سود به دست آمده برای هر سهم یکی از معیار های ارزیابی مهم برای سودآوری در یک مشارکت در بازار مالی است. به عبارت ساده شرکت های بورسی به سهم های کوچک زیادی تقسیم می شوند که هر فرد تعدادی از این سهم ها را خرید می کند. همه امیدوار هستند که بتوانند از سهمی که خریداری کرده اند، سود به دست آورد. بعد از محاسبه ، سودی که به هر سهم تعلق پیدا می کند با عنوان اختصاری eps که برگرفته از Earnings Per Share است شناخته می شود. این معیار یکی از معیارهای محاسباتی مهم است که در این مبحث از سبدگردان نوویرا به شرح بیشتر آن خواهیم پرداخت.
سود هر سهم (EPS) چیست؟
در بازار مالی، EPS به معنای “سود هر سهم” است. EPS یا Earnings Per Share یکی از مهم ترین شاخص های ارزیابی عملکرد شرکت ها به شمار می آید.
EPS به صورت ساده بیان می کند که از سود خالص شرکت، برای هر سهم چه مقدار سود تعلق می گیرد. به عبارت دیگر، EPS نشان می دهد که سود هر سهم از شرکت چقدر است.
طریقه محاسبه EPS یا به نوعی فرمول محاسبه آن، به شکل زیر است:
EPS = سود خالص شرکت / تعداد سهام شرکت
EPS به سرمایه گذاران و تحلیلگران کمک می کند تا ارزش و بازدهی هر سهم را بهتر ارزیابی کنند. هرچه EPS بالاتر باشد، نشان دهنده سودآوری و عملکرد بهتر شرکت است.
EPS یکی از شاخص های مهم برای تصمیم گیری سرمایه گذاران در خرید، فروش و نگهداری سهام شرکت ها است. بنابراین اطلاع از EPS شرکت ها برای سرمایه گذاران و تحلیلگران بسیار حائز اهمیت است.
ارزش EPS چگونه در قیمت سهام شرکت ها تأثیر می گذارد؟
EPS یا سود هر سهم یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام شرکت ها است. ارزش EPS به طور مستقیم بر قیمت سهام شرکت ها تأثیر می گذارد:
افزایش EPS:
افزایش EPS نشان دهنده افزایش سودآوری و عملکرد مالی بهتر شرکت است. در چنین شرایطی، سرمایه گذاران تمایل بیشتری به خرید سهام آن شرکت پیدا می کنند. تقاضای بیشتر برای سهام، منجر به افزایش قیمت آن می شود.
کاهش EPS:
کاهش EPS نشان دهنده کاهش سودآوری و عملکرد مالی ضعیف تر شرکت است. در این صورت، سرمایه گذاران تمایل به فروش سهام پیدا می کنند. افزایش عرضه و کاهش تقاضا برای سهام، منجر به کاهش قیمت آن می شود.
EPS مطابق انتظارات:
اگر EPS شرکت مطابق با انتظارات سرمایه گذاران باشد، معمولاً تغییری در قیمت سهام ایجاد نمی شود. زیرا بازار قبلاً این مقدار EPS را در قیمت سهام لحاظ کرده است.
بنابراین تغییرات EPS شرکت ها یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده قیمت سهام محسوب می شود و سرمایه گذاران بازار سرمایه به طور دقیق آن را رصد می کنند.
انواع EPS در بورس
در بورس اوراق بهادار، انواع مختلفی از EPS (سود هر سهم) وجود دارد که عبارتند از:
EPS اولیه (Basic EPS):
این EPS ساده ترین نوع محاسبه EPS است. برای محاسبه آن، سود خالص شرکت بر تعداد سهام عادی منتشر شده تقسیم می شود.
EPS رقیق (Diluted EPS):
این EPS لحاظ کننده اثر ابزارهای مالی رقیق کننده سهام مانند اختیار خرید سهام است. با استفاده از این روش، اثر رقیق سازی سهام در محاسبه EPS لحاظ می شود.
EPS عملیاتی (Operating EPS):
این EPS با استفاده از سود عملیاتی شرکت محاسبه می شود. سود عملیاتی به عنوان یک شاخص برای ارزیابی کارایی شرکت استفاده می شود.
EPS اساسی (Core EPS):
این EPS بر اساس سود پایه یا اصلی شرکت محاسبه می شود. حذف اقلام غیرمعمول و غیرتکراری از سود خالص برای محاسبه این EPS انجام می شود.
هر یک از این انواع EPS می تواند برای اهداف و تحلیل های مختلف مورد استفاده قرار گیرد و سرمایه گذاران باید به همه آنها توجه داشته باشند.
کاربرد EPS در بورس چیست؟
EPS (Earnings Per Share) یا سود هر سهم یکی از مهم ترین شاخص های مالی در بورس اوراق بهادار است و کاربردهای متعددی دارد از جمله این کاربردها را در ادامه برایتان شرح خواهیم داد.
ارزیابی عملکرد شرکت
EPS نشان دهنده سودآوری هر سهم شرکت است. بررسی روند تغییرات EPS می تواند عملکرد مالی شرکت را ارزیابی کند.
تحلیل و ارزشگذاری سهام
EPS یکی از مهم ترین ورودی های محاسبه نسبت P/E (قیمت به سود هر سهم) است. این نسبت برای ارزشگذاری سهام و مقایسه آن با سایر شرکت ها استفاده می شود.
پیش بینی سودآوری آتی
تحلیل روند تغییرات EPS می تواند به سرمایه گذاران در پیش بینی سودآوری آتی شرکت کمک کند. این پیش بینی در تصمیم گیری های سرمایه گذاری بسیار خوب است.
مقایسه شرکت ها
EPS امکان مقایسه سودآوری شرکت ها با همدیگر را فراهم می کند. این مقایسه در انتخاب سهام برای سرمایه گذاری بسیار خوب است.
محاسبه بازده سرمایه گذاری
EPS یکی از اجزای محاسبه نرخ بازده داخلی (IRR) است. این نرخ بازده به ارزیابی سودآوری سرمایه گذاری کمک می کند.
در مجموع، EPS به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های مالی در بورس نقش کلیدی در تحلیل و ارزیابی شرکت ها ایفا می کند.
EPS منفی به چه معنی است؟
EPS منفی نشان دهنده این است که شرکت در آن دوره مالی زیان ده بوده است. به عبارت دیگر، EPS منفی به معنای این است که:
سود خالص شرکت در آن دوره منفی (زیان) بوده است.
تعداد سهام عادی منتشر شده توسط شرکت بیشتر از سود خالص بوده است.
این وضعیت می تواند دلایل مختلفی داشته باشد:
- کاهش فروش و درآمدها
- افزایش هزینه ها و کاهش سودآوری
- ضرر ناشی از فعالیت های غیرعملیاتی مانند زیان سرمایه گذاری ها
- هزینه های غیرمعمول و غیرمتعارف مانند جرایم و خسارات حقوقی
وجود EPS منفی معمولا نشان دهنده وضعیت نامطلوب مالی شرکت است و به عنوان یک هشدار برای سرمایه گذاران محسوب می شود. اما ممکن است این شرایط موقتی و ناشی از عوامل خاص باشد. بنابراین تحلیل دقیق علل آن و روند آتی شرکت بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید: صندوق سرمایه‌گذاری سهامی مشترک ذوب‌آهن نوویرا
چه عواملی می تواند باعث بهبود EPS منفی این شرکت در آینده شود؟
برای بهبود EPS منفی یک شرکت در آینده، چند عامل مهم وجود دارد که شرکت باید به آنها توجه کند:
افزایش فروش و درآمدها:
مدیریت باید تلاش کند تا با بازاریابی موثر، عرضه محصولات جدید و ورود به بازارهای جدید، فروش و درآمدهای شرکت را افزایش دهد.
کاهش هزینه ها:
مدیریت باید بررسی کند کدام هزینه ها قابل کاهش هستند، بدون آنکه به کیفیت محصولات و خدمات آسیب برساند.
بهبود بهره وری، مدیریت مواد و موجودی کالا و کاهش هزینه های اداری و عمومی می تواند در این زمینه موثر باشد.
مدیریت بهتر داراییها
بازنگری در سرمایه گذاری ها، فروش داراییهای غیرضروری و بهینه سازی سرمایه در گردش می تواند کمک کند.
جلوگیری از هزینه های غیرمنتظره:
شناسایی و مدیریت ریسک های احتمالی که می توانند به هزینه های غیرمنتظره منجر شوند.
افزایش تعداد سهام:
اگر افزایش سرمایه انجام شود، تعداد سهام افزایش یافته و EPS بهبود می یابد.
استفاده از تسهیلات مالی:
دریافت تسهیلات بانکی یا انتشار اوراق بدهی می تواند به بهبود نقدینگی شرکت کمک کند.
با اجرای این اقدامات، شرکت می تواند زمینه را برای بهبود EPS منفی و بازگشت به سودآوری فراهم کند.
آیا سایر عوامل مالی به جز EPS نیز بر قیمت سهام تأثیر می گذارند؟
بله، عوامل مالی متعددی به جز EPS بر قیمت سهام شرکت ها تأثیرگذار هستند، از جمله:
نسبت P/E (Price to Earnings Ratio):
این نسبت نشان می دهد که سهام شرکت در چه قیمتی معامله می شود در مقایسه با درآمد هر سهم.
افزایش نسبت P/E معمولاً به معنای گران بودن قیمت سهام است.
نرخ رشد سود شرکت:
شرکت هایی که سود و درآمد آنها با نرخ بالاتری رشد می کند، سهام آنها جذابیت بیشتری برای سرمایه گذاران دارد. این موضوع منجر به افزایش قیمت سهام می شود.
نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام:
این نسبت نشان می دهد که سرمایه گذاری شرکت تا چه حد با استفاده از بدهی تأمین مالی شده است. افزایش این نسبت می تواند ریسک شرکت را افزایش داده و قیمت سهام را کاهش دهد.
سیاست های شرکت در مورد سود سهام:
شرکت هایی که سیاست بازپرداخت سود سهام خوبی دارند، سهام آنها جذابیت بیشتری دارد. این موضوع بر قیمت سهام آنها تأثیر مثبت می گذارد.
در مجموع، عوامل مالی متعددی به جز EPS بر قیمت سهام شرکت ها تأثیرگذار هستند و سرمایه گذاران باید به همه این عوامل توجه داشته باشند.
سوالات متداول
جمع بندی
مبحث سود به دست آمده برای هر سهم از شرکت از جمله مباحث مهمی است که در بازارهای مالی ، همه سرمایه دارن به آن توجه می کنند و بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل شرکت هایی که دارای سود هر سهم یا eps بالایی هستند به معنای روند موثر آنهاست و تاثیر مثبتی بر میل و رغبت سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری رد آن شرکت است.
