مفهوم بازده در سرمایه گذاری بورس چیست؟ همه سرمایه گذاران برای اینکه بتوانند به سود بیشتری دست پیدا کنند، اقدام به سرمایه گذاری در بورس می کنند. بدیهی است که همه انتظار دارند سرمایه خود را چندین برابر کنند. اما آنچه که افراد از سود معامله انتظار دارند و آنچه که بدست می آورند همیشه یکسان نیست و می تواند بیشتر و کمتر باشد. سودی که در هر دوره زمانی تعیین شده به سهامدار می رسد مفهوم بازده یا سود ومزایای به دست آمده است که با عنوان بازده سرمایه گذاری یا نرخ ROI شناخته می شود. در واقع باید هزینه های سرمایه گذاری با توجه به نرخ سود به دست آمده مقایسه شده و اختلاف آن به دست آید. ROI معیاری برای بررسی میزان سوددهی در سرمایه گذاری است. این سود می تواند به صورت روزانه، ماهانه، سالانه یا فصلی و غیره باشد. بسته به اینکه سرمایه گذار در چه نوع سهامی سرمایه گذاری کرده است می تواند انتظار بازده طولانی مدت یا کوتاه مدت داشته باشد. حال به تفاوت های بازده واقعی و بازده مورد انتظار می پردازیم.
بازده واقعی سرمایه گذاری چیست؟
بازده واقعی سرمایه و سودی است که طی مدت زمان تعیین شده به سرمایه گذار بازمی گردد. این مقدار می تواند بسته به نوع سبد سهامی که فرد انتخاب کرده است متغیر باشد. منافعی که هر فرد در بازار بورسی به دست می آورد می تواند شامل افزایش قیمت سهام باشد و یا سودی باشد که به صورت نقدی در بازه زمانی مشخص به حساب سرمایه گذار واریز می شود. معمولا در صندوق های سرمایه گذاری عنوان می شود که بازده در چه مدت زمانی محاسبه می شود و به حساب سرمایه گذار به صورت نقدی واریز می گردد. اگر فردی در هر نوع از انواع صندوق های سرمایه گذاری مشارکت داشته باشد، بحث سود و بازدهی را از همان ابتدا می تواند مطرح کند و به صورت واضح با انتظارات خود مقایسه کند. در برخی مواقع همه اتفاقاتی که می افتد با آنچه که ما انتظار داریم یکسان نیست. به همین منظور شرکت های سبدگردان سعی میکنند در ابتدا شخصیت هر فرد را از لحاظ مختلف مثل میزان ریسک پذیری و انتظارات از ثمره سرمایه گذاری روشن کنند. در برخی مواقع لازم است افراد نگاه بلند مدتی نسبت به سرمایه گذاری داشته باشند تا بتوانند به بازدهی مناسبی دست پیدا کنند. در مقابل برخی از سهم ها هم وجود دارند که به صورت دوره ای رشد داشته و باید در کوتاه مدت خرید و فروش شوند.
به طور کلی بازده واقعی حاصل از افزایش قیمت سهام و سود نقدی است که از موارد مختلفی به دست می آید. مثل فروش حق تقدم سهام، افزایش قیمت سهام. مثلا در شرایط رکود در بازار ملک ، افرادی که در این زمینه سرمایه گذاری کرده اند با رکود مواجه می شوند. بنابراین این افراد باید تا خارج شدن از رکود صبر کنند تا سهام خود را به قیمت پایین تر بفروشند و از این سرمایه خارج کنند.
فرمول محاسبه بازده سرمایه گذاری ROI
برای اینکه بدانید بازده حاصل از سرمایه گذاری چقدر بوده است، باید فرمول ROI را به کار برد. این فرمول سود خالص سرمایه گذاری را بر هزینه کلی سرمایه گذاری تقسیم می کند. بدین ترتیب از همه پولی که از سرمایه گذاری به دست آمده است( چه نقد و چه غیر نقد) هزینه های سرمایه گذاری را کسر کنید. مقدار به دست آمده سود خالص یا ROI است.
کاربرد محاسبه ROI برای محاسبه و ارزیابی انواع مختلف سرمایه گذاری است.
بازده مورد انتظار یا پیش بینی شده
به طور معمول سرمایه گذاران اهداف خاصی برای سرمایه گذاری خود دارند و با توجه به تحلیل بازار انتظارات خود را از بازار در نظر می گیرند. در ابتدای هر سرمایه گذاری سهامدار تحلیل می کند که مثلا قیمت ملک در چند ماه آینده افزایش داشته باشد. بنابراین بنا را بر این می گذارد که مثلا بازده بدون ریسک بازار ۱۵ درصد باشد، بنابراین با توجه به انتظار سرمایه گذار از روند بازار سرمایه گذار انتظار بازده ۳۰ درصدی را از بازار ملک دارد.
در مواردی هم ممکن است سرمایه گذار با هیچ مقدار سود نقدی روبرو نشود. در این صورت بازده صفر خواهد بود. لازم به ذکر است که انتخاب نوع صندوق سرمایه گذاری بر دریافت سود نقدی و بازده تاثیر مستقیم و صددرصدی دارد. به عنوان مثال افراد ریسک گریز می توانند در صندوق های با درآمد ثابت سرمایه گذاری کنند ، بنابراین در دوره زمانی مشخص شده مبلغ مشخصی را دریافت خواهند کرد؛ هرچند این سود زیاد باشد یا کم .
سوالات متداول
جمع بندی
به طور کلی بازده سودی است که از سرمایه گذاری به دست می آید. این سود می تواند با انتظارات فرد از بازار سرمایه متفاوت باشد. همیشه بازار با سود همراه نیست و همیشه هم با ضرر همراه نیست. با ترکیب دارایی ها و تشکیل سبد سهام یا پرتفوی قوی می توانید بازدهی سرمایه گذاری را افزایش دهید و از ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک بازار در اما باشید. مدیریت سرمایه امر بسیار مهمی است که افراد خبره بازار سرمایه به خوبی می توانند از عهده آن برآیند. به همین منظور افرادی که تازه به دنیای بازار مالی پا گذاشته اند می توانند با ورود به صندوق های سرمایه گذاری و مشاوره گرفتن از سبد گردان نوویرا ریسک معاملات خود را کاهش داده و خود را به سوددهی بالاتر نزدیک کنند.
