مفهوم P/E چیست؟ نسبت قیمت به سود (Price-to-Earnings Ratio یا P/E) یک شاخص مالی بسیار مهم است که به طور گسترده در تحلیل و ارزیابی سهام مورد استفاده قرار میگیرد. P/E نسبت قیمت هر سهم یک شرکت به سود هر سهم آن شرکت است. به عبارت دیگر، این نسبت نشان میدهد که سهامداران چقدر برای هر واحد سود شرکت پرداخت میکنند. P/E از تقسیم قیمت هر سهم بر سود هر سهم محاسبه میشود. به عنوان مثال، اگر قیمت هر سهم ۵۰ و سود هر سهم ۵ باشد، نسبت P/E برابر ۱۰ خواهد بود. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در ادامه این مقاله از سبدگردان نوویرا همراه باشید.
مفهوم P/E چیست؟
نسبت P/E پایین به معنای ارزش گذاری کم سهام و نسبت P/E بالا به معنای ارزشگذاری زیاد سهام است. شرکت های با نسبت P/E پایین معمولاً ارزان قیمت تلقی میشوند و شرکتهای با نسبت P/E بالا گران قیمت هستند. P/E بالا نشان دهنده انتظارات بازار برای رشد آینده شرکت است. این مفهوم کاربردهایی دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
کاربردهای P/E
P/E یک شاخص مفید و کلیدی در تحلیل و ارزیابی سهام شرکتها است که به سرمایه گذاران کمک میکند تا بتوانند تصمیمات آگاهانه تری در مورد سرمایه گذاری خود اتخاذ کنند. نسبت P/E یک کاربردهای مهم و متعددی در حوزه بازار سرمایه و تحلیل سهام دارد.
ارزیابی ارزشگذاری سهام
P/E یکی از مهمترین ابزارهای ارزیابی ارزشگذاری سهام است. با مقایسه P/E یک سهم با میانگین صنعت یا بازار، سرمایه گذاران میتوانند بفهمند آیا یک سهم ارزشگذاری مناسبی دارد یا خیر.
مقایسه شرکتهای مختلف:
P/E به سرمایه گذاران کمک میکند تا شرکتهای مختلف را از لحاظ ارزش گذاری با یکدیگر مقایسه کنند و سهام ارزان و گران قیمت را شناسایی کنند.
تصمیم گیری در مورد خرید و فروش سهام:
P/E پایین نشان دهنده ارزشگذاری پایین سهام است که میتواند فرصت خوبی برای خرید باشد. P/E بالا نیز نشان دهنده ارزشگذاری بالای سهام است که ممکن است زمان مناسبی برای فروش باشد.
ارزیابی رشد شرکت:
P/E بالا اغلب نشان دهنده انتظارات بازار برای رشد آینده شرکت است. این به سرمایه گذاران کمک میکند تا درک بهتری از چشمانداز آینده شرکت داشته باشند.
تحلیل صنایع و بخشهای اقتصادی:
مقایسه P/E شرکتهای مختلف در یک صنعت یا بخش اقتصادی به تحلیل وضعیت آن صنعت کمک میکند.
ارزیابی ریسک سهام:
به طور کلی، سهامی با P/E بالاتر ریسک بیشتری دارند زیرا انتظارات بیشتری برای آنها وجود دارد.
بنابراین P/E یک شاخص بسیار مفید و کاربردی است که به سرمایه گذاران در تحلیل و ارزیابی سهام کمک میکند و در تصمیم گیری های سرمایه گذاری آنها نقش بسزایی دارد.
چگونه میتوان از نسبت P/E برای ارزیابی ریسک سهام استفاده کرد؟
برای ارزیابی ریسک سهام با استفاده از نسبت P/E، میتوان به این نکات توجه کرد:
P/E بالا، ریسک بالاتر:
به طور کلی، سهامی با نسبت P/E بالاتر از میانگین بازار یا صنعت مربوطه، ریسک بالاتری دارند. این بدان معنی است که انتظارات بازار از آنها بسیار زیاد است و اگر این انتظارات محقق نشود، احتمال افت قیمت سهام بیشتر خواهد بود.
تغییرات P/E:
بررسی تغییرات نسبت P/E یک سهم در طول زمان نیز میتواند به ارزیابی ریسک کمک کند. افزایش پی در پی P/E ممکن است نشان دهنده ریسک بالاتر باشد. در خصوص مدیریت ریسک در بورس می توانید مطلب مرتبط را مطالعه کنید.
مقایسه با صنعت:
مقایسه نسبت P/E یک سهم با میانگین صنعت یا بازار، میتواند نشان دهد آیا این سهم ریسک بالاتری دارد یا خیر. سهامی که به شکل قابل توجهی از میانگین بالاتر هستند، معمولا ریسک بیشتری دارند.
P/E و چرخه بازار:
در شرایط رکود اقتصادی، P/E سهام معمولا بالاتر است زیرا سود شرکتها کاهش مییابد. در چنین شرایطی، این سهام ریسک بالاتری دارند.
سایر عوامل:
در کنار P/E، باید سایر عوامل ریسک مانند بدهی شرکت، نقدشوندگی سهام، چشم انداز صنعت و … را نیز در نظر گرفت تا ریسک سهام به طور کامل ارزیابی شود. بنابراین با توجه به این نکات، میتوان از نسبت P/E برای ارزیابی ریسک سهام استفاده کرد و آن را در کنار سایر شاخصها و عوامل در تصمیم گیری های سرمایه گذاری لحاظ کرد.
انواع P/E کدام است؟
انواع مختلفی از نسبت P/E وجود دارد که به شرح زیر است:
- P/E جاری (Trailing P/E): ین نوع P/E بر اساس سود گذشته یا سود قطعی شده شرکت محاسبه میشود. معمولا از آخرین ۱۲ ماه سود شرکت استفاده میکنند.
- P/E پیش بینی شده (Forward P/E): این نوع P/E بر اساس سود پیش بینی شده برای سال آینده محاسبه میشود. به این ترتیب، انتظارات آینده شرکت را در نظر میگیرد.
- P/E پلکانی (Levered P/E): این نوع P/E با در نظر گرفتن اثر بدهی شرکت، محاسبه میشود. یعنی از سود پس از کسر هزینه های مالی استفاده میکند.
- P/E کل بازار (Market P/E): این نوع P/E برای کل بازار سهام محاسبه میشود و میانگین P/E همه شرکت های بازار است.
- P/E صنعت (Industry P/E): این نوع P/E میانگین P/E شرکت های فعال در یک صنعت خاص را نشان میدهد.
هر یک از این انواع P/E برای اهداف متفاوتی مورد استفاده قرار میگیرند. تحلیلگران معمولا از ترکیبی از این شاخصها برای ارزیابی و مقایسه سهام استفاده میکنند.
نحوه محاسبه نسبت P/E چگونه است؟
نحوه محاسبه نسبت P/E به شرح زیر است:
P/E = قیمت سهم / سود هر سهم
به طور ساده، برای محاسبه نسبت P/E باید قیمت هر سهم را بر سود هر سهم تقسیم کرد.
مثلا اگر قیمت هر سهم شرکت x صد تومان باشد و سود هر سهم آن ۱۰ تومان باشد، نسبت P/E برابر است با:
P/E = 100/10=10
این بدان معناست که سرمایه گذاران برای هر ۱۰ تومان سود شرکتx صد تومان پرداخت میکنند.
نکات مهم در محاسبه P/E:
- سود هر سهم می تواند از سود خالص یا سود عملیاتی محاسبه شود.
- برای محاسبه P/E جاری از آخرین ۱۲ ماه سود استفاده میشود.
- برای محاسبه P/E پیش بینی شده از سود پیش بینی شده برای سال آینده استفاده میشود.
- در محاسبه P/E پلکانی، از سود پس از کسر هزینه های مالی استفاده میشود.
نسبت P/E گذشته‌نگر و آینده‌نگر چیست؟
نسبت P/E گذشته نگر (Trailing P/E) و آینده نگر (Forward P/E) دو روش متداول برای محاسبه این نسبت هستند:
P/E گذشته نگر (Trailing P/E):
این روش بر اساس سود واقعی شرکت در ۱۲ ماه گذشته محاسبه میشود.
فرمول محاسبه: قیمت سهم / سود هر سهم در ۱۲ ماه گذشته
این روش بر اساس عملکرد گذشته شرکت است و نشان دهنده ارزش واقعی شرکت است.
معمولا برای مقایسه شرکتها با هم و با میانگین صنعت مورد استفاده قرار میگیرد.
P/E آینده نگر (Forward P/E):
این روش بر اساس سود پیش بینی شده شرکت برای سال آینده محاسبه میشود.
فرمول محاسبه: قیمت سهم / سود پیش بینی شده هر سهم برای سال آینده
این روش بر اساس انتظارات آینده است و بازار را منعکس میکند.
این نسبت به عملکرد آتی شرکت اشاره دارد و برای ارزیابی آینده شرکت مفید است.
به طور کلی، P/E گذشته نگر برای ارزیابی عملکرد گذشته و P/E آینده نگر برای پیش بینی عملکرد آینده شرکت مورد استفاده قرار میگیرند.
P/E بالا یا P/E پایین چه مفهومی دارد؟
P/E بالا یا پایین بودن از نظر تفسیر و ارزیابی شرکت دارای مفاهیم مختلفی است:
P/E بالا:
- نشان دهنده این است که بازار قیمت سهم را نسبت به سود هر سهم بالا ارزیابی کرده است.
- این میتواند به معنای این باشد که بازار انتظارات بالایی از آینده شرکت دارد و آن را ارزشمند ارزیابی میکند.
- اما همچنین ممکن است بیانگر این باشد که سهم شرکت گران قیمت شده و ارزش واقعی آن بالاتر از قیمت کنونی آن است.
- به طور کلی P/E بالا نشان دهنده ارزش بالای سهم در بازار است.
P/E پایین:
- نشان دهنده این است که بازار قیمت سهم را نسبت به سود هر سهم پایین ارزیابی کرده است.
- این میتواند به معنای این باشد که سهم دچار کم ارزشی شده و قیمت آن پایین تر از ارزش واقعی آن است.
- اما ممکن است به دلیل ریسک بالای شرکت یا عدم اطمینان به آینده آن باشد.
- به طور کلی P/E پایین نشان دهنده ارزش پایین سهم در بازار است.
در نهایت، تفسیر P/E بالا یا پایین بودن باید همراه با بررسی سایر عوامل و شرایط شرکت انجام شود تا بتوان به نتیجه گیری دقیق تری رسید.
جمع بندی
نسبت قیمت به سود (P/E) یکی از مهمترین و پرکاربردترین نسبت‌های مالی است که به ارزیابی ارزش سهام شرکتها کمک میکند. این نسبت دو روش اندازه‌گیری دارد:
P/E گذشته‌نگر (Trailing P/E): این نسبت بر اساس سود واقعی ۱۲ ماه گذشته محاسبه میشود و بازتاب دهنده عملکرد گذشته شرکت است.
P/E آینده‌نگر (Forward P/E): این نسبت بر اساس سود پیش‌بینی شده برای سال آتی محاسبه میشود و بازتاب دهنده انتظارات بازار و ارزیابی آینده شرکت است.
P/E بالا نشان دهنده قیمت سهام بالا نسبت به سود هر سهم است که میتواند به معنای ارزشگذاری بالای بازار یا گران‌بودن سهم باشد. P/E پایین نیز نشان دهنده قیمت سهام پایین نسبت به سود هر سهم است که میتواند نشان‌دهنده ارزشگذاری پایین بازار یا ارزشگذاری نادرست سهم باشد. در کل، تفسیر درست P/E نیازمند بررسی سایر عوامل و شرایط شرکت است تا بتوان به ارزیابی دقیق‌تری از وضعیت شرکت دست یافت.
