت شرکت های بورسی عمل کند. با درک و تسلط بر تجزیه و تحلیل این نسبت‌ها، سرمایه گذاران می‌توانند تصمیمات بهتری برای سرمایه گذاری داشته باشند.
دلایل اهمیت نسبت P/S
- تحلیل شرکت های زیان ده: نسبت P/S به سرمایه گذاران این امکان را می دهد که شرکت های زیان‌ده را ارزیابی کنند. در شرایطی که نسبت P/E قابل استفاده نیست، P/S می‌تواند به عنوان معیاری برای سنجش ارزش سهام بر اساس فروش عمل کند.
- ثبات داده‌های فروش: داده‌های فروش معمولاً کمتر از درآمدها تحت تأثیر تغییرات حسابداری قرار می گیرند. این ویژگی باعث می شود نسبت P/S نسبت به سایر نسبت‌ها مانند P/E قابل اعتمادتر باشد، زیرا اطلاعات فروش به راحتی قابل دستکاری نیستند.
- پیش بینی رشد: نسبت P/S می‌تواند به سرمایه گذاران کمک کند تا پتانسیل رشد یک شرکت را ارزیابی کنند. اعداد پایین تر از یک ممکن است نشان‌دهنده فرصت‌های سرمایه گذاری باشند، به‌خصوص در شرکت‌هایی که در حال بازگشت به سوددهی هستند.
نحوه محاسبه نسبت P/S در بورس
نسبت P/S یا نسبت قیمت به فروش، یک شیوه ساده برای ارزیابی ارزش یک سهم است. این نسبت از طریق تقسیم قیمت بازار سهم بر میزان فروش شرکت به ازای هر سهم محاسبه می‌شود. به زبان ساده، فرمول محاسبه نسبت P/S به صورت زیر است:
نسبت P/S= قیمت بازار / فروش به ازای هر سهم
در اینجا:
• MVS (Market Value per Share): ارزش بازار به ازای هر سهم است، یعنی قیمت فعلی سهم در بازار.
• SPS (Sales per Share): فروش به ازای هر سهم است که با تقسیم کل فروش شرکت بر تعداد سهام منتشره به دست می‌آید.
برای محاسبه نسبت P/S، ابتدا باید قیمت بازار سهم را از سایت TSETMC پیدا کنید. می توانید از قیمت پایانی یا آخرین معامله سهم استفاده کنید. سپس، برای محاسبه فروش به ازای هر سهم، باید کل فروش شرکت را از سایت کدال دریافت کرده و آن را بر تعداد کل سهام منتشره تقسیم کنید.
این روش به شما کمک می کند تا نسبت P/S را محاسبه کرده و بتوانید تصمیم بهتری در مورد سرمایه گذاری در آن سهم بگیرید.
روش دوم محاسبه نسبت P/S
روش دیگری برای محاسبه نسبت P/S در بورس وجود دارد که در آن باید ارزش بازار سهم را بر مقدار کل فروش شرکت در یک دوره زمانی مشخص (مثلاً ۱۲ ماه گذشته) تقسیم کنید. فرمول این روش به صورت زیر است:
نسبت P/S= مبلغ کل فروش / ارزش بازار
در این روش، با محاسبه مبلغ کل فروش شرکت و تقسیم آن بر ارزش بازار سهم، می توانید نسبت P/S را به دست آورید. جالب است که با استفاده از هر یک از این دو روش، در نهایت به عدد یکسانی خواهید رسید.
بازه زمانی برای تعیین میزان فروش در نسبت P/S
برای محاسبه میزان کل فروش در نسبت P/S، معمولاً از نسبت‌های مالی ۱۲ ماهه شرکت استفاده می شود. این روش به نام TTM (Trailing Twelve Months) یا گذشته نگر شناخته می‌شود. به عبارت دیگر، برای محاسبه نسبت P/S در حال حاضر، به داده‌های مالی ۱۲ ماه گذشته شرکت مراجعه می کنیم تا میزان فروش را به دست آوریم. در مورد دیگر، اگر از فروش پیش‌بینی شده برای سال جاری شرکت استفاده کنیم، به این نسبت P/S آینده یا Forward P/S گفته می‌شود. این دو رویکرد می‌توانند به سرمایه گذاران کمک کنند تا بهترین ارزیابی را از ارزش واقعی یک سهم داشته باشند.
بیشتر بخوانید: شاخص قیمت بورس چیست؟
راهنمای سریع و ساده برای محاسبه نسبت P/S در بورس
نسبت P/S با دو روش ساده به دست می آید:
- روش اول: قیمت تقسیم بر میزان کل فروش به ازای هر سهم.
- روش دوم: ارزش بازار تقسیم بر میزان کل فروش.
مراحل محاسبه نسبت P/S در بورس:
- مراجعه به سایت TSETMC
- ابتدا به سایت TSETMC بروید و تعداد سهام منتشره سهم مورد نظر را پیدا کنید.
- بررسی صورت‌های مالی ۱۲ ماهه در سایت کدال
- به سایت کدال مراجعه کنید و صورت‌های مالی شرکت را برای ۱۲ ماه گذشته بررسی کنید.
- تحلیل خلاصه اطلاعات گزارش تفسیری
- خلاصه اطلاعات گزارش تفسیری را مطالعه کنید تا جزئیات بیشتری دریافت کنید.
- یافتن مبلغ کل فروش در ۱۲ ماه گذشته
- مبلغ کل فروش شرکت در ۱۲ ماه گذشته را پیدا کنید.
- تقسیم مبلغ کل فروش بر تعداد سهام
- مبلغ کل فروش را بر تعداد سهام منتشره تقسیم کنید تا فروش به ازای هر سهم به دست آید.
در نهایت، قیمت بازار سهم را بر عدد به دست آمده در مرحله قبل تقسیم کنید تا نسبت P/S محاسبه شود.
محدودیت‌ها و معایب نسبت P/S:
نسبت P/S یک روش مفید در تحلیل بنیادی است، اما نباید به تنهایی برای ارزیابی یک سهم استفاده شود. برای تعیین ارزش واقعی یک سهم، بهتر است این نسبت را در کنار سایر نسبت‌های مالی بررسی کنید. همچنین، مهم است که نسبت P/S را فقط در بین شرکت‌های هم گروه مقایسه کنید تا تحلیل دقیقی داشته باشید.
این نسبت عمدتاً بر میزان فروش شرکت های تولیدی تمرکز دارد و به همین دلیل، در شرکت های سرمایه گذاری کارایی ندارد. همچنین، نسبت P/S اطلاعات کاملی از عملکرد مالی یک شرکت ارائه نمی دهد، بنابراین سرمایه گذاران باید به سایر نسبت های مالی نیز توجه کنند.
نکته دیگری که باید به آن دقت کنید این است که نسبت P/S وضعیت بدهی شرکت و اطلاعات موجود در ترازنامه آن را در نظر نمی گیرد. نادیده گرفتن وضعیت مالی و بدهی‌ها می تواند خطرات زیادی برای سرمایه گذاران به همراه داشته باشد.
باید توجه داشت که فروش بالا تنها در صورتی می تواند قابل اعتماد باشد که منجر به سود شود. نسبت قیمت به فروش به تنهایی نمی‌تواند مشخص کند که آیا فروش یک شرکت واقعاً سودآور است یا خیر. بنابراین، استفاده از این نسبت در کنار سایر روشهای تحلیلی بسیار مهم است.
مزایای استفاده از نسبت P/S در بورس
استفاده از نسبت قیمت به فروش (P/S) در بورس دارای مزایای خاصی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می کنیم:
- نسبت P/S برای شرکت‌هایی که با چالش‌های خاصی مواجه‌اند یا هنوز به سوددهی نرسیده‌اند، بسیار مناسب است. این نسبت به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا یک پیش‌بینی اولیه از پتانسیل رشد شرکت داشته باشند.
- در مواقعی که یک شرکت زیان‌ده است، استفاده از نسبت P/E به دلیل منفی بودن مخرج کسر، کارایی ندارد. در این شرایط، نسبت P/S به شما اجازه می‌دهد تا ببینید سرمایه گذاران چقدر برای هر ریال از فروش شرکت حاضرند پرداخت کنند.
- علاوه بر این، داده‌های مربوط به فروش یک شرکت معمولاً به راحتی قابل دستکاری نیستند، در حالی که درآمدها ممکن است به واسطه روشهای مختلف حسابداری تحت تأثیر قرار گیرند. بنابراین، استفاده از نسبت P/S به خاطر تکیه بر داده‌های فروش، یک مزیت محسوب می‌شود.
- همچنین، زمانی که شرکت‌ها پس از یک دوره دشوار دوباره به فعالیت و سوددهی می پردازند، نسبت P/S می تواند به عنوان گزینه ای مؤثر برای ارزیابی ارزش این شرکت ها به کار رود.
بازه مناسب برای نسبت P/S در بورس
نسبت P/S معیاری است که قیمت یک سهم را نسبت به میزان فروش آن نشان می دهد. به طور کلی، اعداد زیر یک به این معنا هستند که قیمت بازار سهم کمتر از ارزش ذاتی آن است، در حالی که اعداد بالای یک نشان دهنده این هستند که قیمت بازار بیشتر از ارزش ذاتی سهم است. با این حال، به دست آوردن نسبت P/S کمتر از یک کار ساده ای نیست، زیرا این نسبت اطلاعات دقیقی از میزان سود و بدهی های شرکت ارائه نمی دهد.
بنابراین، نمی توان تنها بر اساس این عدد برای خرید و فروش سهام تصمیم گیری کرد. در واقع، هیچ بازه مشخص و مناسب برای نسبت P/S در بورس وجود ندارد. بهترین راهکار این است که نسبت P/S را در سهام شرکت‌های هم‌صنعت بررسی کرده و آن‌ها را با یکدیگر مقایسه کنید. این مقایسه به شما کمک می‌کند تا تصویر بهتری از ارزش نسبی سهام در یک صنعت خاص به دست آورید و تصمیمات مشخص ترو بهتری بگیرید.
جمع بندی
نسبت قیمت به فروش (P/S) یک گزینه مهم در تحلیل بنیادی است که به سرمایه گذاران کمک می‌کند تا ارزش یک سهم را نسبت به میزان فروش آن ارزیابی کنند. این نسبت به ویژه در شرایطی که شرکت‌ها زیان‌ده هستند یا اطلاعات سود به طور دقیق قابل دسترسی نیستند، کارایی دارد. نسبت P/S نشان‌دهنده این است که سرمایه گذاران چقدر برای هر ریال از فروش شرکت حاضرند پرداخت کنند؛ اعداد زیر یک نشان‌دهنده زیر ارزش بودن سهم و اعداد بالای یک نشان‌دهنده بالاتر بودن قیمت بازار از ارزش ذاتی است. به دلیل محدودیت‌های P/S، نباید به تنهایی از آن برای تصمیم‌گیری در مورد خرید و فروش سهام استفاده کرد و بهترین روش استفاده از آن در کنار سایر نسبت‌های مالی و مقایسه با شرکت‌های هم‌صنعت است. همچنین، داده‌های فروش معمولاً دست‌کاری‌پذیر نیستند، در حالی که درآمدها می‌توانند تحت تأثیر روشهای حسابداری قرار گیرند، که این ویژگی P/S را به گزینه قابل اعتمادتر در برخی شرایط تبدیل می‌کند. در نهایت، نسبت P/S می‌تواند به سرمایه گذاران کمک کند تا فرصت‌های سرمایه گذاری را شناسایی کرده و تصمیمات آگاهانه تری بگیرند.
