تصور کنید که شما به دنبال خرید خانهای جدید هستید و میخواهید از بانک مسکن وام بگیرید. این فرآیند معمولاً نیازمند سپرده گذاری مبلغی در حساب بانکی برای مدت چند سال است، که ممکن است برای شما زمان بر و دشوار باشد. اما آیا میدانستید که میتوانید با خرید اوراق تسه، این مسیر را کوتاه تر و آسان تر کنید؟ اوراق تسه، به عنوان یک روش مالی جایگزین، حق تقدم یا امتیاز وام مسکن را در اختیار شما قرار میدهند و به شما این امکان را میدهند که سریعتر وام مورد نظر خود را دریافت کنید. در این مقاله، به بررسی جزئیات و مزایای اوراق تسه خواهیم پرداخت و به شما نشان خواهیم داد که چگونه میتوانید از این ابزار برای تسهیل فرآیند خرید خانه بهره برداری کنید. با ما در سبدگردان نوویرا همراه باشید.
اوراق حق تقدم تسهیلات مسکن، که به اختصار “تسه” نامیده میشوند، نوعی اوراق بهادار هستند که در بازار فرابورس ایران معامله میشوند. این اوراق توسط بانک مسکن منتشر میشوند و به عنوان یکی از شرایط دریافت وام مسکن عمل میکنند. دارندگان اوراق تسه میتوانند بدون نیاز به سپرده گذاری بلندمدت، از مزایای وام مسکن بهره مند شوند.
اوراق تسه دارای ویژگیهای خاصی هستند که آنها را به ابزاری کارآمد برای دریافت وام مسکن تبدیل میکند. در ادامه به برخی از این ویژگیها خواهیم پرداخت.
اوراق تسه تسهیلاتی را برای فرد ایجاد می کند که استفاده از آنها مفید است. به همین دلیل افراد زیادی ترغیب به استفاده از این اوراق می شوند. برای آگاهی بیشتر در ادامه به زبان ساده این ویژگی ها را توضیح می دهیم.
برای دریافت وام مسکن از بانک مسکن، متقاضیان باید مقدار مشخصی از اوراق تسه را بخرند. این اوراق به عنوان وثیقه و پیش نیاز برای دریافت وام عمل میکنند.
اوراق تسه میتوانند در بورس اوراق بهادار خرید و فروش شوند. قیمت آنها به صورت شفاف و بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میشود.
نرخ سود وامهای مسکنی که با استفاده از اوراق تسه تامین میشوند، معمولاً پایینتر از سایر وامهاست. این موضوع به کاهش هزینههای مالی وام گیرندگان کمک میکند.
اوراق تسه معمولاً با مبالغ کم قابل خرید و فروش هستند. این ویژگی به افراد کمک میکند با سرمایه گذاری کوچکتر وارد بازار مسکن شوند.
وامهای دریافتی از طریق اوراق تسه دارای دوره بازپرداخت معین هستند. این موضوع به وام گیرندگان اجازه میدهد برنامه ریزی مالی بهتری برای خود داشته باشند.
اوراق تسه معمولاً بازدهی ثابتی دارند، بنابراین سرمایه گذاران میتوانند پیش بینی دقیقی از درآمد خود داشته باشند.
برای دریافت وام مسکن با استفاده از اوراق تسه، معمولاً نیازی به تضمینهای اضافی نیست و این فرآیند نسبتاً ساده است.
بیشتر بخوانید: صندوق املاک و مستغلات چیست؟
خرید اوراق مسکن (تسه) فرایندی ساده و سریع است. ابتدا باید از شرایط دریافت تسهیلات بانک مسکن آگاه شوید تا مطمئن شوید که واحد مسکونی شما با این شرایط مطابقت دارد. سپس، برای خرید اوراق تسه نیاز به یک کد بورسی دارید که میتوانید آن را از طریق ثبتنام در یکی از کارگزاریهای بورس اوراق بهادار دریافت کنید. پس از تکمیل مراحل ثبتنام و احراز هویت، کد بورسی به شما اختصاص مییابد.
در مرحله بعد، باید مبلغی را به حساب کاربری خود در کارگزاری واریز کنید تا بتوانید اوراق تسه را خریداری کنید. سپس در سامانه معاملاتی کارگزاری، نمادهای مربوط به اوراق تسه را جستجو کنید و اطلاعات قیمت و حجم معاملات را بررسی نمایید. بعد از انتخاب اوراق تسه، مقدار و قیمت مورد نظر را مشخص کنید و سفارش خرید خود را ثبت کنید. پس از خرید، برگه گواهی اوراق شما طی سه روز کاری آماده تحویل به شما خواهد بود تا بتوانید آن را به بانک مسکن ارائه دهید. همچنین، خرید اوراق تسه به صورت حضوری از شعب بانک مسکن نیز امکان پذیر است، هرچند که ممکن است زمانبر باشد.
متقاضی دریافت وام ۵۰ میلیون تومانی باید ۱۰۰ برگه تسهیلات مسکن خریداری کند (زیرا به ازای هر برگه، ۵۰۰ هزار تومان وام پرداخت میشود). این متقاضی باید اوراقی را تهیه کند که تا زمان انجام فرآیند دریافت وام منقضی نشود.
برای مثال، اگر متقاضی اوراق “تسه ۰۴۰۲” را خریداری کند، میتواند تا دو سال آینده، یعنی تا آبان ماه ۱۴۰۶، برای دریافت وام اقدام کند. همچنین، متقاضی میتواند یک الی دو روز کاری بعد از خرید اوراق، از طریق درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه، برگه سهم خود را دریافت کند.
پس از خرید اوراق تسهیلات مسکن، برای دریافت برگه سهم خود میتوانید به درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه مراجعه کنید. لازم به ذکر است که برای دسترسی به این سامانه، باید احراز هویت در سامانه سجام را انجام داده باشید.
اوراق تسهیلات مسکن توسط دو بانک اصلی عرضه میشود: بانک ملی و بانک مسکن. اوراق تسه مربوط به بانک مسکن است، در حالی که اوراق تملی به بانک ملی اختصاص دارد.
اوراق بانک مسکن تا ۴ ماه پس از خرید قابل فروش نیستند و در پرتفوی فرد قابل مشاهده نمیشوند، مگر اینکه کمتر از ۴ ماه تا تاریخ انقضای آنها باقی مانده باشد.
در هر جلسه معاملاتی، هر کد معاملاتی میتواند حداکثر ۱۱۲۰ ورقه تسه را خریداری کند. این محدودیت برای ورود سفارش خرید و انجام معامله تعیین شده است.
قیمت اوراق تسه بر اساس میزان عرضه و تقاضا تعیین میشود. به این معنا که افرادی که اوراق مسکن دارند و کسانی که میخواهند خرید کنند، هر روز سفارشهای خود را در سامانه ثبت می کنند و قیمتها بر اساس این سفارشها مشخص میشود.
علاوه بر این، عواملی مثل نرخ سود وام مسکن، پیش بینی نرخ بهره، تاریخ انقضای اوراق، شرایط اقتصادی و میزان سود پرداختی هم بر قیمت اوراق تسه تأثیر دارند.
اوراق تسه دارای دو نوع اعتبار زمانی هستند:
اگر اعتبار ۲ ساله اوراق تمام شود و شما نتوانید وام بگیرید، مبلغی که برای خرید اوراق پرداخت کردهاید، به شما برگشت داده نمیشود. به همین دلیل، اوراق قدیمیتر و آنهایی که زمان کمی تا پایان اعتبارشان دارند، معمولاً قیمت کمتری دارند.
اوراق تسه به راحتی در بورس قابل خرید و فروش هستند و نقدشوندگی بالایی دارند. این به این معنی است که اگر بخواهید اوراق تسه خود را بفروشید، میتوانید به راحتی این کار را انجام دهید. برای فروش، کافی است به سامانه آنلاین معاملاتی کارگزاری خود مراجعه کنید و سفارش فروش اوراق مورد نظر را ثبت کنید.
فرآیند فروش اوراق تسه در بورس مشابه خرید آنهاست. پس از ثبت و تأیید سفارش فروش، اوراق تسه از حساب شما حذف میشود و مبلغ حاصل از فروش به حساب شما واریز خواهد شد.
یک نکته مهم درباره محدودیت زمانی خرید و فروش اوراق وجود دارد:
پس از خرید اوراق تسه، شما به مدت ۴ ماه نمیتوانید آنها را بفروشید. این محدودیت برای جلوگیری از سفته بازی و دلالی وضع شده است. با این حال، اگر کمتر از ۴ ماه تا پایان مهلت اوراق باقی مانده باشد، این محدودیت دیگر اعمال نمیشود.
نکته: سفته بازی یعنی خرید کالاها یا داراییها به امید آنکه در کوتاه مدت ارزش بیشتری پیدا کند. سفته بازان برخلاف سرمایه گذاران بلندمدت، بیشتر به نوسانات قیمت توجه میکنند تا ارزش واقعی یک دارایی. آنها از تحلیلهای فنی و پیشبینیهای کوتاهمدت برای تصمیم گیری استفاده میکنند.
مقدار اوراق تسه که باید برای دریافت وام مسکن بخرید، به سه عامل بستگی دارد:
برای محاسبه تعداد اوراق مورد نیاز، مراحل زیر را دنبال کنید:
به این ترتیب، میتوانید بفهمید چقدر اوراق تسه باید بخرید.
برای خرید و فروش اوراق تسهیلات مسکن، شما به یک کد بورسی از کارگزاریهای فعال در بورس نیاز دارید. اما برای دریافت وام مسکن با این اوراق، باید به چند نکته توجه کنید:
اوراق تسهیلات مسکن (تسه) روشی هستند که به متقاضیان وام مسکن این امکان را میدهند تا با خرید آنها، به تسهیلات مالی دسترسی پیدا کنند. این اوراق در بورس قابل خرید و فروش بوده و نقدشوندگی بالایی دارند. برای دریافت وام با استفاده از اوراق تسه، متقاضی باید یک کد بورسی داشته باشد و ملکی را انتخاب کند که کمتر از ۳۰ سال ساخت داشته باشد و وام مسکن دیگری نداشته باشد. همچنین، مبلغ وام نباید از ۸۰ درصد ارزش ملک بیشتر باشد. شرایط خرید و فروش اوراق تسه شامل محدودیتهای زمانی نیز میشود که هدف آن جلوگیری از سفتهبازی است. به طور کلی، اوراق تسه یک گزینه مناسب برای افرادی هستند که قصد دارند از تسهیلات مسکن بهره مند شوند.